Özel Haber: Deniz Dalgıç
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre, cari açık temmuz ayında 5 milyar 466 milyon dolar olurken, yıllıklandırılmış cari açık 58,5 milyar dolara yükseldi. DEVA Partisi Ekonomisti Ömer Rıfat Gencal, temmuz ayı cari açık rakamlarını, “Makro ekonomik dengesizlikler ve enflasyona dair beklentilerde ne kadar kötüleştiğimizin işareti” olarak değerlendirdi. Cari açığın Türkiye'de halihazırda problem olmaya devam edeceğini ifade eden Gencal, “Bu cari açık rakamları onun bir sinyali. Beklenti yönetiminin maalesef iyi bir şekilde yapılamadığı ve para politikasının yetersiz kaldığı görülüyor” diye konuştu. Kredi kartlarının harcamalarının haftalık 191 milyar liraya ulaştığını vurgulayan Gencal, söz konusu rakamın ağustos, eylül ve ekim aylarındaki cari açığın nasıl geleceğine ilişkin kötü bir gösterge olduğunu belirtti.
“Net hata noktan ile fonlanmış: Sağlıksız bir yapı”
Ekonomist Ömer Rıfat Gencal, temmuz ayı cari açık rakamlarını ELİPS HABER’e değerlendirdi. Turizm gelirlerinin en iyi olduğu aylardan birinde 5,47 milyar dolar cari açık verilmesine dikkat çeken Gencal, “Kurun yüzde 30 civarında yukarıya gittiği, bir önceki yıla göre neredeyse 3 milyar dolar civarında dış ticaret açığı verildiği ve turizm gelirlerinin en iyi olduğu bir aylardan birinde 5 milyar doların üzerinde cari açık veriyor olmak makro ekonomik dengesizlikler ve enflasyona dair beklentilerde ne kadar kötüleştiğimizin işareti” dedi. Cari açığın finansmanında problem olduğunu belirten Gencal, “Biz yine bunu net hata noksan rakamıyla fonlamış görüyoruz. Sağlıksız bir yapı. Geçtiğimiz süreçte ortaya konmuş” diye konuştu. Gencal, bu durumu geriye çevirmek için yapılan adımlara değinerek, “Mevcut para politikası faiziyle bunun geriye dönmesi çok kolay değil. Sadece talep tarafını ciddi törpülemeye çalışıyorlar. Özellikle maliye politikasında arttırılan vergilerle vs. Fakat belli bir zaman sonra bu enflasyon ayarlaması tekrar gündeme gelip ücretler yukarıya gittiği ve talep tekrardan canlanmaya başladığı zaman yeniden bir cari açığı sorunuyla karşılaşacağız” ifadelerini kullandı.
“Brent 100 dolara çıkabilir: Cari açık problem olmaya devam edecek”
Enerji fiyatlarına işaret eden Gencal, şunları söyledi:
“Şu anda brent petrol 90 dolar civarında. 100 dolarlara kadar gitmesi bekleniyor. Sene başında en azından 73 dolarlara kadar geldiğinde enerji tarafında çok büyük bir maliyetimizin olmayacağını düşündüğümüz anda bize yeniden karşıdan rüzgarlar estirmeye devam ettiriyor. Ben baktığım zaman cari açığın önümüzdeki süreçte Türkiye'de halihazırda problem olmaya devam edeceğini görüyorum. Aslında bu cari açık rakamları da onun bir sinyali. Beklenti yönetimi maalesef iyi bir şekilde yapılamadığı ve para politikasının yetersiz kaldığı görülüyor.”
“Çalışma günlerinin az olması Haziran’da cari fazlayı getirmişti”
Cari dengenin haziran ayında 0,67 milyon dolar fazla verdiğini anımsatan Gencal, sözlerine şöyle devam etti:
“Haziran ayındaki bayram tatilleri ve çalışma günlerinin sınırlı olması cari açığı etkiledi. Sanayi üretimi anlamında çok canlı olmayan bir ayda ihracat yapmak için bile ithalat olmaması. Aynı zamanda bayram tatilleri nedeniyle ekonomide sadece turizm tarafının canlı olması cari açık tarafını etkiledi. Çalışma gününe bağlı. Çalışma günlerinin az olması Haziran'da cari fazlayı getirmişti.”
Haziran ayında dış ticaret açığının da çok yoğun olmadığını hatırlatan Gencal, “Temmuz ayında tam tersi bir noktaya geldik. Aynı durumu Ağustos ayında da göreceğiz ama eylül ve ekim tarafını merakla bekliyorum. Çünkü kredi kartlarının harcamalarının haftalık 191 milyar liraya ulaşması, eylül ayında cari açık tarafında ne gibi sinyaller geleceğine dair kötü bir gösterge. Talep koşulları durulmuyor” sözleriyle konuşmasını tamamladı.