Yerli nüfustaki doğum oranlarını sınırlamayı amaçlayan bir program kapsamında , bazıları ergenlik çağındaki en az 4 bin 500 kadına bobin (doğum kontrol halkası) takıldı.
Soruşturmanın 2025'te sonuçlanması bekleniyor ancak bazıları 70'li yaşlarında olan kadınlar artık sürecin tamamlanmasını ve tazminatlarını istiyor.
Her biri 300 bin kron istiyor. Bu da 34 bin 880 euro ya da 42 bin 150 dolar yapıyor.
Artık Danimarka'nın yarı egemen bölgesi olan Grönland, 1953'e kadar Danimarka kolonisiydi.
Kampanyanın boyutu geçen yıl Danimarkalı yayıncı DR tarafından yayınlanan bir podcast'te ortaya çıkarıldı.
Ulusal arşivlerdeki kayıtlar, yalnızca 1966 ile 1970 yılları arasında, bazıları 13 yaşında olan kadınlara, onların bilgisi veya rızası olmadan rahim içi cihazların (RİA) takıldığını gösterdi.
Çocuk doğurabilecek kadınların yüzde 35'ine RİA takıldığı tahmin ediliyor
DR'ye göre Grönland hükümeti, 1969'un sonuna kadar bölgedeki potansiyel olarak çocuk doğurabilecek kadınların yüzde 35'ine RİA takıldığını tahmin ediyor.
Programı araştırmak üzere Danimarka ve Grönland hükümetleri tarafından kurulan komisyonun bulgularını Mayıs 2025'e kadar sunması beklenmiyor.
Tazminat talebini başlatan psikolog Naja Lyberth, "Soruşturmanın sonuçlarını beklemek istemiyoruz" dedi.
"Yaşlanıyoruz. 1960'larda RİA taktıran en yaşlılarımız 1940'larda doğdu ve 80'e yaklaşıyor. Şimdi harekete geçmek istiyoruz."
Mağdur kadınlardan Lyberth, bazı durumlarda takılan cihazların kızların vücutlarına göre çok büyük olduğunu, ciddi sağlık sorunlarına ve hatta kısırlığa yol açtığını, bazı durumlarda ise kadınların yakın zamanda jinekologlar tarafından keşfedilene kadar bu cihazlardan habersiz olduklarını söyledi.
Danimarka hükümetini, refahtan tasarruf etmek için Grönland'ın nüfusunu kontrol etmek istemekle suçladı. "Hükümetin insan haklarımızı ihlal ederek ve bize ciddi zarar vererek yasayı çiğnediği zaten yüzde 100 açık" dedi.
Danimarka 1950'lerde ailelerinden alınan altı Eskimodan özür diledi
Kadınları temsil eden avukat Mads Pramming, Pazartesi günü onlar adına Başbakan Mette Frederiksen'in ofisine bir talepte bulundu.
Lyberth, hükümetin komisyonun sonuçlarına kadar talebi reddetmesini beklediğini ve eğer reddederse grubun konuyu mahkemeye taşıyacağını söyledi.
Geçtiğimiz yıl Danimarka, Grönland'da Danca konuşan bir seçkinler topluluğu oluşturma girişiminin bir parçası olarak 1950'lerde ailelerinden alınan altı Eskimodan özür diledi ve tazminat ödedi.
Grönland sadece 57 bin 000 kişilik bir nüfusa sahip ve dünyanın hem en büyük adası hem de en kuzeydeki kara alanıdır.
Bölgenin kendi bayrağı, dili ve başbakanı var, ancak para birimi, adalet sistemi, dışişleri ve güvenlik işleri hala Danimarka tarafından kontrol ediliyor.
