Tarım Bakanlığı tarafından Takviye edici gıda adı altında ruhsatlandırılan bitkisel ilaç ve vitaminlerin kullanımı, şehirleşme, yetersiz beslenme, stres ve uykusuzluk gibi nedenlerle büyüyerek, pandemi döneminde daha da arttı. Dünyadaki büyüklüğü de 120 milyar dolara ulaştı.
Takviye edici gıda piyasasının en büyük olduğu ülke 35 milyar dolar ile Amerika Birleşik Devletleri olarak öne çıkıyor. Avrupa pazarında ise İtalya 4 milyar dolarlık pazar büyüklüğüne ulaşırken, İtalya'yı 2,5 milyar dolar ile Almanya ve 2 milyar dolar ile Fransa takip ediyor. Türkiye'de ise hızla gelişen sektörün 300 milyon dolar seviyesine ulaştığı tahmin ediliyor.
Türkiye’de de kullanımı oldukça yaygın olan Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından onaylı yaklaşık 12 bin gıda takviyesi adı altında bitkisel ilaç, vitaminler bulunuyor.
Bilinçsiz takviye edici gıdaların birçok rahatsızlığa yol açtığını belirten Ecz. Ali Fuat Gül, “Böbrek yetmezliğinden tutun da karaciğer rahatsızlığına kadar birçok sağlık sorununa yol açıyor” dedi.
“Gıda takviyeleri de aslında birer ilaçtır”
‘Gıda takviyeleri farmasötik formda olduğu için, onlar da aslında birer ilaçtır’ diyen Gül, “Bunların da doktor ve eczacı tavsiyesiyle alınması gerekiyor. Doktor neye göre karar veriyor? Kan testi ve yapılan tetkikler sonucunda size uygun takviyeyi veriyor. Ama ne yazık ki bizim Türk toplumu hala kulaktan duyma bilgilerle belki de vücudunda eksik olmayan bir vitamini alıp kullanıyor” diye konuştu.
“Böbrek yetmezliği ve karaciğer rahatsızlığına yol açıyor”
Gül, “Vitaminler, böbrekten yavaş yavaş atılıyor. Bu durum da böbreğe ve karaciğere yavaş yavaş zarar veriyor. Hemen zarar vermediği için de akut bir durum oluşmuyor ancak ilerleyen süreçte böbrek yetmezliğinden tutun da karaciğer rahatsızlığına kadar birçok sağlık sorununa yol açıyor” ifadelerini kullandı.
“Eczaneler dışında alınan gıda takviyelerinde sahtecilik oranı yüksek”
Gül şunları söyledi:
“En büyük sıkıntı; gıda takviyelerinin eczane dışında satışının olması. Buna marketler ve internet ortamı da dahil. Çünkü böyle ortamlarda satılan gıda takviyelerinde sahtecilik yapılma oranı yüksek. Bizim için önemli olan ürün güvenilirliğidir ve bu tip ürünlerin de fiyatları malum yüksek olduğu için insanlar daha çok malum internet sitelerinden almayı tercih ediyor. Böyle sitelerde de herhangi bir denetim yok. Belki de zehir satılıyor ancak internet sitesinin umurumda değil çünkü onlar aldıkları komisyona bakıyorlar.
Biz, takviye edici gıdaların kesinlikle doktor tavsiyesi ve eczane dışında herhangi bir yerden alınmasını tasvip etmiyoruz.
Sağlık Bakanlığı takviye edici gıdaların satışlarını denetlemiyor. Biz eczacılar olarak yıllardır denetimlerin yapılması gerektiğini söylüyoruz ancak ne yazık ki göz ardı ediliyor. Bu konuda eczacılar odasının da eksiklikleri olduğunu düşünüyorum. Anlaşılan bizler yeterince kendimizi anlatamıyoruz.”
“Türkiye’de sahte gıda takviyesi satışı 3 kat arttı”
TEİS (Tüm Eczacı İşverenler Sendikası) Genel Başkanı Ecz. Nurten Saydan, Türkiye’de sahte gıda takviyesi satışının 3 kat arttığını belirterek, “Pandemi sürecinde gıda takviyelerine olan talebin artması sahte ürün üretimini tetiklemiş ve ülkemizde sahte gıda takviyesi satışı da 3 kat arttı. İnternet ve sosyal mecralarda satılan ürünlerin çoğunluğu sahte çıkmakta ve içeriği bilinmeyen bu ürünler vatandaşımızda ciddi sağlık problemlerine yol açmaktadır” dedi.
“Gıda takviyeleri Sağlık Bakanlığı tarafından ruhsatlandırılmalı”
Saydan konuşmasına şöyle devam etti:
TEİS olarak, bu tür ürünlerin Sağlık Bakanlığı’ndan ruhsatlandırılarak sadece eczanelerden satışının yapılması gerektiğini savunuyoruz. İlaç formunda olan bu ürünlerin yasal düzenleme yapılarak insan sağlığının korunması için eczane dışında satışının önlenmesi artık toplum sağlığının korunması için bir zorunluluk haline gelmiştir. Yetkililerin bir an önce gerekli yasal düzenlemeyi yapmaları gerekmektedir.”
