Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, vergi kayıp ve kaçağıyla mücadele çalışmalarına yönelik açıklamalarda bulundu.
Gerek depremin yaralarının sarılması gerek hasar gören illerin tekrar imarı gerekse artan finansman ihtiyacının sağlanması bakımından ek gelirlere ihtiyaç duyulduğuna vurgu yapan Şimşek, depremin yol açtığı tahribatın 104 milyar dolarlık ekonomik büyüklüğe ulaştığını belirtti.
Şimşek, bu büyüklükteki afetin mali etkilerinin telafisi amacıyla bazı gelir tedbirleri alarak öncelikle ve ivedilikle ilave bütçeyi hazırlayıp yüce meclisin onayından geçirdiklerini söyledi. Şimşek, "Bütçe yapmak, gelir tedbirleri almak yetmez. Bunun yanında vergi kayıp ve kaçağı ile mücadele çok önemli. Kayıt dışı ekonomik aktiviteler üzerindeki denetimlerimizi artırdık. Aynı zamanda tahsilat çalışmalarımızı da hızlandırdık. Gelir İdaresi Başkanlığımız, mükelleflerin uyum maliyetlerini azaltan ve vergiye uyumu artıran çalışmalarla hem kayıtlı ekonominin teşvik edilmesi hem de haksız rekabetin önlenmesi konusunda çok yoğun bir mesai içerisinde çalışıyor, mükellef odaklılık anlayışıyla vergiye gönüllü uyumu artırmaya yönelik çalışmalarına aralıksız devam ediyor" ifadelerini kullandı.
"Yapay zekayı kullanıyoruz"
Sunulan hizmetlerin kalitesinin artırılması adına sürekli elektronik hizmetlerin geliştirildiğini kaydeden Şimşek, mükelleflere kaliteli hizmet sunumunun vergisel uyumu artırdığını ve kayıt dışı ekonomiyle mücadelenin bu uyumun artırılmasında önemli rol oynadığını açıkladı.
Şimşek, risk analiz ve denetim çalışmalarında yapay zeka uygulamalarını, yani gelişen tüm dijital teknolojileri kullandıklarını ifade ederek, "Bu yıl kiralık konutlar, eğlence yerleri ve restoranlarda fiili denetimler gerçekleştiriliyor, özellikle KDV oranlarını hatalı uygulayan mükellefleri yakından takip ederek gerekli denetimleri yapıyoruz. Piyasada oluşan fiyat hareketlerini yakından takip ediyor ve birçok sektöre ilişkin detaylı analizler yapıyoruz. Ülke genelinde hazırlanan denetim planları ile sahada da denetimlerimizi sürdürüyoruz" dedi.
"Kiralık konutlara yönelik denetimler artırıldı"
Son zamanda konut, turizm amaçlı villa ve günübirlik kiralamalardaki artış ve beyan dışı bırakılan kazançları mercek altına aldıklarını kaydeden Şimşek, analiz çalışmaları sonucunda bugüne kadar kira gelirini beyan etmeyen 240 bin kişiye bilgilendirici ve yönlendirici SMS'ler gönderdiklerini açıkladı.
Şimşek, sahaya çıkan vergi dairesi çalışanlarının konut olarak kiraya verilen taşınmazların tespitin için ilk aşamada 3 bin 720 adrese ziyarette bulunarak kiracılardan ödenen kira bedeline yönelik bilgi ve kira kontratlarını istediğini ifade ederek, "Bu verileri, elde edilen kazançların beyan döneminde doğru bir şekilde beyan edilip edilmediğinin kontrolünde kullanacağız ve kazancını beyan dışı bırakanlar hakkında gerekli cezai işlemleri yapacağız. Günübirlik kiralamalar konusunda kısa süre içinde 5 binden fazla adreste denetim yapıldı. Bu denetimlerde 555 kişinin ticari kazanç olarak değerlendirilmesi gereken günübirlik kiralama işi yaptığı halde kayıtsız çalıştığı tespit edilmiş ve 7,2 milyon lira ceza kesildi" diye konuştu.
"Hatalı KDV uygulayanları takibe aldık"
Mal teslimi ve hizmet ifalarında uygulanması gereken yüzde 1, yüzde 10 ve yüzde 20'lik KDV oranlarını yanlış uygulayarak, haksız rekabete ve vergi kayıp-kaçağına neden olan mükellefleri takibe aldıklarını söyleyen Şimşek, "Bilhassa cafe ve restoranlar olmak üzere hizmet sektörüne ve perakende ticaret yapan işletmelere yönelik denetimlerimizi artırdık. Denetimlerimizde, sunulan hizmet ve yapılan mal teslimleri türüne göre KDV oranını olması gerekenden düşük uygulayan işletmeleri tespit ettik ve etmeye devam ediyoruz. Kısa sürede, hatalı KDV oranı uyguladığı tespit edilen 8 bin 531 mükellefi denetledik, 550 milyon lira kayıt dışı hasılat tespit ettik ve 87 milyon lira ceza kestik” ifadelerini kullandı.
Şimşek, eğlence mekanları ve lüks restoranlara yönelik denetimlerde, fiş ve fatura düzenlenmediğini tespit ettiklerini açıklayarak, "Denetimler esnasında 119,1 milyon lira kayıt dışı hasılat tespit ettik. Bu işletmelerde de KDV oranının yanlış uygulandığı gördük. Tespit edilen olumsuzluklarla ilgili olarak 9 milyon lira usulsüzlük cezası kestik" diye konuştu.
"Elektronik ticareti takip ediyoruz"
Şimşek elektronik ticaretteki artışın dikkat çektiğini ve bu bağlamda bu alanı yakın takibe aldıklarını ifade ederek, Gelir İdaresi'nin, banka, PTT ve kargo verilerinden hareketle analizler yaptığını açıkladı.
Yıllık beyanları ile KDV beyanlarının karşılaştırılması neticesinde uyumsuzluk olanlar hakkında inceleme başlattıklarına vurgu yapan Şimşek, "Bu yıl, e-ticaret kapsamında 2021-2022-2023 yıllarında mal ve hizmet satışı yapan 48 bin mükellefin hesaplarının analiz edilmesinde 23,4 milyar liralık işlem yapıldığını tespit ettik. Bunlar hakkında da uyumsuzluk kontrollerini başlattık" dedi.
"Mükelleflere beyanname hatırlatması yapıldı"
Kira geliri dışında gelir elde eden ama beyanname vermeyen mükelleflere ilişkin çalışmalara devam ettiklerini kaydeden Şimşek, mükellefleri öncelikle bilgilendirdiklerini, buna rağmen beyannamenin verilmemesi durumunda gerekli işlemleri yaptıklarını açıkladı.
Şimşek, sonraki yıl beyan edilecek gelirlere ilişkin bilgilendirme çalışmaları yaptıklarını belirterek, 2023’te taşınmazlarını satan ve bu satış sonucunda elde ettikleri geliri 2024’ün Mart ayında beyan etmesi gerekenleri SMS ile bilgilendirdiklerini açıkladı.
