Kafa Tv YouTube kanalına konuk olan jeolog Celal Şengör, dinozorlar yok olmasaydı insanların yaşayamayacağını söyledi. Dinozorlar yok olmasaydı ne olurdu? sorusunu cevaplayan Şengör, “Meksika'nın Latan Yarımadası'na düşen göktaşı yüzünden yok oluyorlar. 252 milyon sene evvel bütün dünya tarihinin en büyük yok oluşu meydana geliyor. Yaşayan hayvanların yüzde 95'i yok oluyor. En irisi şu anda bildiğimiz spinoz 17 metre. Titanozor var, hayvan 15 Afrika fili ağırlığında paras senium omuz yüksekliği 5,5 metre” dedi. “Bu göktaşı birkaç dakika geç veya birkaç dakika erken gelseydi ne olurdu? sorusunu cevaplayan Şengör, “Hemen cevap vereyim. Biz olmazdık gayet basit” ifadelerini kullandı.
Şengör, yayında sorulan sorulara şu cevapları verdi;
“252 milyon sene evvel dünya tarihinin yok oluşu meydana geliyor”
“Şimdi dinozor nedirden başlamak lazım. Aşağı yukarı bundan 252 milyon sene evvel bütün dünya tarihinin en büyük yok oluşu meydana geliyor. Yaşayan hayvanların yüzde 95'i yok oluyor. Dünya boşalıyor kelimenin tam manasıyla. Bu boşalma sonucunda bazı çift yaşamlılar yani amfibiler, bazı sürüngenler hayatta kalıyorlar karada yaşayan hayvanlar. Şimdi bu sürüngenler çok kısa bir süre içerisinde bazı gruplara ayrılıyorlar. Bu grupların bir tanesi arkoz orlar yani Egemen sürüngenler. Diğeri terapider ki onlar evrimleşerek bizi oluşturuyor. Bir de çift yaşamlılar var. Bir de tam nasıl oluştuklarını bilmediğimiz denizde yaşayan sürüngenler var. Yani bu 252 milyon seneye ne kadar yaklaşırsanız yaklaşın bir ihtiyozor ihtiyozor olarak karşınıza çıkıyor. Balık şekilli bir sürüngen. Bunların en büyüğü 20 küsur metre boyunda sürüngen balinası diyorlar onlara.
“Dinozorlar yok oldu demek doğru değil”
Şimdi arzor üçe ayrılıyor timsahlar ve timsah benzeri hayvanlar pterozorlar. Yani uçan sürüngenler ve dinozorlar. Şimdi unutmayalım kuşlar da dinozor. Yeni sınıflamalar da bu dinozorların içine alınıyor. Dolayısıyla bugün efendim bütün dinozorlar yok oldu demek doğru değil. Çünkü Kuşlar dinozor. Çünkü kuşlar ortalıkta. Değil mi bir sürü dinozor görüyorsun etrafında her Allah'ın günü. Fakat diğer dinozorların yani uçmayan aslında bence o da yanlış kuş olmayan dinozorlar ve bir kuş grubu olamayan dinozorlar ve bir kuş grubu kayboluyor. Arzor lardand inozorların ortaya çıkması yaklaşık 230 milyon sene falan önce 230-240 milyon sene önce düşünülüyor. Bunlar iki ayaklı hayvanlar eller serbest yapı olarak kuşa benziyor. Fakat bunlar 1-2 metre boyunda küçük hayvanlar ama çok hızlılar. Sürekli hareket edebiliyorlar diğer sürüngenlerden ayrılıyorlar bu bakımdan. Onun için şu tartışma yapılıyor acaba bunlar sıcakkanlı mıydı? Çünkü sürüngen soğuk kanlıdır. Soğukkanlı ne demektir enerjisini güneşten alır. Yani gece olduğu zaman timsah hareket edemez çünkü enerjisi biter. Dinozorlar galiba böyle değil deniyor. Ondan sonra dinozorlarda hızlı bir gelişme oluyor ilk başta et yiyiciler fakat hızla ikiye ayrılıyorlar. Bunlarda et ve ot yiyiciler olarak. Bu ot yiyicilerin plateosaurus falan gibi hayvanlar bayağı büyük 34 metre boyunda hayvanlar oluşuyor. Fakat trias sonunda aşağı yukarı 200 milyon sene önce gene bir yok oluş oluyor. Bir sürü hayvan ortadan kalkıyor.
“Muazzam gelişme gösteriyorlar ve sınıflara ayrılıyorlar”
O hangisiydi hocam ne oluyordu da yok oluyordu?
Onu pek bilmiyoruz ama bildiğimiz bir şey var dinozorlar ondan sonra muazzam bir gelişme gösteriyorlar ve bir sürü sınıfa ayrılıyorlar. Bunlardan çok herkesin her çocuğun bildiği sopot bu uzun boyunlu uzun kuyruklu muazzam hayvanlar.
Jurasik parkta gördüklerimiz?
Onun da dışında titanozor var hayvan 15 Afrika fili ağırlığında. 37 metre uzunluğunda etçil mi bu hocam Hayır bu ot yiyor Çok şükür günde 200 kilo ot yemek mecburiyetinde e bunlar zaten yaşam devam etseler tabiat da mahvoldu gitti hocam bunlar çok ilginç Bütün dinozorlar yumurtluyor bir kere Bunların yavrularından 1000 tane yavru oluyorsa bir tanesi erişkinliğe ulaşabiliyor. Çoğalma sistemi kontrollü. Etoburlar bunları yiyor küçükken bunlar kolay yemesi.
Bunların en irisi hangisi dinozorlarda hocam?
En irisi şu anda bildiğimiz spinoz.
Kaç metre hocam?
17 metre ağırlığı 67 ton bunlar.
O bayağı insanda yer herhalde değil mi hocam?
Şaka mı ediyorsun sen ve ben mesela küçük bir çerez görevi görürüz. Kendisi için kalamar gibi yani alayım biraz buradan diye.
“Göktaşı yüzünden yok oluyorlar”
Peki, nasıl yok oluyor etçil dinozorlar ne zaman ve nasıl?
Bunların hepsi krates esnasında yukat yani Meksika'nın yukat yarımadasına düşen göktaşı yüzünden yok oluyorlar. Bu göktaşının düştüğü yerde jips tabakaları var bu oraya geliyor çarpıyor ve çarptığı yer buharlaşıyor. Yani biliyorsunuz 1 milyar atom bombası gücünde bir patlama oluyor. Çarptığı yer buharlaşıyor ve jipsin içinde bulunan sülfür açığa çıkıyor. Dolayısıyla Sülfür dioksit oluşuyor. Sülfür dioksit dediği nedir sülfürik asittir sülfürik asit atmosfere gidiyor orada bulutlar oluşturuyor. Dnyanın çevresini kapatıyor ve sülfürik asitin Sera gücü muazzam. Dünya anormal ısınıyor ilk başta anormal soğuyor çünkü çık solup kraterinde fırlatılan malzeme bütün dünyayı rüzgarlarla ve dünyada bir ay süren bir gece oluyor. Bir ay süren bir gece neticesinde bitkiler yok oluyor. Fotosentez yapamıyorlar bitkilerin yok olması neticesinde bitki yiyen o dev dinozorlar kayboluyor. Onlar kayboldu mu onları yiyen etçiller kayboluyor. Kratas senin sonunda 25 kilodan daha ağır olan hiçbir canlı yaşayamıyor.
Ben bakıyorum kimler yaşamış mesela bu büyük yok oluştan sonra paleosen bakıyorsun devasa kuşlar var yani 4 metre falan boyunda daha sonra oligosen oluşan atları yiyen kuşlar oluşuyor. Tabii atlar bu kadar o zaman ama bunları yiyen kuşlar oluşuyor. Şimdi kuşların bu hızlı evrimi niye? Bunlar uçamayan kuşlar çok büyük devasa bir kafaları var bu kadar. Çünkü benim kanaatim uçamayan kuşlar küçük uçamayan kuşlar da var biliyorsun kiviler mesela. Uçamayan kluşlar oyuklarda yaşıyorlar. Oyuklarda yaşayan kurtarıyor paçayı.
“Yepyeni bir hayvan ve bitki mecmuası dünyaya hakim oluyor”
Bir tek kuşlar mı ama oyuklara girebilen?
Hayır efendim timsahlar da oyuklarda. Onlarda yaşıyorlar, kurtarıyorlar paçayı. Mesela okyanuslarda plankton şeyi çöküyor bütün planktonlar gidiyor o planktonlar gittikten sonra onları yiyen hayvanlar gidiyor. Mes ihtiyozor zaten katesin ortasında kaybolmuşlar ama pleziozor da kayboluyor. Yani okyanuslardaki besin zinciri de çöküyor. Ondan sonra yepyeni bir hayvan ve bitki mecmuası dünyaya hakim oluyor. Bu bizim Kenzo dediğimiz aşağı yukarı 65 milyon yıldan bugüne kadar geçen dönem Bu döneme memeliler çağı denir. Burada memeliler muazzam gelişiyor böyle devasa memeliler baluk iterum falan gibi böyle onun bir başka adı da paraceratherium. Bu gelmiş geçmiş en büyük memeli deniyor omuz yüksekliği 5,5 metre ve memeliler artıyor. Mesela bronto terler devasa gergedan vari hayvanlar.
“İnsanlar evrilemezdi”
Bu göktaşı birkaç dakika geç veya birkaç dakika erken gelseydi ne olurdu?
Hiç şey değişmezdi. Vurduğu yer mühim. Okyanusun ortasını vuraydı dinozorlar kaybolmazdı. Hayatı o kadar etkilemezdi. Çünkü vurduğu yerdeki jips çok mühim. Jipsin ürettiği sülfürik asit mühim bir de o kadar çok malzemeyi püskürtüyor ki atmosfere o bütün dünyayı kaplıyor. Kayaç malzemesi püskürtüyor yani.
Dinozorlar günümüze kadar gelmiş olsaydı insanların evrilme şansı olur muydu?
Hayır insanlar olmazdı. Yani memeliler bu kadar evrilemezlerdi.
“Dinozor olmasaydı bir kere insanlar olamazdı”
Etçiller ölse otçullar yaşıyor olsa yine aynı şey olur muydu?
Vallahi o zor. Çünkü bütün etçiller ölse yeni etçiller oluşurdu. Şimdi kuşları unutmayın o kuşların bazıları devasa boyutlara ulaşabilir ki yani 4 metreye varanlar var. Onlar etçil dolayısıyla bunlar gene olurdu. Mühim olan memeliler bu kadar gelişemezlerdi. Memeliler bu kadar gelişemezlerse osen ilk defa ortaya çıkan primatlar olmazdı primatlar olmadığı takdirde insan olmazdı. Fakat şu soruyu sorabilirsin dinozorlardan beyni çok gelişmişler olamaz mıydı? Yani evrim geçirip ilk defa kendini bilen düşünebilen dinozorlar olamaz mıydı?
Mesela kuşlardan çok zeki olanlarını biliyoruz. Hani kargalar cenaze töreni yapıyorlar. Biri öldüğü zaman etrafına toplanıyorlar. Resmen cenaze töreni bizim evin önünde oluyor bazen. Çok çok çok ilginç. Mesela karga kendisine kötü muamele eden adamı unutmuyor. Fırsatını buldu mu beceriyor Dolayısıyla bu tür dinozorlar olamaz mıydı? Bal gibi olurdu. Acaba elinde laptopla dolaşan bir dinozor görür müydü onu tabii bilemiyorum.
Evet ya dinozorlar aynı zamanda çok faydalı hayvanlardır. Dinozor olmasaydı bir kere insanlar olamazdı. Memeliler bu kadar gelişemezlerdi ve belki dinozorların ait olduğu ve artık sürüngenlerden dahi addedilen ayrı bir sınıf dinosauri Kadı çok daha fazla gelişip bunlar arasında belki de bilinçli hayvanlar oluşabilirdi.
