Afrika kıtasında görülen ve maymun çiçeği olarak da bilinen mpox virüsü nedeniyle Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) küresel halk sağlığı acil durumu ilan ederken, virüs şu ana kadar 16 ülkede görüldü. Maymun çiçeği hastalığının yeni bir pandemi süreci olasılığını gündeme getirmesi gözleri Türkiye’deki sağlık sistemine çevirdi.
Ülkelerde arka arkaya tedbir kararı alınırken, Türkiye’de de ilk şüphelilerin Ankara’da karantinaya alındığını iddia edildi. İddiaya göre Ankara Etlik Şehir Hastanesi’ne getirilen bir kişi, maymun çiçeği hastalığı şüphesiyle karantinaya alındı. Üç maymun çiçeği hastalığı şüphelisinin de 21 Ağustos'ta Bilkent Şehir Hastanesi'nde karantinaya alındığı ileri sürüldü. Ankara İl Sağlık Müdürlüğü'de söz konusu iddiaları yalanladı.
Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu da M çiçeği virüsüne ilişkin, "Bilim insanlarıyla oturup konuştuğumuzda Türkiye'de 2024'te bu görülmedi. Şu ana kadar ülkemizde bu son maymun çiçeği hastalığıyla ilgili bir tanı konulmadı. Yani bizde şu ana kadar yok, inşallah da olmasın" ifadelerini kullanmıştı.
Enfeksiyon Hastalıkları Derneği Başkanı Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, Türkiye’nin sağlık altyapısının olası bir pandemiye hazır olup olmadığına ilişkin Elips Haber’e açıklamalarda bulundu.
"Maymun çiçeği, Covid-19 gibi bir pandemi değil"
Vatandaşların telaşlanmaması gerektiğine de vurgu yapan Prof. Dr. Ceyhan, "Covid-19'daki gibi bir pandemi değil bu. Çünkü pandemi demek çok karışık bir şey değil. Eğer kıtalar arası bir salgın varsa bu bir pandemidir. Daha önceki önce ki yıllara göre daha fazla görülüyorsa onlar da salgındır. Dolayısıyla şu anda dünyada birçok pandemi var. Dang humması var, maymun çiçeği gibi. Bu bir pandemi ama pandemilerin birbirinden çok farkı var" dedi.
“Pandemilerin bulaşıcılık seyri farklı”
Pandemilerin seyrinin bulaşıcılık şekline bağlı olarak farklı seyrettiğine dikkat çeken Prof. Dr. Ceyhan, “Maymun çiçeği virüsünde bulaşıcılık temas ile oluyor. Dolayısıyla covid'teki gibi solunum yoluyla hızlı bir yayılım olmadığı için birden bire böyle bir günde birkaç bin vaka olmaz” diye konuştu.
“Türkiye’de vaka vardır”
Türkiye’de şu anda resmi bir vaka tanısı olmadığını ancak bunun virüsün Türkiye’de olmadığı anlamına gelmediğini söyleyen Prof. Dr. Ceyhan sözlerini şöyle sürdürdü;
“Türkiye'de vaka vardır zaten. Çünkü bütün dünya yayılan bir hastalık. Önlem almazsanız girişlerde insanlara bazı sorular sormazsanız ve basit bir gözlem yapmazsanız vaka olması son derece doğaldır. Ancak bununla da önleyemezsiniz zaten. Çünkü hasta kuluçka süresiyle gelir ya da döküntüler çıkmadan önce. Ondada bir hekimin bile maymun çiçeği düşünmesi mümkün değil”
“Farklı bölgelere göre farklı önlemler alınması gerekebilir”
Türkiye'de maymun çiçeği virüsü açısından İstanbul ilinin çok riskli olduğunu dile getiren Prof. Dr. Ceyhan, "İstanbul'daki risk Elazığ'da yoktur. Afrika ile ilişkilerine baktığımız zaman Türkiye'nin en riskli ili İstanbul. Afrika'dan bir sürü insan geliyor, gidiyor. Afrikalılar İstanbul'a geliyor gidiyor. Dolayısıyla farklı bölgelere göre farklı önlemler alınması gerekebilir” değerlendirmesinde bulundu.
“Çiçek aşısı maymun çiçeği virüsünü önlemek için yeterli olabilir”
Çiçek aşısının Türkiye’de olmadığını belirten Prof. Dr. Ceyhan, “Kullanılan çiçek aşısı Amerika dışında bir ülkede olmadığı için bu aşı mecburen dışarıdan sadece risk gruplarına alınacak. Risk grupları için, aşı gerekiyor. Aşısı var ve bilinen en eski aşılardan bir tanesi. Çiçek hastalığını ortadan kaldıran aşı ile aynı aşı. Ancak çiçek hastalığı ortadan kaldırılınca, aşıyı da ortadan kaldırdılar. 1980'lerden önce doğanların bu aşısı var. Çiçek aşısı maymun çiçeği virüsünü önlemek için yeterli olabilir. Zaten yapılabilecek başka bir önlem yok” ifadelerini kullandı.