Esad’ın devrilmesinin ardından Türkiye'deki Suriyeliler ülkelerine dönmek için sınır kapılarına gitmeye başladı. Suriyelilerin ülkelerine doğru yola çıkmasıyla beraber Türkiye’deki kiralık konutlarda yaşanacak değişiklik de merak konusu oldu. İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Başkanlığı'nın derlediği son verilere göre, Türkiye’de geçici koruma statüsünde yaşayan 3 milyonun üzerinde Suriyeli var.
Suriyeliler 600 bine yakın konutta yaşıyor
Suriyelilerin en yoğun yaşadığı kentlerin başında İstanbul gelirken onu Gaziantep, Hatay, Şanlıurfa ve Adana takip ediyor. Türkiye genelinde ise Suriyelilerin yaklaşık 600 bin konutta ikamet ettiği tahmin ediliyor. Ankara Emlakçılar Odası Başkanı Hakan Akçam ve Türkiye Emlak Müşavirleri Federasyonu Başkanı Hacı Ali Taylan, Suriyelilerin geri dönüşünün Türkiye’deki kiralara etkisini uzmanlar anlattı.
“Etkili bir düşüş olmayacak”
Suriyelilerin ülkelerine gitmesiyle beraber kiralarda ‘esneme’ olacağından bahseden Hakan Akçam, bu esnemenin cüzi miktarlarda gerçekleşebileceğini ifade ederek, “20 bin liralık konut için 10 bin liraya düşme olmaz” dedi. Akçam, şunları kaydetti:
“3 milyona yakın Suriyeliden bahsediyoruz. Giden sayısı çok önemli. Bizim öngörümüz 500 bin civarında gidenlerin olacağı. Tabii bu sayı yükselirse ev sahipleri de kiraya verebilmek için rakamı aşağı doğru çekecek. Etkili bir düşüş olmayacak. Ayrıca mevsim itibariyle de kış olduğu için hızlı bir göç de olmaz. Önümüzdeki yaza doğru taşınacaklardır.”
Suriyelilerin işletmeleri ne olacak?
Ticaret Bakanlığı’nın 2019 yılında açıkladığı verilere göre, Suriye uyruklu kişilerin kurduğu şirket sayısı 15 binin üzerinde. Söz konusu şirketler en çok İstanbul, Gaziantep, Mersin, Hatay ve Bursa'da bulunuyor. Toptan ve perakende alanında faaliyet gösteren bu şirketlerde, 10 binin üzerinde Suriyelinin istihdam edildiği belirtiliyor.
“İşletmelerini bırakıp gitmeleri çok zor”
Suriyelilerin açtıkları işletmeleri bırakıp gitmelerinin ‘çok zor’ olduğunu ifade eden Akçam, “Türkiye’ye 13 yıl önce gelmiş insanlar, burada akraba olmuşlar, işlerini kurmuşlar, evlerini arabalarını almışlar. Ankara’da özellikle Hüseyingazi’de çok fazla işyerleri var. Tabii diğer yandan, insanlar göç ettikten sonra o dükkânların da işi durabilir. İşsizlik ortaya çıkar, onlar da gitmek zorunda kalabilirler. Şu an için net bir şey söyleyemiyoruz ama önümüzdeki yaz her şey netleşecektir” şeklinde konuştu.
“Kiralarda dengelenme olacaktır”
Suriyelilerin ülkelerine dönmesiyle beraber ciddi anlamda kiralarda ‘rahatlama’ olacağını söyleyen Hacı Ali Taylan, “Süreç henüz çok yeni. Ne kadarı gidecek, ne kadar insan kalmaya devam edecek bilmiyoruz. Birkaç ay içerisinde herhalde daha net rakamlar ortaya çıkacaktır” diyerek şunları söyledi:
“Kiralarda bir düşüş görmeyiz çünkü geriye gidiş olmaz ancak dengelenme olacaktır. Ayrıca hala talebin olduğunu unutmamak gerekir. Önümüzdeki yılın sonuna doğru netleşmeye başlar çünkü milyonlardan bahsediyoruz. Psikolojik etkisi de olacaktır piyasaya.”
