Avrupa Birliği‘nin (AB) yürütme organı Avrupa Komisyonu ve Avrupa Parlamentosu, “sürdürülebilir ürünlere yönelik eko-tasarım” düzenlemesi konusunda anlaşmaya vardı. Yeni düzenlemenin yürürlüğe girmesinin ardından, 2 yıl içinde Avrupa genelinde satılmayan giysi ve ayakkabıların imha edilmesi tamamen yasaklanacak.
Avrupalı üreticiler, her yıl satılmayan veya iade edilen milyonlarca ton giyilmemiş giysi ve ayakkabıyı çöp yakma fırını ya da parçalama tesislerine gönderiyor.
AB genelinde kişi başına yıllık 11 kilo tekstil ürünü çöpe atılıyor.
BBC’den Yusuf Özkan’ın aktardığına göre, Komisyon ve Parlamento, “kıt malzemelerin israfı” olarak değerlendirdiği bu uygulamanın çevreye, iklime ve halkın bütçesine zarar verdiğini gerekçesiyle yeni yasal düzenlemeyi hayata geçirme kararı aldı.
Ürünlerin pasaportları olacak
Buna göre, AB Resmi Gazetesi’nde yayımlandıktan sonra iki yıl içinde bütün üye ülkelerde yürürlüğe girecek yeni yasa, üreticileri daha sürdürülebilir ürünler üretmeye teşvik edecek. Yeni düzenleme ile daha uzun süre dayanan, daha kolay onarılabilir ve yeniden kullanılabilir ürünlerin yaygınlaşması sağlanacak.
Üreticilerin, geri dönüştürülmesi daha kolay ürünlere yönelmesi ve üretim sırasında hammadde, enerji ve su kullanımının azaltılması konusunda da yeni kurallar getirilecek. Yasa çerçevesinde, doğru ve güncel bilgilerin yer aldığı dijital “ürün pasaportları” uygulaması ile tüketicilerin bilinçli satın alma tercihleri yapmasına olanak sağlanacak. Üreticiler, satılmayan ürünlerin imha nedeni ve miktarı konusunda resmi otoritelere her yıl kapsamlı rapor vermek zorunda olacak.
Yeni yasal düzenleme giysi ve ayakkabının yanı sıra, mobilya, yatak, lastik, deterjan, boya, demir, çelik ve alüminyum gibi malzemelerin sürdürülebilir şekilde üretimi ve kullanılması da amaçlanıyor.
Avrupa Parlamentosu Raportörü Alessandra Moretti, “Gezegenimize, sağlığımıza ve ekonomimize büyük zarar veren ‘al, yap, at’ modeline son vermenin zamanı geldi” dedi.
Yeni ürünlerin herkese yararlı, gezegene saygılı ve çevreyi koruyacak şekilde tasarlanacağını vurgulayan Moretti, şöyle konuştu: “Sürdürülebilir ürünler norm haline gelecek ve tüketicilerin enerji tasarrufu yapmalarına, onarım yapmalarına ve alışveriş yaparken akıllı çevresel seçimler yapmalarına olanak tanıyacak. Satılmayan tekstil ve ayakkabıların imhasının yasaklanması, hızlı moda üreticilerinin ürünlerini üretme biçiminde de bir değişime katkıda bulunacaktır.”
