Özel haber: Halide Tonga
Son günlerde birçok sosyal medya ünlüsünün kara para aklama, vergi gelirlerinde usulsüzlük ve başkaca suç unsurları ile isimlerinin anılması kamuoyunda sosyal medyada reklam ve vergi düzenlemesinin nasıl gerçekleştiğine dair merak uyandırdı.
Kişilerin Instagram, Youtube, Facebook ya da başkaca mecralarda sosyal medya üzerinden reklam, iş birliği gibi nedenlerle video, görsel, metin ve benzeri medya içerikleri paylaşması beraberinde konu ile ilgili vergi düzenlemesini de gündeme getirmiş ve kişinin mükellefiyeti olsa da olmasa da bu tarz gelirlerden yüzde 15 vergi kesintisi yapılacağı kararlaştırılmıştı. Bu kesintilerin haricinde sosyal medya üzerinden gelir sağlayan kişilerin lüks hayatı, abartılı paylaşımları ve medyada sıklıkla yer almaları akıllarda bazı soru işaretlerine neden oldu.
Sosyal medya için mevzuatta yapılan vergi düzenlemeleri ve konu ile ilgili Vergi Kanunu’nun ayrıntıları hakkında Vergi Müfettişleri Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Hasan Kiraz, Elipshaber’e değerlendirmelerde bulundu.
Pandemi ile birlikte sosyal medyada geçirilen süre arttı
Pandemi sürecinde kişilerin sosyal medya ve internette daha fazla zaman harcamaya başladığını ve bu süreçte reklam gelirlerinde de değişiklik ve yükselme yaşandığını vurgulayan Kiraz şu şekilde konuştu:
"Son yıllarda sosyal medya kullanımının artması ile ilgili mecradan elde edilen gelirlerde de hızlı bir yükselme meydana gelmiştir. Özellikle Covid-19 sürecinde sosyal hayat kısıtlaması ile birlikte sosyal medyada geçirilen süre artmış ve insanların alış-veriş anlayışları ve tarzları değişmiş, ticaret elektronik mecraya kayış göstermiştir. Büyüyen veri akışı ile birlikte sosyal mecralardan gelir elde eden kişi sayısında görülen artış, resmi makamları bu mecrada meydana gelen işlemlere ilişkin vergi düzenlemeleri yapmaya mecbur bırakmıştır.
Sosyal platformlardan elde edilen gelirin Gelir Vergisi perspektifinde vergilendirilmesi ile ilgili düzenleme 01.01.2022 tarihinden itibaren elde edilen kazançlara uygulanmak üzere 26.10.2021 tarih ve 31640 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7338 sayılı “Vergi Usul Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile yapılmıştır.
193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu’na Mükerrer Madde 20/B olarak eklenen maddeye göre; “İnternet ortamındaki sosyal ağ sağlayıcıları üzerinden metin, görüntü, ses, video gibi içerikler paylaşan sosyal içerik üreticilerinin bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlar ile akıllı telefon veya tablet gibi mobil cihazlar için uygulama geliştirenlerin elektronik uygulama paylaşım ve satış platformları üzerinden elde ettikleri kazançlar gelir vergisinden müstesnadır."
Yüzde 15 vergi kesintisi var
"Bu istisnadan faydalanılabilmesi için Türkiye’de kurulu bankalarda bir hesap açılması ve bu faaliyetlere ilişkin tüm hasılatın münhasıran bu hesap aracılığıyla tahsil edilmesi şarttır.
Bankalar, bu kapsamda açılan hesaplara aktarılan hasılat tutarı üzerinden, aktarım tarihi itibarıyla yüzde 15 oranında gelir vergisi tevkifatı yapmak ve Kanun'un 98 ve 119 uncu maddelerindeki esaslar çerçevesinde beyan edip ödemekle yükümlüdür. Bu tutar üzerinden 94 üncü madde kapsamında ayrıca tevkifat yapılmaz.
Mükelleflerin birinci fıkra kapsamı dışında başka faaliyetlerinden kaynaklanan kazanç ya da iratlarının bulunması istisnadan faydalanmalarına engel değildir.
Birinci fıkra kapsamındaki kazançları toplamı 103 üncü maddede yazılı tarifenin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı aşanlar ile faaliyete ilişkin tüm gelirlerini ikinci fıkrada belirtilen şartlara göre tahsil etmeyenler bu istisnadan faydalanamazlar. Bu durumda olanların, 94 üncü maddenin birinci fıkrası kapsamında tevkifat yapma yükümlülüğü yoktur.
İstisnaya ilişkin şartların taşınmadığının tespit edilmesi halinde eksik tahakkuk etmiş olan vergi, vergi ziyaı cezası kesilmek suretiyle gecikme faiziyle birlikte tahsil olunur.
Cumhurbaşkanı, bu maddede yer alan tevkifat oranını her bir faaliyet türü için ayrı ayrı sıfıra kadar indirmeye, bir katına kadar artırmak suretiyle yeniden tespit etmeye; Hazine ve Maliye Bakanlığı, maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.”şeklinde ihdas edilmiştir."
Sosyal medyada paylaşım yapan kesimler kapsama alındı
Sosyal medyada iki farklı kesim için düzenleme yapıldığını ifade eden Kiraz şöyle konuştu:
"Kanun hükmü ile iki farklı kesime ilişkin düzenlemeye yer verilmiştir. Bunlar; “Sosyal etkileşim amacıyla kullanıcıların internet ortamında metin, görüntü, ses, video gibi içerikleri oluşturmalarına, görüntülemelerine veya paylaşmalarına imkân sağlayan gerçek veya tüzel kişilerin (Youtube, Instagram, Facebook, X vs.) oluşturdukları platformlar üzerinden paylaşım yapan sosyal içerik üreticileri ve akıllı telefon veya tablet gibi mobil cihazlar için uygulama geliştirenlerdir.”
Bu şekliyle sosyal medyada bir şekilde kendine yer bulan ve çeşitli şekillerde paylaşım yapan tüm kesimler kapsanmak istenmiştir.
1 milyon 900 bin lirayı aşmayanlar yüzde 15 vergi öder
Kazanç elde edenlerin yukarıda yer verilen hükümlere uymaları ve istisnanın bir diğer şartı olarak değerlendirilen kazancın Kanunun 103 üncü maddede yazılı tarifenin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı (2023 yılı için 1 milyon 900 bin lira) aşmaması durumunda sadece yüzde 15 vergi tevkifatı yapılacak, kazanç elde edenler beyanname düzenlemeyecektir. Ancak şartların ihlal edilmesi ve 2023 yılı için 1 milyon 900 bin kazanç sınırının aşılması halinde beyanname verilmek durumunda kalınacak, bankalar tarafından daha önce peşin olarak kesilen vergiler beyan edilen gelir vergisinden mahsup edilebilecektir.
Yapılan değişiklikle, Gelir Vergisi Kanununun “Sosyal içerik üreticiliği ile mobil cihazlar için uygulama geliştiriciliğinde kazanç istisnası” başlıklı mükerrer 20/B maddesi kapsamında vergilendirilen kazançlara konu teslim ve hizmetler KDV yönünden istisna edilmiştir.
Yani gelir vergisi yönünden beyanname verilsin veya verilmesin elde edilen kazançlara yönelik hasılat üzerinden Katma Değer Vergisi ödenmeyecektir."
Sosyal medyada reklam gelirleri nasıl denetleniyor?
Sosyal medya üzerinden elde edilen reklam gelirleri hakkında Kiraz şunları söyledi:
"Sosyal medya reklam gelirleri, Gelir Vergisi Kanunu ve Katma Değer Vergisi Kanununda 2022 yılında yapılan değişiklikle, standarda bağlanması ve takibinin daha kolay olması ile birlikte, Gelir İdaresi Başkanlığı ve Vergi Denetim Kurulunun Risk Analiz Sistemleri aracılığıyla yapılan analizlerle internet ortamındaki sosyal ağ sağlayıcıları tarafından hesabına para gönderilen gerçek kişilerin listelenmesi ve incelemeye sevk edilmesi şekliyle denetlenmektedir.
Bu noktada sıkı takip edilen banka hesap hareketleri sayesinde kişilerin reklam geliri sözleşmesi yaptıkları Google, Youtube, vs. çok uluslu şirketlerden hesaplarına aktarılan paralar mercek altına alınır. Vergisel olarak riskli görülenler Vergi Müfettişleri tarafından incelenmek üzere yetkili makamlarca incelemeye sevk edilir.
Vergi Müfettişleri tarafından yapılan ciddi çalışmalarla paraların aktarım sebepleri, bir başka deyişle vergiyi meydana getiren olayın gerçek mahiyeti araştırılır. Araştırmada sadece vergi mevzuatı ile sınırlı kalınmaz. Genelde elektronik ortamda imzalanan sözleşmeler de çok dikkatli ve özenli bir şekilde analiz edilir. Çünkü fiili durumu ortaya koymak için vergilendirilecek sektöre hakim olma sürecinden geçmek gerekmektedir."
Fenomenlerin şirketlerini vergi müfettişleri denetler
"Vergi incelemelerinde ödenmesi gereken vergi buzdağının görünen yüzü gibidir. Altında yatan ve başka mevzuat hükümlerine de taalluk edecek noktaların da, inceleme sırasında karşılaşılması durumunda, işlem yapılmak üzere yetkili makamlara bildirilmesi Vergi Müfettişlerinin asli görevleri arasındadır. Örneğin son dönemde hem sosyal hem de ana akım medyada da karşılaştığımız Dilan Polat olayında, şirketlerin vergisel yönden incelenmesi ve gerçekleştirilen servet akımlarının gerçek mahiyetinin ortaya çıkarılması görevini Vergi Müfettişleri yerine getirmektedir."
Vergi müfettişleri zaten denetim olması gerektiğini belirtiyordu
Düzenlemelerle ilgili olarak vergi müfettişlerin bu konuda denetimlerin de olması gerektiğini önceden dillendirildiğini ifade eden Kiraz,
“2022 yılında yapılan değişiklik aslında daha öncesi yıllarda yapılan vergi incelemelerinin sonuçlarından da esinlenilerek mevzuata yerleştirilmiştir. Vergi inceleme süreçlerinde zaten gelen paranın takibinin daha sonraki aşamalarda zor olması sebebiyle kontrol altına alınması gereken hesaba ilk geldiği tarihte kaynakta kesinti yoluyla ödenmesi düşüncesi Vergi Müfettişleri camiasında çokça dillendiriliyordu. Nitekim mevzuat değişikliği de bu yönde oldu. Zaten mevzuat ve 318 No.lu genel tebliğde yapılan tanımlamalar, sosyal medyada hangi mecra olursa olsun kapsamına alan, geniş bir çerçevede düzenlenmiştir.” dedi.
