Sivas'taki Madımak Oteli'nde 33 yazar, ozan ve düşünürün, yakılarak katledilmesinin üzerinden 30 yıl geçti. 2 Temmuz 1993’teki katliama ilişkin yargı süreci ise hiçbir mahkemenin katliamı “insanlığa karşı suç” kabul etmemesinden dolayı faillerin bir türlü bulunmadığı, bulunanların cezalandırılmadığı, firari sanıkların bolluğunun gölge düşürdüğü bir yılan hikayesine döndü. Artı Gerçek'ten Yıldız Tar'ın haberine göre duruşmaya Yeşil Sol Parti Eş Sözcüsü Çiğdem Kılıçgün Uçar, Diyarbakır Milletvekili Sevilay Çelenk, İstanbul Milletvekili Celal Fırat, Cumhuriyet Halk Partisi Milletvekilleri Ali Mahir Başarır, Gökçe Gökçen, Orhan Sarıbal, Veli Ağbaba, Ulaş Karasu, Emek Partisi Antep Milletvekili Sevda Karaca ve çok sayıda gazeteci ve siyasetçi katıldı.
Çok sayıda gazeteci ve siyasetçi katıldı
O gün, oteli yakan ve alkışlayan 15 bin kişiden sadece 190’ı gözaltına alınmış; 190 kişiden de 124’ü hakkında dava açılmıştı. Seneler içerisinde Devlet Güvenlik Mahkemeleri’nden (DGM), Ağır Ceza Mahkemeleri’ne taşınan davada, üç firari sanığın yargılaması devam ediyor. Davadaki firari sanıklar Murat Sonkur, Murat Karataş ve Eren Ceylan’ın yargılamasına bugün (14 Eylül) Ankara 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde devam edildi. Yoğun katılımdan dolayı duruşma 19. Ağır Ceza Mahkemesi’ne ait büyük salonda görülüyor. 2 Temmuz 2023 itibariyle zamanaşımı süresinin dolduğu davanın bugünkü duruşmasında sanıkların firari durumlarının devam ettiği ortaya çıktı. Haklarında kırmızı bülten kararı olan firari sanıklar yakalanamadı. Duruşmaya Yeşil Sol Parti Eş Sözcüsü Çiğdem Kılıçgün Uçar, Diyarbakır Milletvekili Sevilay Çelenk, İstanbul Milletvekili Celal Fırat, Cumhuriyet Halk Partisi Milletvekilleri Ali Mahir Başarır, Gökçe Gökçen, Orhan Sarıbal, Veli Ağbaba, Ulaş Karasu, Emek Partisi Antep Milletvekili Sevda Karaca ve çok sayıda gazeteci ve siyasetçi katıldı.
Mahkeme başkanına ‘SEGBİS’ tepkisi
Duruşmanın başında Mahkeme Heyeti Başkanı, kalabalık ve havasızlıktan dolayı duruşma zaptının anlık olarak yazılması yerine SEGBİS çözümü yapılmasını istedi. Müşteki Hüseyin Karababa’nın avukatı Özgür Piroğlu, “Çok kritik bir duruşma bu, SEGBİS olduğu zaman bizim söylediklerimiz tutanağa geçmiyor. SEGBİS olması duruşmada söylediklerimizin dışarıya taşınmasını engelleyecek. En azından bu kritik duruşmada söylediklerimiz orada olsun” diyerek tepki gösterdi. Salondaki katılımcılar da Heyet Başkanı’nın “havasızlık” sözlerine, “Ülkenin havası bozuk, adalet istiyoruz” sözleriyle tepki verdi.
Savcı, Sivas Katliamı davasında zaman aşımı istedi
Savcı, esas hakkındaki mütalaasını açıkladı. Kaçaklık durumunun zaman aşımı süresini etkilemeyeceğini öne süren Savcı, üç firari sanık hakkında da zaman aşımı uygulanarak davanın düşmesini talep etti. Duruşmaya ara verildi.
Sivas Katliamı davasının geçmişi
2 Temmuz 1993’teki katliamın ardından açılan dava, hukukçuların ve hak savunucularının “skandal” diye nitelediği gelişmelerle dolu. Dönemin Başbakanı Tansu Çiller’in “Çok şükür, otel dışındaki halkımız bir zarar görmemiştir” dediği katliam davası, hep siyasetle iç içe oldu. Hükümetler değişse de davada adaletin sağlanması bir türlü mümkün olmadı. 124 kişinin yargılandığı davada ilk karar 1994’te çıktı. Mahkeme, 87 sanığı 2 ila 15 yıl arasında değişen hapis cezalarına mahkûm etti. Mahkeme, cezalarda “haksız tahrik indirimi” uygulamıştı. Yargıtay 9. Ceza Dairesi, bu kararı bozdu. Bozma kararı üzerine bu sefer 1997’de Mahkeme saldırının “anayasal düzene karşı yapıldığını” belirterek 38 sanığın idamına karar verdi. 2000’deki kararda idam cezasının kaldırılması sebebiyle cezalar müebbete döndü.
Firari sanıkların bir kısmının ise Almanya’da olduğu biliniyor
2001’de Yargıtay bu kararı onayladı ancak firari sanıkların çokluğu, ayrılan dosyalar ve itirafçıların ortaya çıkmasıyla yargı süreci yeni bir evreye geçti. İtirafçılar Hizbullah, İslami Hareket Teşkilatı, Kaplancılar gibi örgütlerden bahsetse de, mahkeme bir türlü örgütleri görmedi. Firari sanıklar arasında arandığı dönem Sivas’ta düğün yapan da vardı, İstanbul Belediyesi’nde çalışan da. Firari sanıkların bir kısmının ise Almanya’da olduğu biliniyor.
AYM gündemine alındı ancak henüz karar çıkmadı
Davaya ilişkin Anayasa Mahkemesi’nin bu sene başında bir kararı da çıktı. Sivas katliamının asli faillerinden Yunis Karataş'ın başvurusu AYM, Sivas'ta yaşananları, “terör eylemi” olarak nitelendirdi. Ancak sanıkların terör örgütü bağı saptanamadığı için terör suçlusu sayılamayacaklarına karar verdi. Davanın ilk günden beri Avukatlarından, eski CHP Milletvekili Şenal Sarıhan’ın 2014'te AYM başvurusu ise hâlâ sonuçsuz. Sarıhan’ın 2019’da dosyaya yargılaması devam eden üç kişiyi de ekleyerek yinelediği başvuru 2021’de AYM gündemine alındı ancak henüz karar çıkmadı.
