Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, 2547 sayılı Kanunun 60-b maddesi uyarınca kendi isteğiyle öğretim üyesi kadrolarından ayrılanların kadro koşulu aranmaksızın dönüşlerinde üniversitelerin takdir hakkı bulunduğu yönünde karar verdi!

Kendi isteğiyle üniversite öğretim üyeliğinden (profesör, doçent ve doktor öğretim üyesi) ayrılanların üniversitelere nasıl dönebileceği  2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 60-b maddesinde açıklanmıştır. İlgili 60-b maddesi şu şekildedir:

"Yükseköğretim kurumlarından, mahkeme veya disiplin kararları ile çıkarılanlar hariç olmak üzere herhangi bir nedenle kendi isteği ile ayrılan öğretim üyeleri başvuruları üzerine bu Kanun hükümleri çerçevesinde kadro koşulu aranmaksızın tekrar ayrıldıkları yükseköğretim kurumlarına dönebilirler."

 Kadro koşulu aranmaksızın ifadesi nasıl anlaşılmalı?

Bu hüküm uyarınca, kendi isteğiyle ayrılan akademisyenlerin, ayrıldıkları eski yükseköğretim kurumlarına dönme hakkı bulunmaktadır. Tartışma, 60-b maddesinde yer aldığı üzere, geri dönüş yönünde başvuru durumunda üniversitenin öğretim üyesini kadro koşulu aramaksızın ilgili kadroya atamak zorunda olup olmadığı konusunda oluşmaktadır. Bazı üniversiteler, bu konuda takdir hakkı bulunduğunu değerlendirip, geri dönüş talebini redderken bazı üniversiteler ise 60-b maddesinde yer aldığı üzere  "kadro koşulu aranmaksızın" ilgili kişiyi doğrudan atamaktadır.

Bölge idare mahkemeleri de 60-b maddesini farklı farklı yorumlayarak farklı kararlar vermiştir.

Danıştay İDDK son kararı verdi

Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu 2022/71 Esas Nolu ve 2023/32 Karar Nolu kararında ise bu tartışmaları sona erdirmiş ve bölge idare mahkemesi kararları arasındaki farklılığı gidermiştir. Danıştay İdari dava Daireleri Kurulu yaptığı değerlendirmede, kamu kurumlarına, üniversiteden ayrılan her öğretim üyesini göreve alma zorunluluğunun yüklenmesinin, hizmetin gereğinden fazla kişiyle görülmesi sonucu doğuracağını belirtmiş ve idarelerin takdir hakkı bulunduğuna karar vermiştir.

Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun kararının sonuç kısmı şu şekildedir:

"İdareye madde kapsamındaki her kişiyi göreve alma zorunluluğunun yüklenmesi, hizmetin gereğinden fazla kişiyle görülmesi sonucunu doğurur ki, bunun da kamu yararına ve hizmet gereklerine uygun olmayacağı kabul edilmelidir. Bununla birlikte; ilgililerin atanmak istedikleri alanda hizmetlerine ihtiyaç bulunması halinde kadro koşulu aranmayacağı şeklinde değerlendirilmesinin kamu hizmetinin etkin ve verimli yürütülmesine uygun olacağı yadsınamaz."

Öğretim üyelerinin geri dönüş başvurularında idarenin takdir hakkı var

Bu karara göre, öğretim üyelerinin, 2547 sayılı Kanunun 60-b maddesi uyarınca yaptıkları dönüş taleplerinde üniversitelerin kamu yararı ve hizmet gerekleri bağlamında yapacağı değerlendirme sonrası ilgililerin atanma istekleri değerlendirilerek karar verilecektir.