Türkiye'de cumhurbaşkanlığı seçimlerine yaklaştıkça seçim kampanyaları kızışıyor. Bu günlerde Türkiye'nin sokaklarında seçim heyecanı yaşanırken dünya basını ile uluslararası toplumun 2023 seçimlerine ilgisi daha da artıyor.
İran medyasında siyasi uzmanların seçim analizleri ve sosyal medyada kullanıcıların paylaşımları İran toplumunun 2023 Türkiye seçimlerine ilgisini gösteriyor. Tabii ki 2021'deki İran cumhurbaşkanlığı seçimlerinin de Türk medyasının ilgi odağı olduğuna tanık olmuştuk. Ancak bu yazıda anlatmak istediğim konu, İran toplumunun seçimlere ve sandıkta yarışacak iki önemli aday, yani Recep Tayyip Erdoğan ve Kemal Kılıçdaroğlu'na bakış açısı ve yaklaşımıdır.
14 Mayıs'ta yapılacak seçim yarışında farklı partilerden Sinan Oğan, Recep Tayyip Erdoğan, Kemal Kılıçdaroğlu ve Muharrem İnce gibi 4 isim yer alıyor. Ancak Türkiye'de yapılan anketlere göre seçimin galibi ya Erdoğan ya da Kılıçdaroğlu’dur.
AK Parti Başkanı Erdoğan, uzun süredir iktidarda olması ve özellikle Türk dış politika alanında gösterdiği faaliyetleri nedeniyle İranlılar için tanıdık bir isimdir, fakat şu anda İran toplumu için popüler bir karakter değil. Erdoğan'ın son dönemde izlediği Suriye politikası İran toplumunun büyük tepkisini çekmiştir.
Erdoğan’ın liderliğindeki Adalet ve Kalkınma Partisi için kullanılan en yaygın yorum “Yeni Osmanlıcılık”ı canlandırma arzusudur. Bunun doğru veya yanlış bir yorum olduğuna bakmaksızın İran'da Erdoğan'ın Osmanlıcılık yaklaşımına ilişkin siyasi uzmanların kaleme aldığı analizlerde, Yeni Osmanlıcılık kavramı daha önce Osmanlı yönetimi altında olan toprakları yeniden ilhak etme anlamına geliyor.
Türkiye'deki gelişmeleri takip eden İranlı uzmanlar, Erdoğan'ın Suriye politikasının bu ülke topraklarının işgaliyle aynı çizgide olduğuna inanıyor. Ayrıca Erdoğan’ın liderliğindeki AK Parti’nin Kürtlere yönelik politikası hiçbir zaman İran Kürtleri tarafından hoş karşılanmamıştır. Bu nedenle Erdoğan'ın sandıkta yenilgisi başta İran Kürtleri olmak üzere birçok İranlıyı sevindirebilir.
Geçmişe bakacak olursak,Türkiye’de yaşanan 2016 darbe girişimi gecesinde bile Instagram ve Twitter'da bazı İranlı kullanıcılar Erdoğan'ın olası gidişinden memnun olduklarını gizlememişti.
Ancak o olaydan sonra da bazı İranlı uzmanlar darbeyi “sahte ve Erdoğan'ın senaryosu” olarak yorumladı. Darbe girişimi olayı ile ilgili bu tür analizler ve yorumlar İranlıların Türkiye Cumhurbaşkanı'na yönelik bakış açısını net olarak ortaya sergiliyor. İranlılar, Erdoğan'ın İran başta olmak üzere komşu ülkelere yönelik politikasına güvenmiyor.
Tabii ki Erdoğan'ın Azerbaycan'da düzenlenen askeri geçit töreni sırasında Aras Nehri ile ilgili okuduğu şiir olayını da unutmamak gerekiyor. Çünkü Erdoğan'ın bu tavrı, İranlı sosyal medya kullanıcıları tarafından büyük tepki çekti. Bu olaydan sonra Erdoğan sosyal medyada hedef gösterildi. İranlılara göre şiirin içeriğinde bölücülük var ve İran'ın Azeri bölgesine işaret ediyor.
Ancak yine 2023 seçimlerine geri sayım başladığı bu günlerde birçok İranlı araştırmacı ve uzman Türkiye seçim sonuçlarının İran üzerindeki etkisini analiz ederken Erdoğan'ın zaferinin önemine işaret ediyor. Çünkü İranlı uzmanlara göre Cumhuriyet Halk Partisi lideri Kılıçdaroğlu'nun ekibi, Türkiye'nin Batı ile ilişkilerini iyileştireceğini defalarca vurguladı. Millet İttifakı liderlerinden bazıları, Rusya, Çin ve İran gibi ülkelerle ilişkilerini sürdürdüklerini söylüyor, ancak Batı konusunda Türkiye'nin dış politikasındaki mevcut gidişatı değiştireceklerini vurguluyorlar. İranlı uzmanlar Millet İttifakı'nın dış politikasını şöyle değerlendiriyor: Millet İttifakı seçimi kazanır ve Türkiye'nin Batı ve özellikle ABD ile ilişkileri iyi seviyeye çıkarsa, Tahran'ın Batı ile ilişkilerinde gerginlik söz konusu olduğundan dolayı Ankara-Tahran ilişkileri eskisi gibi olamaz.
Son yıllarda dış politikasında Doğu'ya yönelen Erdoğan hükümetinin bölgede stratejik müttefikler peşinde olduğuna inanan İranlı uzmanlar, Erdoğan'ın iktidarda kalmasının İran ile ikili ilişkiler açısından olumlu olduģunu savunuyorlar.
Bunlar Erdoğan ve dış politikasının İran toplumu tarafından olumlu karşılanmadığını gösteriyor. Yine de İranlıların görüşüne göre Türk seçmenler kötü ve daha kötüyü belirleyecek. Başka bir değişle mevcut durumda Erdoğan’ın yenilgisi başta İran Kürtleri olmak üzere bazı İranlılar için sevindirici bir olay olabilir. Ancak bazı İranlılara göre şimdiki durumda milli çıkarlar da göz önüne alındığında, İran'ın komşu ülkesi Türkiye için en iyi seçenek Erdoğan’dır.
