İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, bugün ABD Başkanı Donald Trump ile bir araya gelecek. İki lider, Gazze ateşkesinin geleceği ve İran'a karşı alınacak tedbirleri görüşecek. Netanyahu, 20 Ocak'ta göreve başlamasından bu yana Trump tarafından ağırlanan ilk yabancı lider olacak.
Anka'da yer alan habere göre; Trump ve Netanyahu’nun ikili görüşme sonrası ortak bir basın toplantısı düzenlemesi bekleniyor.
Trump, ateşkesin ikinci anlaşmasına ilişkin “güvence" vermezken; Witkoff, “umutlu”
Toplantı öncesinde Trump, 2 Şubat Pazar günü gazetecilere yaptığı açıklamada, İsrail ve diğer ülkelerle Orta Doğu konusundaki görüşmelerin “ilerlediğini” söylerken ayrıntılarını açıklamadı. Trump, İsrail ile Suudi Arabistan arasındaki ilişkilerin “normalleşmesine” yönelik çabaları yenilemeyi umduğunu belirtti. Trump, ayrıca ateşkesin devam edeceğine dair bir güvence olmadığını kabul ederken, Orta Doğu temsilcisi Steve Witkoff, konuya ilişkin “Kesinlikle umutluyuz” diye konuştu.
Witkoff, 20 Ocak'ta ABD'de iktidarın el değiştirmesinden önce Biden yönetiminin uzun süredir yapılmasını planladığı Gazze ateşkes anlaşmasının sağlamasında kilit bir rol oynadı. Buna göre ateşkesin bir sonraki aşamasında da önemli bir rol oynaması bekleniyor. İlk aşamada, Hamas, 18 rehineyi, İsrail de yüzlerce Filistinli mahkumu serbest bıraktı.
Netanyahu, Beyaz Saray’la ilişkisini iyileştirmeye çalışacak
Biden yönetiminin olduğu dönemde, Beyaz Saray'la arasının gergin olduğu bilinen Netanyahu’nun, yeni yönetim ile ilişkilerini iyileştirmeye yönelik adımlar atması bekleniyor. Biden, Hamas'ın 7 Ekim 2023'te İsrail'in Gazze'ye saldırmasına neden olan saldırısından sonra İsrail'e askeri desteğini sürdürse de Filistinli sivillerin 50 bini bulan ölü sayısı ve Netanyahu'nun bazı ABD taleplerine karşı çıkması nedeniyle ilişkiler zaman zaman gerilmişti.
Trump ise ilk döneminde Netanyahu'ya, ABD Büyükelçiliği’nin Tel Aviv'den Kudüs'e taşınması ve İsrail ile bazı Arap devletleri arasındaki ilişkileri normalleştiren Abraham Anlaşmaları’nın imzalanması gibi çok sayıda başarı kazandırmıştı.
Netanyahu ve Trump, Suudi Arabistan’ı Abraham Anlaşmalarına dahil etmek istiyor
Trump ve Netanyahu, İran'a karşı bir siper oluşturmaya yardımcı olabilecek Abraham Anlaşmaları üzerine inşa edilen yeni bölgesel düzenlemelere Suudi Arabistan'ı da dahil etmek istediklerini söyledi. ABD ve Batı medyasında yer alan haberlere göre, Netanyahu'nun Gazze savaşının ardından Filistin devletinin resmi olarak kurulmasına yönelik muhalefeti, daha önce bağımsız bir Filistin'e giden yolda anlaşmaya varılması konusunda ısrar eden Suudi Arabistan ile yapılacak bir anlaşmanın önünde potansiyel bir engel olarak duruyor. Bölgede iki devletli çözüm fikri ayrıca çok sayıda İsrailli tarafından da destekleniyor.
Netanyahu’ya aşırı sağcıların “koalisyon oluşturma tehlikesi”
Haberlere göre Trump, daha göreve gelmeden önce İsrail ile Hamas arasında Gazze'de ateşkes anlaşmasının sağlanmasına yardımcı olduğu için övgü alırken, Orta Doğu'daki savaşları sona erdirmek istediğini istikrarlı bir şekilde dile getiriyor. Netanyahu, “Hamas'ı yok etme sözünü” yerine getirmek için Gazze'deki savaşı yeniden başlatmazsa, koalisyonunun aşırı sağcı üyelerinin hükümetini devirme tehdidiyle karşı karşıya.
ABD medyası, bu duruma karşı “Sürekli şiddetlenen bir savaş, Trump'ın Suudileri müzakere masasına getirme girişimini engellemese bile zorlaştıracak” ifadelerini kullandı. Haberlerde, bu durumun “Trump'ın Netanyahu'ya ne kadar hareket alanı tanıyacağı konusunda belirsizlik yarattığı” şeklinde yorumlar yapıldı.
Orta Doğu’daki son durum “kırılgan bir zeminde”
Bölgedeki son duruma göre, Gazze'deki ateşkesin kırılganlığı, Lübnan'daki İsrail-Hizbullah ateşkes anlaşmasının önümüzdeki haftalarda sona erecek olması ve İran'ın nükleer emellerine ilişkin endişelerin devam etmesi nedeniyle bölge, kritik bir dönemeçte bulunuyor.
