Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yapılan Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması 2023'ün sonuçları yayımlandı. Buna göre, Türkiye'de internet kullanım oranı 16-74 yaş grubundakilerde yüzde 87,1 olarak kaydedildi. Bu oran önceki yıl yüzde 85 olarak kaydedildi. İnternet kullanım oranı 16-74 yaş grubundaki erkeklerde yüzde 90,9, kadınlarda yüzde 83,3 oldu. Türkiye'de internet erişim imkanına sahip hanelerin oranı geçen yıla göre 1,4 puan artış göstererek yüzde 94,1'den yüzde 95,5'e çıktı.
e-Devlet kullananların oranı yüzde 73,9 oldu
Son bir yıl içinde özel amaçla resmi makamların internet sitelerini ve uygulamalarını kullanan ve internet üzerinden kamu hizmetlerinden yararlanan bireylerin oranı yüzde 73,9 olarak kayıtlara geçti. e-Devlet hizmetlerini kullanım amaçları arasında, yüzde 69,6 ile resmi makamlar veya kamu hizmetleri tarafından kendisi hakkında saklanan kişisel bilgilere erişme ilk sırayı aldı. Bunu, yüzde 51,3 ile kamu kurumlarından veya kamu hizmetlerinden bir randevu alma veya rezervasyon yaptırma, yüzde 48,2 ile kamu kuruluşlarına ait internet sitelerinden bilgi edinme izledi.
İnternetten en çok giyim, ayakkabı ve aksesuar satın alındı
2022'de yüzde 46,2 olan internet üzerinden özel kullanım amacıyla mal veya hizmet satın alma ya da sipariş verme (e-ticaret) oranı bu yıl yüzde 49,5'e yükseldi. Mal, hizmet satın alma ya da sipariş verme oranı erkeklerde yüzde 52,4, kadınlarda yüzde 46,6 oldu. Bu oran, en son mal, hizmet satın alma ya da sipariş verme zamanlarına göre incelendiğinde, bireylerin yüzde 38'inin yılın ilk 3 ayında mal veya hizmet satın aldığı ya da sipariş verdiği belirlendi.
2023'ün ilk 3 ayı içinde mal veya hizmet satın alan ya da sipariş verenlerin yüzde 75,5'i giyim, ayakkabı ve aksesuar satın aldı. Bunu, yüzde 47,6 ile lokantalardan, fast food zincirlerinden, yemek servisi şirketlerinden yapılan teslimatlar, yüzde 37,1 ile gıda ürünleri, yüzde 32,2 ile kozmetik, güzellik ve sağlık ürünleri, yüzde 28,8 ile temizlik ürünleri ve kişisel bakım malzemeleri takip etti.
Erkeklerin yüzde 69,3'ü giyim, ayakkabı ve aksesuar, yüzde 48,9'u lokantalardan, fast food zincirlerinden, yemek servisi şirketlerinden yapılan teslimatları, yüzde 37,2'si gıda ürünleri alışverişi yaptı. Kadınların yüzde 81,7'si giyim, ayakkabı ve aksesuar, yüzde 46,4'ü kozmetik, güzellik ve sağlık ürünleri, yüzde 46,4'ü lokantalardan, fast food zincirlerinden, yemek servisi şirketlerinden ürün satın aldı.
En fazla alınan dijital içerik film veya dizi
2023'ün ilk 3 ayında bireyler satın aldığı veya abone olduğu dijital içeriklere göre incelendiğinde, yüzde 30,7'si film veya dizi izleme hizmetini kullandı. Bunu, yüzde 30,1 ile müzik dinleme veya indirme, yüzde 17,7 ile yazılımları indirme (sürüm yükseltmeleri dahil) izledi.
Çevrim içi hizmetlere göre incelendiğinde ise bu bireylerin yüzde 25'i internet sitesi veya uygulama üzerinden ulaşım hizmeti (otobüs, tren, uçak ve gemi bileti) satın aldı. Bunu yüzde 15,2 ile internet veya mobil telefon bağlantı aboneliğinin, yüzde 13,5 ile kültürel etkinliklere (sinema, tiyatro, konser, fuar ve benzeri) bilet alımının izlediği açıklandı.
İnternet sitesi veya mobil uygulama üzerinden yaptığı satın alma işleminde bir sorunla karşılaşan bireylerin oranı 2023'te yüzde 27,1 oldu. En çok karşılaşılan sorunlar yüzde 13,6 ile teslimatın belirtilenden daha yavaş olması, yüzde 11,1 ile yanlış veya hasarlı mal/hizmet teslimi oldu.
Eğitim, mesleki veya özel amaçlar için öğrenme çalışması gerçekleştiren bireylerin oranı, 2023'te önceki yıla göre 2,8 puan artış göstererek yüzde 18,7'ye çıktı. Bu oranın erkekler için yüzde 18,1, kadınlar için yüzde 19,4 oldu.
Bireylerin en çok kullandıkları sosyal medya ve mesajlaşma uygulamaları yüzde 84,9 ile WhatsApp, yüzde 69 ile YouTube ve yüzde 61,4 ile Instagram olarak kaydedildi. Erkeklerin en çok yüzde 88,7 ile WhatsApp, yüzde 72,6 ile YouTube ve yüzde 63,5 ile Instagram uygulamalarını, kadınların yüzde 81,1 ile WhatsApp, yüzde 65,4 ile YouTube ve yüzde 59,3 ile Instagram uygulamalarını kullandığı tespit edildi.
Bireylerin kişisel verilere erişimi yönetmek amacıyla en fazla kullandıkları yöntem yüzde 41,8 ile internet sitelerinin kişisel verilerin güvenliğini sağlama konusunda sahip olduğu özellikleri kontrol etme olarak kaydedildi. Bunu yüzde 36,2 ile kişisel verilerin reklam amaçlı olarak paylaşımına izin vermeme ve yüzde 31,1 ile kişisel verileri vermeden önce internet sitesinin veya uygulamaların gizlilik politikasını okuma izledi.
