Dijital varlıklara yönelik düzenleme ve denetleme mekanizmalarının yetersizliği, merkez bankalarını dijital varlıkların geleneksel ödeme sistemlerine rakip olmalarının doğurabileceği risklerden dolayı alternatif araçları araştırmaya zorluyor.
Kripto para birimleri ve sabitcoinlerin güvenilirliğine yönelik soru işaretleri önceki yıl piyasalarda yaşanan sert dalgalanmalarla yükselirken, dünyada merkez bankası dijital para birimlerine (CBDC) ilişkin faaliyetlerin arttığı düşünülüyor.
Başta gelişmiş ülkeler olmak üzere ticarette fiziksel nakit kullanımın düşmesi ve Facebook gibi büyük teknoloji şirketlerinden gelen kripto para birimi oluşturma girişimleri merkez bankalarını dijital para birimlerini çıkarma çalışmalarını hızlandırmaya itiyor.
130'dan fazla ülke dijital para birimini çıkarmak için çalışıyor
Bir ülkenin resmi para biriminin dijital hali olarak tanımlanan merkez bankası dijital para birimlerinin para politikasının, finansal istikrar ve uluslararası para sistemi üzerinde önemli etkilerinin olması bekleniyor.
ABD merkezli düşünce kuruluşu Atlantic Council'in verilerine göre, küresel ekonominin yüzde 98'ini temsil eden 130'dan fazla ülke, merkez bankası dijital para birimine yönelik aktif araştırma yürütüyor.
Ülkelerin bu alandaki araştırmalarının hızlandığı dikkat çekerken, Mayıs 2020 tarihinde sadece 35 ülkenin merkez bankası dijital para birimini değerlendirdiği kayıtlarda bulunuyor.
Merkez bankası dijital para birimi çalışmalarında 64 ülke geliştirme, pilot veya tanıtım olmak üzere ileri aşamada bulunuyor.
11 ülke dijital para birimini piyasaya sürdü
Aralarında Nijerya'nın yer aldığı 11 ülke dijital para birimini tamamen piyasaya sürerken, Çin'in halihazırda 260 milyon kişiye ulaşan pilot uygulaması, toplu taşıma, teşvik ödemeleri ve e-ticareti dahil 200'den fazla senaryoda test ediliyor.
G20 ülkelerinden 19'u merkez bankası dijital para birimi geliştirmeye ilişkin çalışmalarda ileri aşamaya gelirken, bunlardan 9'u pilot uygulama aşamasında yer alıyor. Geçilen 6 ayda neredeyse her G20 ülkesi bu alanda önemli ilerleme kaydederken, bu projelere yeni kaynaklar yatırdıkları ifade ediliyor.
Bu yıl 20'den fazla ülke merkez bankası dijital para birimlerinin pilot uygulamasına yönelik adımlar atmayı planlıyor. Avustralya, Tayland ve Rusya pilot testlere devam etmeyi, Hindistan ve Brezilya 2024'de piyasaya dijital para sürmeyi düşünüyor.
Uluslararası Ödemeler Bankası (BIS) tarafından yapılan bir ankete göre, 2030 yılına kadar 24 merkez bankasının dolaşımda dijital para birimine sahip olması bekleniyor.
