Pandemiden bu güne otomobil ve hafif ticari araçlara ulaşmanın zorluğu, hızla yükselen fiyatlar, 0 kilometreden pahalı olan ikinci el araçlar, fırsatçılar ve otomobillerin yatırım aracı haline gelmesi gündemi meşgul ediyor. Otomobil arzının talebe yetişememesinden dolayı katlanarak yükselen sorunların çözümü için Ticaret Bakanlığı son dönemde bazı önlemler almaya çalışsa dahil geç kalınmış önlemlerin pazarı ne kadar regüle edebileceğini zaman gösterecek.
Otomotiv sektörü arz konusunda önemli yol kat etmiş olsa 2023'ün ilk 6 ayında talep büyümesi devam etmişti. Ancak temmuz ayı itibarıyla krediye ulaşmanın iyice zorlaşmasının dışında kredi faizlerinin çok yüksek olması, araç fiyatlarına göre kullanılabilen kredi miktarının ve vadenin çok sınırlı olması, araç fiyatlarının hızla yükselmeye devam etmesi gibi sebeplerle sipariş iptallerini hızlandırdı.
Bazı modellerde fiyat artışları 8 ayda yüzde 100'ü buldu
Cumhuriyet'te yer alan habere göre; otomotiv yöneticileri sipariş iptallerinin şimdilik satışları etkilemediğini, siparişi iptal eden tüketicilerin yerini sırada bekleyen diğerlerinin aldığını açıkladı.
Bazı markalarda yüzde 40’a varan oranlarda sipariş iptalinin olması dikkat çekerken eylül ayında satış açısından sorun yaşanmayacağı ama 2023'ün son çeyreği için öngörüde bulunmanın zor olduğu belirtildi. Bu belirsizliğin altında yatan temel nedenler krediye ulaşma zorluğu ve yüksek fiyatların dışında halen döviz kuruna müdahale edilmesi ve otomobilin yatırım aracı olarak kalmayı sürdürme ihtimali olarak belirtiliyor.
Otomobil fiyatlarında yaşanan hızlı artışta döviz kurunun yukarı yönlü hızlı hareketi ve yüksek enflasyon etkili oluyor. Türkiye’de satılan 1.6 litreye kadar motor hacmine sahip tüm otomobillerin yüzde 80 ÖTV diliminde bulunuyor.
Normal şartlarda şu ana kadar matrah düzenlemesi yapılmış olmalıydı ama henüz bu konuyla ilgili bir adım atılmadı. Bu yüzden bazı modellerde yılın başından bu yana yaşanan fiyat artışı neredeyse yüzde 100’e ulaştı.
Satışlar her ay rekor kırıyor
Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği’nin (ODMD) verilerine göre, Türkiye, tarihinin en yüksek otomobil ve hafif ticari araç satışlarına 2023’te ulaşıldı. Ocak'tan beri her ay tarihi rekorlar kırılırken temmuz ayında önceki yıla kıyasla yüzde 115,4 yükselişle 112 bin 459 adet otomobil ve hafif ticari araç satışı gerçekleştirildi.
Otomobil satışlarındaki artış yüzde 109,4 olurken hafif ticari araç satışları yüzde 137,5 arttı. Baz etkisinin yanlış yorumlara neden olmaması için 10 yıllık satış ortalamalarına bakıldığında yüzde 83,1 oranında arttığı kaydedildi. Ocak-temmuz döneminde, bir önceki yıla kıyasla yüzde 63,1 oranında artışla 668 bin 828 adetlik toplam satışa ulaşıldı.
