TÜRK-İŞ'in, çalışanların geçim şartlarını ortaya koymak ve temel ihtiyaç maddelerindeki fiyat değişikliğinin aile bütçesine yansımalarını belirlemek amacıyla her ay yaptığı "Açlık ve Yoksulluk Sınırı Araştırması"nın Eylül 2023 sonuçları yayımlandı.
Araştırmaya göre, eylül ayında Ankara'da yaşayan 4 kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarını kaydeden "açlık sınırı" 13 bin 334 lira oldu.
Gıda ile giyim, konut, ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer harcamaların toplam tutarına denk gelen "yoksulluk sınırı" ise 43 bin 433 lira olarak belirlendi.
Bekar bir çalışanın "yaşama maliyeti" aylık 17 bin 336 lira olarak tespit edilirken, Ankara'da yaşayan dört kişilik bir ailenin gıda için yapması gereken asgari harcama tutarı bir önceki aya kıyasla yüzde 9,31 yükseldi.
Sütte fiyat artışı, peynirde gerileme
Araştırmaya göre, Eylül'de süt fiyatlarında ortalama yüzde 8 artış kaydedilirken görülürken, peynir fiyatı "sınırlı düzeyde" azaldı, yoğurt fiyatı sınırlı düzeyde yükseldi.
Et ve Süt Kurumunun, Ankara Gıda ve İhtiyaç Maddeleri Perakendeciler Derneği bünyesinde çalışma gösteren marketlerin bir kısmına, nisan sonu itibarıyla ithal edilmiş karkas etleri düşük fiyattan vermesiyle dana kıyma 190 lira, kuşbaşı 210 liradan satılmaya başlanmıştı. Bu ürünler sırasıyla bu ay 289 lira ve 329 liradan satışa sunuldu.
Ulusal zincir marketler ve Ankara'nın dernek üyesi olmayan ve olup da yerli et satmayı sürdüren yerel marketlerinin bazılarında dana kıyma ortalama 330, kuşbaşı ortalama 373 liradan reyonlardaki yerini aldı.
Bir önceki aya kıyasla, dana etinin fiyatında yüzde 9 artış kaydedildi. Av yasağının sona ermesiyle balık fiyatları bir ayda yüzde 5 azalırken, nohut yüzde 28, yağlı tohumlar (kuruyemiş) yüzde 27, yeşil mercimek yüzde 20, yumurta yüzde 17 ve kırmızı mercimek yüzde 13 oranında zamlandı. Tavukta fiyat artışı sınırlı seviyede kaldı.
"Zam şampiyonu barbunya oldu"
Bir ay içinde irmikte yüzde 13, pirinçte yüzde 10, bulgurda yüzde 9 ve makarnada yüzde 5 fiyat artışı kaydedildi. Undaki fiyat artışı sınırlı seviyede oldu.
Semt pazarlarında hem yeşil soğan, maydanoz gibi salata yeşilliklerinin hem de ıspanak, pazı gibi yeşil yapraklı sebzelerin fiyatları çıktı.
Kuru soğanın fiyatı 20 liraya dayanırken, patates fiyatları 20 liranın üzerine çıktı. Brokoli, karnabahar, kabak, patlıcan, sivri biber, fasulye, barbunya, havuç ve limon fiyatları artarken karalahana, turp, köy biberi, domates fiyatları geriledi. Bu ayın zam şampiyonu yüzde 60'lık fiyat artışıyla barbunya oldu.
Nektarin, çilek, üzüm, şeftali armut fiyatları yükselirken, karpuz, kavun, muz, erik fiyatları düştü. En düşük fiyatlı meyve bu ay da elma oldu. Ortalama sebze kilogram fiyatı 29,40 lira, ortalama meyve kilogram fiyatı 32,96 lira olarak tespit edildi.
Bir ay içinde margarinde yüzde 17, zeytinyağında yüzde 8, ayçiçeği yağında yüzde 4 fiyat artışı kayddildi. Tereyağının fiyatı sabit kaldı.
Tuzun fiyatı bir ay içinde yüzde 7 gerilerken ıhlamur yüzde 64, baharat yüzde 49, siyah zeytin yüzde 39, yeşil zeytin yüzde 34, çay ve reçel yüzde 7, salça yüzde 6, şeker yüzde 5, pekmez yüzde 4 zamlandı.
