Covid-19’dan sonra ortaya çıkan maymun çiçeği virüsü tüm dünyada etkisini göstermeye başladı. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre 75 ülkede görülen maymun çiçeği virüsü halk sağlığını tehdit ediyor. Vatandaşlar, maymun çiçeği virüsünün belirtilerini ve bulaşıcı olup olmadığı sorularını araştırmaya başladı. Peki maymun çiçeği virüsü nedir? Maymun çiçeği virüsünün belirtileri neler ve nasıl bulaşır? Maymun çiçeği virüsüne karşı ne tür önlemler alınmalıdır? Cevabı haberimizde.
Maymun çiçeği virüsü (monkeypox) nedir?
Çoğunlukla orta ve batı Afrika'da görülen maymun çiçeği virüsü, ağrılı kızarıklığa, genişlemiş lenf düğümlerine ve ateşe neden olan mpox adı verilen virüsün neden olduğu, çiçek hastalığına yakın genetik benzerlikler gösteren nadir bulaşıcı bir hastalıktır.
Mpox virüsü, artık görülmeyen çiçek hastalığına neden olan variola virüsü ile aynı virüs ailesinin bir parçası olsa da, etkileri daha hafiftir ve nadiren ölümcüldür. "Maymun çiçeği hastalığı" olarak adlandırılsa da hastalığın kaynağı bilinmemektedir ancak daha çok görüldüğü bölge olan Afrika kemirgenleri ve insan olmayan primatların (maymunlar gibi) virüsü barındırdığı ve insanlara bulaştırabildiği bilinmektedir. İlk insan vakası vakası 1970 yılında kayıtlara geçse de, Dünya adını 2022 salgını ile birlikte duymuştur. Genellikle 2-4 hafta süren belirtileri olan ve kendi kendini sınırlayan bir hastalıktır. Ağır vakalar ortaya çıkabilir. Son zamanlarda bu virüs kaynaklı ölüm oranları %3-6 olarak rapor edilmiştir.
Maymun çiçeği virüsü nasıl bulaşır?
Maymun çiçeği virüsü insandan insana veya bazen hayvanlardan insanlara bulaşmaktadır. Hastalığın belirtileri arasında yer alan enfeksiyöz cilt, ağız, oluşan lezyonlar ile doğrudan temas ile de geçebilen maymun çiçeği virüsü şu şekilde bulaşır:
Yüz yüze konuşma esnasında nefes alıp verme
Ten teması (dokunma, öpüşme, cinsel ilişki)
Uzun süreli yakın temas ile birlikte solunum damlacıklarının yayılması
Yatak örtüleri gibi kontamine eşyalarla temas
Anneden bebeğe bulaşma, gebelik ve doğum sırasında ve sonrası yakın temasla da çocuğa bulaşabilir.
Maymun çiçeği virüsü belirtileri nelerdir?
Ateş
Ateşiniz başladıktan yaklaşık 1 ila 4 gün sonra deri döküntüsü
Lenf düğümlerinde şişme
Halsizlik
Kas ağrısı
Baş ağrısı
Solunum yolları problemleri (öksürük, burun tıkanıklığı)
Maymun çiçeği virüsünden nasıl korunulur?
Aşı olun (Çiçek hastalığı için geliştirilen aşılar ayrıca maymun çiçeğine karşı da koruma sağlar.)
Virüsün belirtilerini gösteren kişilerden uzak durun, bilhassa cilt temasından kaçının.
Hasta olduğunu bildiğiniz kişinin yatak takımlarına, havlularına veya giysilerine dokunmayın.
Hasta olan biri ile temas ettiyseniz mutlaka ellerinizi sık sık sabun ve suyla yıkayın veya alkol bazlı el dezenfektan ile temizleyin.
Maymun çiçeği virüsünün tedavisi var mı? Nasıl tedavi edilir?
Spesifik olarak maymun çiçeği virüsü için herhangi bir tedavi yoktur fakat çiçek hastalığına benzerliği nedeni ile çiçek hastalığına karşı korunmak için geliştirilen antiviral ilaçlar monkeypox'u tedavi etmek için kullanılabilir. Maymun çiçeği virüsünün bulaştığı bir kişide tedavinin amacı hastalıktan kaynaklı ağrı, oluşan yaralar gibi belirtileri kontrol edip, kaldırmaya yöneliktir.
Eğer hastalığın belirtilerini gösteriyorsanız hızlıca bir sağlık kuruluşuna başvurup, erken şekilde tedavi almanız oldukça önemlidir.
