Haber: Betül Vural
İzmir-Bergama’da faaliyet gösteren ve Türkiye’nin en büyük domates seralarından biri olan Agrobay Seracılık işçileri, 23 Ağustos’ta sendikaya üye oldukları için işten çıkarıldılar. Kod 46 verilerek işten çıkarılan işçilerin, hak arayışları 52. gününde devam ediyor. Ağustos ayı maaşlarını, mesai ücretlerini ve tazminatlarını alamadıklarını ifade eden işçiler, haklarını almak istiyor.
Konuya ilişkin görüşlerini paylaşan Tarım-Sen Genel Başkanı Umut Kocagöz, ‘’Bizim mücadelemiz işçilerin hakkı olan ücretleri alması ve Kod 46’nın düzeltilmesiyle ilgili’’ dedi.
İşçilerin işten çıkarılma sürecine ilişkin detayları paylaşan Kocagöz, ‘’İşçiler, işyerindeki pek çok sorunun çözülmemesi üzerine haklarını talep etmek için sendikaya üye oldular. Üye oldukları işveren tarafından tespit edildikten sonra, işten çıkarıldılar’’ ifadelerini kullandı.
İşyerinin, işçileri çıkarırken ilk başta sebep olarak performans gerekçesinden bahsettiğini belirten Kocagöz, ‘’Daha sonra, işçiler bir protesto gerçekleştirdi. İşveren de bu protestoyu dayanak olarak gösterip Kod 46 verdi’’ diye konuştu.
‘’Kod 46, haksız işten çıkarılmalarda bir bahane olarak kullanılıyor’’
Kod 46’nın ne olduğunu açıklayan Kocagöz, ‘’Bu kod, işverenin sırlarını açığa çıkarma, yüz kızartıcı suç, işverenin güvenini kötüye kullanmak gibi birtakım katalog suçları içeriyor’’ dedi.
Kod 46’nın bu tür haksız işten çıkarılmalarda şirketler tarafından bir bahane olarak kullanıldığını ifade eden Kocagöz, ‘’İşçilere haklarını vermemek için bir gerekçe olarak sunuluyor. Bu şekilde, işçi işsizlik sigortasından da faydalanamıyor. Bu kod bir sopa, bir tehdit gibi düşünülebilir’’ şeklinde konuştu.
Kod 46’nın ‘kasıtlı bir yanlış’ olduğunu dile getiren Kocagöz, ‘’Bunun düzeltilmesi, değiştirilmesi gerektiğini savunuyoruz’’ dedi.
‘’Şirket sendikayı muhatap almıyor’’
Kocagöz, işçilere, işten çıkarılırken haklarının verileceğinin söylendiğini ama işçilerin haklarını alamadıklarını açıkladı. Kocagöz, ‘’İşçilerin, içeride kalan Ağustos maaşı dahil olmak üzere tazminatları da verilmemiş durumda’’ ifadelerini kullandı.
Şirketin, sendikayı muhatap almadığını söyleyen Kocagöz, şu an şirketle işçilerin arabuluculuk süreci içinde olduğunu ekledi.
‘’Çalışma koşulları çok ağırdı’’
İşten ilk çıkarılan üç kişilik gruptan biri olan Ayten Yavuz ise, şirketin dayattığı ağır çalışma koşullarından bahsetti.
Yavuz, ‘’Çalışırken koşullar çok ağırdı. Bir kişiye 10 dönüm dolama verilirdi’’ dedi. Dolama işleminin ne olduğunu açıklayan Yavuz, ‘’Kültürel işlem arabasına binip sürekli bitkileri ipe doluyorsun. Bu işi, tek kişi 10 dönümlük alanda yapıyordu’’ diye konuştu.
Milli ve resmi tatillerde de çalıştırıldıklarını söyleyen Yavuz, işten çıkarılma sürecinden de bahsetti. Yavuz, ‘’Ayın 19’unda arkadaşlar sendikaya üye olalım dediler. Sürekli ücretsiz izin dayatması, hakaret, ağır iş koşullarından dolayı sendikaya üye oldum. Üye olduktan sonra 23’ünde işten çıkarıldım. İlk çıkarılan 3 kişilik gruptayım’’ ifadelerini kullandı.
İşverenin sendikaya üye olduklarını öğrendikten sonra çıkarıldıklarını belirten Yavuz, ‘’Çalışan bayanlardan biri bize idareye şikayet etmiş. Biz içeride çok güzel örgütleniyorduk. Her gün 15-20 kişi sendikaya üye oluyorduk. Şikayet üzerine ben, işçi arkadaşım Birsen ve mühendisimiz Mehmet Bey ilk işten çıkarılanlar olduk. Bize, ‘işveren tarafından iş feshi’ anlamına gelen Kod 04 verildi. Bu kodu sendikayı öne sürmemek için verdiler’’ şeklinde konuştu.
Çıkarıldıktan sonra şirketle görüşmediğini, çünkü şirketin işçileri muhatap almadığını vurgulayan Yavuz, ‘’İçeride Ağustos ayı maaşımız, yıllık izin ve mesailerimiz, akşam mesailerimiz ve tazminatımız kaldı’’ diye ekledi.
‘’Maaşlar hep geç yatırılıyordu’’
Eylemlerin, onlar işten çıkarıldıktan sonra aynı gün başladığını ifade eden Yavuz, ‘’İşten çıkarıldıktan sonra benim evime oturmaya geldik. O sırada telefon geldi, işçilerin eyleme başladığını öğrendik. Agrobay’a gittiğimizde ortalık karışmıştı. Zaten maaşlar hep geç yatırılıyordu. Haziran aylığını Ağustos’ta alıyorduk’’ dedi.
Agrobay’da 22 senedir durumun aynı olduğunu ve maaşların hep geç yatırıldığını aktaran Yavuz, ‘’Bize şirketin parası olmadığı için maaşların geç yatırıldığı söyleniyordu. Ama baktığımızda, şirketin yeni organize açtığını, 38 dönüm tarla aldığını, 5 villa ve güneş paneli yaptırdığını gördük. Para yoksa bunları nasıl aldılar?’’ diye sordu.
‘’Agrobay’dan çıkarılanlar hiçbir zaman hakkını alamaz’’
Arabuluculuk sürecinde haklarını alabileceklerine dair umutlu olmadığını dile getiren Yavuz, ‘’Çok büyük bir şey teklif edeceklerini düşünmüyorum. İşten çıkarılan 16 yıllık bir işçiye 50 bin lira teklif etmişler. Hakkımızı alabileceğimizden umutlu değilim. Zaten Agrobay’dan çıkarılanlar hiçbir zaman hakkını alamaz. Bizden önce mühendis arkadaşlarımızı işten çıkardılar. 10 sene çalışan bir bayana sadece 80 bin lira vermişler’’ ifadelerini kullandı.
İşten çıkarılma sebebi olarak küçülmenin gösterildiğini kaydeden Yavuz, ‘’Birimiz 14, birimiz 6 senedir çalışıyorduk. Bizden memnun değillerse neden bu kadar sene çalıştırdılar? Ben orada birinci elemandım. Her şey benim elimden geçerdi’’ diye konuştu.
‘Bölgenin en çok kadın istihdamı sağlayan firma sahibesi’ olarak Bergama Ticaret Odası tarafından rozet takdim edilen Agrobay Seracılık Yönetim Kurulu Üyesi Arzu Şentürk Salık’a da seslenen Yavuz, ‘’Ziraat Odası o rozeti Arzu Hanım’a kadın işçilerin hakkını yemesi için mi taktı?’’ diye sordu.
Bütün işçilere haklarını yedirmemeleri çağrısında bulunan Yavuz, ‘’Patronlar da lütfen işçilerin hakkını yemesin. Bu dünyanın üstü varsa altı da var’’ diyerek sözlerini sonlandırdı.
