İran yasalarına göre, cumhurbaşkanının görevi başında ölmesi durumunda, Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Mokhber geçici olarak görevi devralacak. Anayasal süreçler gereği, en fazla 50 gün içinde yeni cumhurbaşkanı seçimi düzenlenecek.
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'nin helikopter kazasında hayatını kaybetmesiyle birlikte, Reisi'nin yerine kimin geçeceği konusu gündeme oturdu. İran yasalarına göre, cumhurbaşkanının görevi başında ölmesi durumunda, Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Mokhber geçici olarak görevi devralacak.
İslam Cumhuriyeti Anayasası'nın 131. Maddesi
İran'da bir cumhurbaşkanının ölümü halinde, İslam Cumhuriyeti Anayasası'nın 131. maddesine göre, dini liderin onayıyla Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı görevi devralır. Bu süreçte, Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Mokhber, devletin işleyişini devam ettirmek üzere yetkilendirilecek. Reuters'ın haberine göre, Mokhber'in geçici olarak görevi devralmasının ardından, parlamento başkanı ve yargı başkanından oluşan bir konsey, en fazla 50 gün içinde yeni cumhurbaşkanı seçimi düzenlemek zorunda.
Seçim takvimi
İbrahim Reisi, 2021 yılında cumhurbaşkanı seçilmişti ve normal şartlar altında bir sonraki seçim 2025 yılında yapılacaktı. Ancak, anayasal kurallar gereği, bu seçim artık Temmuz ayı başında yapılmak zorunda kalabilir. Ülkedeki siyasi istikrarı korumak adına, dini lider Ayetullah Ali Hamaney, Pazar akşamı Reisi'nin ölümünün doğrulanmasından önce yaptığı açıklamada, ülkenin yönetiminde herhangi bir aksaklık yaşanmayacağını vurguladı.
Reisi'nin ölümünün ardından hükümetin devamlılığı ve istikrarı konusunda kamuoyunda oluşan endişeleri yatıştırmak amacıyla, Hamaney'in açıklamaları önemli bir rol oynadı. Geçici yönetimin başına geçecek olan Muhammed Mokhber'in, seçim sürecine kadar devlet işlerini aksatmadan yürütmesi bekleniyor. Bu süreçte, İran halkının ve uluslararası camianın dikkatleri, yeni cumhurbaşkanının belirlenmesine yönelik atılacak adımlara çevrildi.
