CHP Niğde Milletvekili ve Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, çiftçilerin bankalara olan borçları, ödeyemedikleri için bankalar tarafından takip altına alınan borçlar ve Tarım Kanunu'nun 21. Maddesi uyarınca devlet tarafından çiftçilere verilmesi gereken destek tutarları ile ilgili 2014-2024 dönemine ait verilere dayalı açıklamalarda bulundu.
Türkiye'nin tarımsal destek politikalarının belirlendiği gibi uygulanmamasını eleştiren Gürer, şöyle konuştu:
"2006 yılında Tarım Kanunu çıkarıldı. Tarım Kanunu'nun 21. maddesine göre milli gelirin yüzde 1'inin her yıl çiftçiye verilmesi gerekiyor. Son 10 yılda çiftçiye 808 milyar lira verilmesi gereken destek toplamda verilmedi. Bu yıl ise çiftçiye 91 milyar lira destek bütçeden ayrıldı. Milli gelirin yüzde 1'i 411 milyar lira yapıyor. Çiftçiye yeterli destek verilmediği için çiftçiler ürettiği ürünün düşük alım fiyatı nedeniyle de kazanamıyorlar. Ülkemizde tarım kesiminin sorunları her yıl katlanıyor. Bu yıl buğdaya, arpaya, çaya, fındığa kamu alım fiyatı düşük verildi. Önümüzdeki süreçte diğer ürünlerde de bu düşük alım fiyatları çiftçiyi önümüzdeki yıl üretimde daha da zorlayacak. Gübre fiyatları yükselişe geçti. Çiftçi bu bağlamda yeterli desteği alamadığı için sorun yaşıyor.”
Gürer, çiftçilerin bankalara olan borçlarının ve ödenemeyen borçlar nedeniyle bankalar tarafından takibe alınan borç tutarlarının arttığına da dikkat çekti. Gürer, "Çiftçilerimizin bankalara olan borçları, ocak ayında 608 milyar 294 milyon TL iken, haziran ayında 91 milyar 579 milyon TL artışla 699 milyar 579 milyon TL'ye yükseldi. Sadece mayıs ayına kıyasla bir ayda 10 milyar 214 milyon TL'lik bir artış yaşandı" dedi.
Gürer ayrıca, çiftçilerin ödeyemedikleri borçlar nedeniyle takibe alınan borç tutarının ocak ayında 2 milyar 130 milyon TL olduğunu, haziran ayında ise 466 milyon TL artışla 2 milyar 596 milyon TL'ye ulaştığını belirtti. Gürer, "Bir önceki aya göre, takibe alınan borçlarda 74 milyon TL'lik bir artış yaşandı" diye konuştu.
Gürer, ÇKS'ye dahil çiftçilere Türkiye Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli kapsamında, dekar başına sağlanan desteklemelerin bir yıla yayılan sürede ödendiğine de işaret ederek, desteklerin bu süre içinde eridiğini vurguladı. Gürer, desteklerin hasat döneminde verilmesi gerektiğini söyledi.
"Fındık fiyatları da düşük tutuldu”
Gürer şunları söyledi:
“Ülkemizde 21 üründe arz açığı var. Bu arz açığının giderilmesi çiftçiye desteğin zamanında verilmesiyle olası. Eğer çiftçi ekim yaparken ya hasat sonunda desteğini alabilirse tohumu toprakla buluşturmaya devam edecek. Aksi takdirde her yıl hem çiftçi sayımız azalıyor hem ekim alanlarımız daralıyor. çiftçiye yeterli desteğin verilmesi çiftçinin içinde bulunduğu sorunların iktidar tarafından görülerek çözüm üretilmesi gerekiyor.
Son olarak fındık fiyatları da düşük tutuldu. Bu çiftçiyi kaygılandırıyor. Enflasyon var. Bir yılda tarımsal girdi maliyetleri yüzde 54 artmış, buğdayda yüzde 12, arpada yüzde 3'lük bir artış sağlandı, çayla, fındıkta da beklenen fiyat gerçekleşmedi. Bu süreci böyle götürmek ithalatı arttırır. İthalatçıya yarar. Aracıya yarar. Esas olan çiftçimizi destekleyelim, tüketicinin uygun fiyatta ürün alabilmesi için aracılık sistemini de daraltalım."
