Ulusal Süt Konseyi (USK) çiğ süt fiyatının artırılmasına karar verdi. Çiğ süt fiyatı yüzde 17,1 artırılırken fiyat 14,65 liradan 17,15 liraya çıkarıldı. Yeni fiyat 1 Ocak 2025 tarihi itibarıyla geçerli olacak. USK’nin çiğ süt tavsiye fiyatı kararına işaret eden TÜSEDAD Başkanı Sencer Solakoğlu, “Fiyat olarak artış gelmesi bizi çok memnun etti. Çünkü nisan ayından beri hiçbir fiyat artışı gerçekleşmemişti. Şu anki kasım ayı maliyetlerine baktığımız zaman kasım maliyetlerini karşılayan bir fiyat. Ancak ocak ayı olarak açıklandığı için ocak ayında maliyetlerin nereye geleceğini hep beraber göreceğiz. Asgari ücretin artışına göre yetersiz kalabilir. Normal koşullarda süte gelecek olan zam miktarı çok minimal. Yani 2-2,5 lira zam bekliyorum” dedi. Süt Üreticileri Merkez Birliği Genel Başkanı Tevfik Keskin ise üretici ile tüketici arasındaki rakamları takip etmek gerektiğini vurgulayarak “Ticari ahlaksızlık yapılmaması lazım. Gelen zam yüzde 17. İlerleyen günlerde süt fiyatlarını hep birlikte göreceğiz” diye konuştu.
Yapılan zam yeterli olacak mı?
Tüm Süt, Et ve Damızlık Sığır Yetiştiricileri Derneği (TÜSEDAD) Başkanı Sencer Solakoğlu, ELİPS HABER’e USK’nin çiğ süt kararını değerlendirdi. Solakoğlu, çiğ süt tavsiye fiyatının 17,15 liraya çıkarılmasına ilişkin “Fiyat olarak artış gelmesi bizi çok memnun etti. Çünkü nisan ayından beri hiçbir fiyat artışı gerçekleşmemişti. Şu anki kasım ayı maliyetlerine baktığımız zaman kasım maliyetlerini karşılayan bir fiyat. Ancak ocak ayı olarak açıklandığı için ocak ayında maliyetlerin nereye geleceğini hep beraber göreceğiz. Hiç artış yapılmamasından iyidir ama yeterli olacak mı? Asgari ücretin artışına göre yetersiz kalabilir. Tarım sektöründe asgari ücret maliyetlerin içerisinde çok büyük bir rol oynuyor. Gelecek olan asgari ücret zammına göre şubat ayında yeni bir artış yapılmak zorunda kalınabilir” değerlendirmesinde bulundu.
“Süt fiyatı üreticiyi zorluyor: Fiyat artışı keşke kasım ayında gelseydi”
Üreticiyi zorlayan unsurlara değinen Solakoğlu, şunları söyledi:
“Şu an üreticiyi maliyetlerden ziyade süt fiyatı zorluyor. Nisan ayından beri bir zam yapılmadığı için süt fiyatı çok düşük kaldı. Personel giderleri, yem maliyetleri ve dolar artış var. Tüketilen yemin yüzde 50’si ithal. Orada ciddi bir artış söz konusu oldu. Asgari ücret artmadı gibi görünse de işletmeler personelini tutabilmek için mecburen ara zamlar yapmak zorunda kaldılar. Faiz yükü, tarımsal kırsalda zararı finanse edebilecek durumda değil. Çok yüksek bir faiz var. Dolayısıyla biz artık faizi de bir maliyet kalemi olarak alıyoruz. Bu da maliyetlere yüklüyor. Faiz burada çok önemli bir maliyet yükü haline geldi. Bu yıl çiftçilik çok büyük zarar etti. Dolayısıyla 2025 çok zor bir sene olacak. Süt üreticileri tarafında fiyat artışı keşke kasım ayında gelseydi.”
“Sütün litresine 2-2,5 lira zam bekliyorum”
Solakoğlu, sütün üretim maliyetine ilişkin “Sıcak süt olarak baktığımız zaman 1 litre sütün üretim maliyeti kasım ayı için 17,75 lira” dedi. Söz konusu fiyat artışının vatandaşa çok fazla yansımayacağını belirten Solakoğlu, “Aldığınız 45 liralık 1 litre sütün maliyeti yaklaşık 12 lira mertebesinde. Dolayısıyla 3 buçukta 1’i gibi düşünebilirsiniz. Yani o yüzde 33’lük kısmına yüzde 17 zam yapıldı. Normal koşullarda gelecek olan zam miktarı çok minimal. Yani 2-2,5 lira zam bekliyorum. Çünkü nakiye, lojistik, raf parası gibi konularda bir değişiklik olmadığı ve ham maddenin içindeki miktarı da çok az olduğu için bunun yüzde 5’lerle sınırlı kalacağını düşünüyorum” ifadelerini kullandı.
“Sürdürülebilir rakama ulaştık”
Süt Üreticileri Merkez Birliği Genel Başkanı Tevfik Keskin de ELİPS HABER’e USK’nin kararına ilişkin önemli değerlendirmelerde bulundu. Çiğ süt tavsiye fiyatının 17,15 liraya çıkarıldığını söyleyen Keskin, “Bu üretici açısından sürdürülebilir bir rakamdır. İlerleyen günlerde girdi maliyetlerinde aşırı bir artış olursa 3 ay sonra güncelleme olacaktır. Bu üreticilerimiz açısından güzel oldu. Sürdürülebilir bir rakama ulaşmış olduk. Üreticinin sesini duydular ve konsey rakamı güncelledi. Bu sadece üreticiye ödenecek para. Bunun üzerine soğutma, nakliye gibi giderler ödenecek. Ayrıca yağ kalitesine göre ödeme yapılacak” dedi.
“Yem fiyatları üreticiyi zorluyor”
Girdi maliyetlerinin üreticiyi zorladığına dikkat çeken Keskin, “Bizi en çok zorlayan girdi maliyeti yemdir. Yemde de artışlar oluyor ancak Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) üreticilere arpa, yulaf ve mısır veriyor. O nedenle mısır yem fiyatları biraz stabil hale geldi” diye konuştu.
“1 litre sütün üretim maliyeti 15,03 lira”
Sütün üretim maliyetine ilişkin bilgi veren Keskin, şu ifadeleri kullandı:
“Bizim yaptığımız hesaba göre 1 litre sütün üretim maliyeti 15,03 lira. Üreticiye ödenecek 17,15 liraya ek olarak nakliye ve sütün kalitesine göre primler ilave edilecek. Ayrıca süt ve hayvancılık desteklemeleri bulunuyor. Bizim için şu an bu rakam iyi.”
“Ticari ahlaksızlık yapılmaması lazım”
Keskin üretici ve tüketici arasındaki rakamlara işaret ederek, sözlerini şöyle tamamladı:
“Üretici ile tüketici arasındaki rakamları takip etmek lazım. Bu Ticaret Bakanlığı’nın, ticaret yapanların işi. Ürünler üreticiden tüketiciye ulaşana kadar birçok fazlalık oluşuyor. Biz de bunlardan şikayetçiyiz. Bunlara dikkat etmek lazım. Ticari ahlaksızlık yapılmaması lazım. Gelen zam yüzde 17. İlerleyen günlerde süt fiyatlarını hep birlikte göreceğiz.”