Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) 2023 yılı mart ayı “Özel Sektörün Yurtdışından Sağladığı Kredi Borcu Gelişmeleri” verilerini yayımladı. Buna göre, özel sektörün yurt dışı kredi borcu, mart sonu itibarıyla 2022’nin sonuna kıyasla 1,2 milyar dolar azalarak 158 milyar dolara düştü.
Vadeye göre, 2022 yılsonuna göre, uzun vadeli kredi borcunun 1,7 milyar dolar gerileyerek 149 milyar dolar; kısa vadeli kredi borcunun (ticari krediler hariç) ise 530 milyon dolar artış göstererek 9 milyar Dolar seviyesinde kaydedildi.
Kredi ve tahvil borçları azaldı
Borçluya göre dağılım incelendiğinde, uzun vadeli kredi borcuna yönelik, bir önceki yıl sonuna kıyasla bankaların kredi biçimindeki borçlanmaları 603 milyon dolar azaldı. Tahvil ihracı biçimindeki borçlanmalar ise 1,4 milyar dolarlık gerilemeyle 12,5 milyar dolara düştü. Bahsedilen dönemde, bankacılık dışı finansal kuruluşların kredi biçimindeki borçlanmaları 32 milyon dolar azalırken, tahvil stoku ise 1,2 milyar dolar azalarak 1,2 milyar dolara geriledi.
Finansal olmayan kuruluşların borçlanmaları artış gösterdi
Bahsedilen dönemde, finansal olmayan kuruluşların kredi borçlanmalarının 1,4 milyar dolar arttığı, tahvil stokunun ise 13 milyon dolar artarak 9,4 milyar dolara çıktığı görüldü.
Kısa vadeli kredi borcuna yönelik, 2022 sonuna göre bankaların kredi biçimindeki borçlanmaları 87 milyon dolar azalışla 5 milyar dolar; finansal olmayan kuruluşların kredi borçlanmaları ise 179 milyon dolar artışla 1,5 milyar dolara çıktı.
Alacaklıya göre dağılım
Alacaklıya göre dağılıma bakıldığında, uzun vadeli kredi borcuna yönelik, mart sonu itibarıyla tahvil hariç özel alacaklılara olan borç, bir önceki yılsonuna kıyasla 985 milyon dolar artarak 104,3 milyar dolar olarak kaydedildi.
Kısa vadeli kredi borcuna yönelik, tahvil hariç özel alacaklılara olan borcun bir önceki yıl sonuna kıyasla 419 milyon dolar artarak 8,3 milyar dolara çıktı.
Borçların çoğunun dolar cinsinden olduğu görüldü
Döviz kompozisyonu incelendiğinde, 149 milyar dolar tutarındaki uzun vadeli kredi borcunun yüzde 60’ının dolar, yüzde 35,6'sının euro, yüzde 2’sinin Türk lirası ve yüzde 2,4'ünün diğer döviz cinslerinden oluştuğu görüldü.
9 milyar dolar tutarındaki kısa vadeli kredi borcunun ise yüzde 33,9'unun Dolar, yüzde 38’ini Euro, yüzde 22,6'sının Türk lirası ve yüzde 5,5'inin diğer döviz cinslerinden oluştuğu kaydedildi.
Geri ödemeler toplamı 39,9 milyar dolar oldu
Sektör dağılımı incelendiğinde, mart sonu itibarıyla, 149 milyar dolar tutarındaki uzun vadeli toplam kredi borcunun yüzde 33,7'sini finansal kuruluşların, yüzde 66,3'ünü ise finansal olmayan kuruluşların borcu oluşturdu.
Bahsedilen dönemde, 90 milyar dolar tutarındaki kısa vadeli toplam kredi borcunun yüzde 73,7'sini finansal kuruluşların, yüzde 26,3'ünü ise finansal olmayan kuruluşların borcunun oluşturduğu görüldü. Özel sektörün yurt dışından sağladığı toplam kredi borcu, mart sonu itibarıyla kalan vadeye göre incelendiğinde, 1 yıl içinde yapılacak olan anapara geri ödemelerinin toplam 39,9 milyar dolar tutarında kaydedildi.
