Kadınların seçme ve seçilme hakkını kazandığı ilk ülkelerden biriside Türkiye oldu. Yeni reformlarla birlikte 1924 Tevhidi Tedrisat Kanunu, 1925 Kıyafet Kanunu ve 1926 Türk Medeni Kanunu kabullüyle kadınlar da politik alanlarda görünür kılındı. Türkiye’de kadınlar, medeni haklarını 1926'da, siyasi haklarını ise 1930 ve 1934'te elde etti.

Türkiye’de 1930’da Seçim Kanunu’nda yapılan değişiklikle kadınlara belediye seçimlerinde seçme ve seçilme hakkı verildi. İlk kadın belediye başkanı Artvin’in Yusufeli ilçesine bağlı Kılıçkaya beldesinden yarışa giren Sadiye Hanım oldu. Seneler 1933’ü gösterdiğinde kadınlara muhtar olma ve köy heyetini seçme hakkı tanındı. Türkiye’nin ilk kadın muhtarı ise, Aydın’ın Çine ilçesine bağlı Demirdere köyünden seçimi kazanan Gül Esin Hanım oldu.  1950’de ise Müfide İlhan, Türkiye’nin ilk kadın il başkanı seçildi.

Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK)  askı öncesi istatistiklerine göre; 31 Mart 2019 mahalli idareler seçimlerinde 57 milyon 93 bin 985 vatandaş oy kullandı. Yurt içi kadın seçmen sayısı 28 milyon 944 bin 306, yurt içi erkek seçmen sayısı 28 milyon 149 bin 679 olarak kayıtlara geçti.

2019 yılında 3’ün büyükşehir olmak üzere toplam 4 kadın belediye başkanı seçildi. Geriye kalan 27 büyükşehirde ise erkek başkan seçildi.

48 kadın İl Genel Meclisi Üyeliğine seçilirken, erkeklerde bu rakam bin 224 oldu. Belediye Meclisi üyeliğine de 2 bin 283 kadın seçildi. Erkeklerde ise bu rakam 18 bin 462 olarak kayıtlara geçti.

Üst üste belediye başkanı seçilen kadınlar da dikkat çekiyor. Aydın Büyükşehir Belediye Başkanı Özlem Çerçioğlu, üç dönem seçildi. İki dönem üst üste görev yapan kadın belediye başkanı sayısı ise 2 de kaldı.

Yakın dönemdeki kadın adayların bazıları ise şöyle:

“Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin, Aydın Büyükşehir Belediye Başkanı Özlem Çerçioğlu, İstanbul Sancaktepe Belediye Başkanı Şeyma Döğücü, İzmir Balçova Belediye Başkanı Fatma Çalkaya, Kocaeli İzmit Belediye Başkanı Fatma Kaplan Hürriyet, İzmir Selçuk Belediye Başkanı Filiz Ceritoğlu Sengel, İzmir Karaburun Belediye Başkanı İlkay Girgin Erdoğan, Ankara Akyurt Belediye Başkanı Hilal Ayık, İzmir Kiraz Belediye Başkanı Saliha Özçınar, Denizli Merkezefendi Belediye Başkanı Şeniz Doğan, Edirne Uzunköprü Belediye Başkanı Özlem Becan, Karabük Safranbolu Belediye Başkanı Elif Köse, Adana Ceyhan Belediye Başkanı Hülya Erdem, Eskişehir Mihalgazi Belediye Başkanı Zeynep Akgün, Samsun Ladik Belediye Başkanı Nurhan Yapıcı Özel, Denizli Bozkurt Belediye Başkanı Birsen Çelik, Elazığ Keban Belediye Başkanı Fethiye Atlı, Amasya Gümüşhacıköy Belediye Başkanı Zehra Özyol, Gümüşhane – Kelkit – Deredolu Belediye Başkanı Özgül Alkan, Ağrı Doğubayazıt Belediye Başkanı Yıldız Acarve Bilecik Pazaryeri Belediye Başkanı Zekiye Tekin.

Kadın belediye başkanlarının mesleklerine göre dağılımı ise dikkat çekti. 5 kadın belediye başkanı avukatlık mesleğini icra ederken iktisat ve işletmeci başkan sayısı 3, devlet memurluğundan siyasete geçiş yapan başkan sayısı 3, mimar, öğretmen ve eczacı sayıları ise 2.

Muhabir: Selim Ercan