MArt 2024 yerel seçimler öncesi Kocaeli'nin yerel yönetimi, ilçeleri, ilçe belediye başkanları ve partileri merak konusu oldu. Kocaeli'nin ilçeleri nelerdir? Kocaeli'deki ilçelerin belediye başkanları kimdir? Kocaeli'nin kaç tane ilçesi var?
Kocaeli'nin kaç ilçesi var?
Türkiye nüfusu 2021 yılına göre toplam 84.680.273 olup, 42.428.101 erkek ve 42.252.172 kadından oluşmaktadır. Kocaeli'nin nüfusu 2021 yılına göre 2.033.441'dir.
Kocaeli'nin 12 ilçesi vardır.
Kocaeli'nin ilçeleri: Başiskele, Çayırova, Darıca, Derince, Dilovası, Gebze, Gölcük, İzmit, Kandıra, Karamürsel, Kartepe, Körfez.
Başiskele
Başiskele'deki en eski yerleşimler ilk olarak M.Ö. 712 yılında Megara'lıların bölgeye göç etmesiyle kurulmaya başlanmıştır. Megara'lılar bu bölgeye körfezde bulunan ve halkın sosyoekonomik hayatına etki eden ıstakozlara atfen Astakoz adını vermiştir. Körfezdeki ilk liman bu bölgeye kurulmuştur ve Başiskele adını da buradan almıştır. 2008 yılında 5747 sayılı kanunla İzmit ilçesine bağlı Bahçecik, Yeniköy, Karşıyaka, Yuvacık ve Kullar beldeleri birleştirilmiştir ve Karşıyaka belediyesi adı Başiskele olarak değiştirilerek bu ilçenin merkezi yapılmıştır. 1999 yılında hizmete giren, Kocaeli ve çevre illerin su ihtiyacını karşılayan Yuvacık Barajı ilçe sınırları içerisindedir. Baraj, Kirazdere üzerine kurulmuştur ve günlük 480 litre arıtma kapasitesi vardır. Yüzölçümü 209 km², nüfusu 2021 yılına göre 111.641'dir. Belediye başkanı, 2019 yerel seçimlerinde, %55,86 oy oranıyla AKP'nin adayı Mehmet Yasin Özlü olmuştur.
Çayırova
Çayırova, Kocaeli'nin Gebze ilçesinden ayrılarak Bakanlar Kurulu kararıyla 2008'de ilçe haline gelmiştir. Eski adı Güzeltepe olup 2 Kasım 1991 tarihinde belediye statüsü alarak beldeye dönüşmüştür. Yüzölçümü 29 km², nüfusu 2021 yılına göre 144.825'tir. Belediye başkanı, 2019 yerel seçimlerinde, %53,73 oy oranıyla AKP'nin adayı Bünyamin Çiftçi olmuştur.
Darıca
Darıca, nüfus yoğunluğu açısından Kocaelini'nin en kalabalık ilçesidir. İzmit ile İzmit Körfezi MÖ 12. yüzyılın başlarında Yunan kökenli kavimlerin istilasına uğramış; bu kavimlerin istilasıyla birlikte bu bölgede başlayan yerleşik düzenle tarihi gelişmelerinde başlandığı söylenebilir. Trakya'dan Anadolu içlerine göçen Frigler, daha sonra Misyalılar Kocaeli bölgesinin ilk yerleşik halkı oldukları kabul edilir. I. Dünya Savaşı ve Türk Kurtuluş Savaşı 1914-1921 yılları arasında Darıca bazı azınlıklar ve yerli çetecilerin yağmasına maruz kalmış, bunlar (Küçük Aslan Bey) vs. 28 Nisan 1921 tarihinde Darıca Yunan ve İngiliz birliklerince işgal edilmiş bu işgali küçük yaşta yaşamış olan Şakir Yapıcı, işgallerin başlamasıyla Darıca'da oturan Türklerin buradan göç ederek Üsküdar, Kartal, Tavşancıl'a yerleştiğini ifade etmektedir. İşgal kuvvetlerinin 26 Haziran 1921'de Darıca'dan çekilmesiyle göç eden Türklerin tekrar Darıca'ya döndüğünü belirtmektedir. Kurtuluş Savaşı yıllarında yerli Rumlarla çeteci Küçük Aslan Bey'in Darıca yöresindeki olumsuzlukları bastırmak için (Büyük Aslan Bey) Kara Aslan, Arnavut Kaplan Ağa (Kaplan Sönmezyıldız) Kuvâ-yi Milliye ile birleşerek Darıca'nın Kurtuluş Mücadelesine katkıda bulunmuşlardır. İlçede bulunan Darıca Kalesi'nin Bizans dönemindeki ismi Daritsion'dur. Ancak eski isminin Tararion Kalesi olduğu kaynaklarda belirtilmiştir. Tarihte ilk kez ismini Pelekonon Savaşları sırasında duyurmuştur. Yöre Osmanlıların eline geçince buraya Darıca Kalesi ismi verilmiştir. Bizans döneminde bu kalenin, önündeki iskeleyi koruma amaçlı bir karakol kalesi olarak yapıldığı sanılmaktadır. Yüzölçümü 23 km², nüfusu 2021 yılına göre 219.546'dır. Belediye başkanı, 2019 yerel seçimlerinde, %52,54 oy oranıyla AKP'nin adayı Muzaffer Bıyık olmuştur.
Derince
Körfez kıyısında sanayinin kurulmasıyla gelişen ve nüfusu hızla artan Derince, 27 Mayıs 1960’ta dört mahalleye ayrılır. Birçok devlet adamının yanı sıra Atatürk, İsmet İnönü, Celal Bayar, Adnan Menderes, Turan Güneş, Turgut Özal, Süleyman Demirel ve Necmettin Erbakan gibi önemli şahsiyetler de Derince’yi ziyaret edenler arasındadır. Derince’nin tanınmasına tarihi Çenesuyu da katkıda bulunmuştur. Çenesuyu bölgede bulunan şifalı sudur. 1863 yılında Sultan Abdülaziz tarafından İzmit’te yaptırılan Kasrı Hümayun’un en önemli bölümlerinden birisi de saat kulesi yanındaki taç kapısıdır. Bu kapının üzerinde bulunan kitabede İzmitli şair Savfet tarafından yazılmış 22 dizelik kaside bulunmaktadır. Çenesuyu bu kasidede yer almaktadır. Derince, 7 Mart 1992 tarihinde, 6 mahallenin birleştirilmesiyle belediye statüsü almıştır. Yüzölçümü 198 km², nüfusu 2021 yılına göre 144.287'dir. Belediye başkanı, 2019 yerel seçimlerinde, %48,42 oy oranıyla AKP'nin adayı Zeki Aygün olmuştur.
Dilovası
Dilovası, 2008 yılında çıkan kararla Gebze'den ayrılıp ilçe olmuştur. Dilovası, adını Diliskelesi sahilinde, Dilderesi'nin biriktirmesi ile oluşan, karanın denize doğru yaptığı dil şeklindeki çıkıntıdan almaktadır. Diliskelesi'nin en önemli özelliği İzmit Körfezi'nin karşı kıyıya en yakın yerinin burada olmasıdır. Hersek burnu ile Diliskelesi arasındaki deniz mesafesi çok kısa olduğu için Roma, Bizans ve Osmanlı imparatorlukları zamanında önemli yerleşim yeri olan Bursa ve İznik'e en kısa ve hızlı yoldan ulaşım bu noktadan sağlanmıştır. Dilovası-Hersek Burnu arasında trafiği rahatlatmak için Osman Gazi Köprüsü yapılmıştır. Dilovası'nda yaşayan imparatorlukların bıraktıkları eserler Liyssa Kalesi, Liyssa İskelesi (Diliskelesi) ve Kanuni Sultan Süleyman döneminde Mimar Sinan'ın yaptığı Mimar Sinan Köprüsü'dür. Yüzölçümü 125 km², nüfusu 2021 yılına göre 51.866'dır. Belediye başkanı, 2019 yerel seçimlerinde, %51,71 oy oranıyla AKP'nin adayı Hamza Şayir olmuştur.
Gebze
Kayıtlara göre Gebze, MÖ IV. yüzyılda kurulmuştur. Gebzenin de içinde bulunduğu, Bitinya bölgesinin bilinen en eski tarihi, MÖ XII. yüzyıla kadar dayanır. Asya ile Avrupa kıtaları arasındaki en önemli geçit yeri olan Kocaeli Yarımadası ya birçok ulusun yurdu ya da gelip geçtikleri, uygarlıklarından izler bıraktığı bir yer olmuştur. Bilinen ilk ulus göçünü de MÖ 12. yüzyılın başlarında Frigler yapmıştır. Boğaz yoluyla Yarımada'ya gelen Frigler, buradan Anadolu'ya dağılmışlardır. Bugün Gebze'nin olduğu yerde, MÖ 278-255 yılları arasında Kral I. Nicomedes'in egemenliğindeki Bitinya Krallığı dönemindeki Dakibyza ve Libyssa adında yerleşmeler vardı. Bu yerleşim alanlarının araştırmalara konu olmasının en önemli nedeni ise, ünlü Kartacalı komutan Hannibal'ın krallık döneminde burada yerleşmiş olmasıdır. Hannibal, Zama Savaşı'ndaki yenilgisinden sonra ülkesinde itibar görmemiş ve Bitinya Krallığı´na iltica etmek zorunda kalmıştır. Hannibal'ın mezarı Gebze TÜBİTAK Yerleşkesi içerisinde bulunmaktadır. Yüzölçümü 418 km², nüfusu 2021 yılına göre 399.558'dir. Belediye başkanı, 2019 yerel seçimlerinde, %55,19 oy oranıyla AKP'nin adayı Zinnur Büyükgöz olmuştur.
Gölcük
Gölcük şehri, İzmit Körfezi'nin güney kıyılarında ve körfezin doğu nihayetine doğru, genişliği 2 km'ye varan bir boğum üzerinde kurulmuştur. Şehir, çevresindeki bağ, bahçe ve buralardaki meskenlerle beraber Samanlı Dağları'nın kuzey yamaçlarına kadar uzanmaktadır. Şehrin kuzeyinde ise İzmit körfezi bulunmaktadır. Gölcük şehrinin içinde bulunduğu körfez deniz münakalesi ve güvenlik açısından çok elverişli şartlar arz etmektedir. Körfezin doğal liman olmasından ötürü eski çağlardan itibaren başlayan tersane kurma alışkanlığı, Bizanslılar döneminde, Osmanlılar döneminde olduğu gibi Cumhuriyet döneminde de devam edegelmiş ve Gölcük'ün modern bir şehir olarak gelişmesine de 1927 yılında temeli atılan Gölcük Tersanesi neden olmuştur. Yüzölçümü 217 km², nüfusu 2021 yılına göre 172.802'dir. Belediye başkanı, 2019 yerel seçimlerinde, %52,35 oy oranıyla AKP'nin adayı Ali Yıldırım Sezer olmuştur.
İzmit
İzmit ile çevresinde yaklaşık olarak MÖ 3000'den beridir insanların yaşamakta olduğu yapılan araştırmalarda ortaya çıkmıştır. Eski çağlarda İzmit'in bulunduğu yer Bitinya denilen bölge içindedir. Cumhuriyetten sonra 20 Nisan 1924'te Kocaeli ili kurularak İzmit buraya bağlandı. Kentte, sanayi alanının etkinliği her dönemde ülke ortalamasını aşmıştır. 1960 yıllarında sanayileşmede doruk noktasına varılmıştır. Kâğıt, petrokimya ve rafineri teknolojilerinin kullanıldığı merkezler, kentteki nüfusun toplumsal, kültürel yapısında değişim yaratmıştır. İş olanakları kente göçü arttırmıştır. 17 Ağustos 1999'daki depremde büyük hasarlar görmüştür. Yüzölçümü 480 km², nüfusu 2021 yılına göre 371.002'dir. Belediye başkanı, 2019 yerel seçimlerinde, %49,92 oy oranıyla CHP'nin adayı Fatma Kaplan Hürriyet olmuştur.
Kandıra
Bazı araştırmalara göre MÖ 7. yüzyılda, göç yoluyla bölgeye Misler, Bebrikler, ve Megaralılar yerleşmiştir. Osmanlı döneminde Akçakoca tarafından fethedilmiştir. Milli Mücadele döneminde, işgal altında bulunan dönemin Osmanlı başkenti İstanbul'dan Ankara'ya geçmek için çokça kullanılan bir güzergaha sahip olmasından ötürü İngilizlerin ve Yunanların işgaline uğruyor. Daha sonraki yıllarda Türk ordusunun zafer elde etmesiyle işgalden kurtulmuştur. Bizanslılar döneminde Kandıra'ya santral anlamında kullanılan "Kentri" adı verilmiştir. Yörede kazılardan elde edilen eserler İzmit Müzesi'nde sergilenmektedir. Yüzölçümü 840 km², nüfusu 2021 yılına göre 52.930'dur. Belediye başkanı, 2019 yerel seçimlerinde, %59,00 oy oranıyla AKP'nin adayı Adnan Turan olmuştur.
Karamürsel
Karamürsel’in kimlik dokusunun ilk oluşumunda Manavlar mevcuttur. Rum ve Ermeni varlığı da, bu bölgenin sosyal ve kültürel yapısına tesir etmiştir. 19. asırda önemli ölçüde göç alan Karamürsel, Çerkes, Boşnak (1895'te Oluklu, Kara Pınar, İhsâniye, Hayriyeye iskân edildiler, kalan 21 hâne ise Manav köyleri olan İnebeyli ile Dere Köye iskân edildi.), Laz ve Gürcü halkların örf; âdet ve anâneleriyle daha da renkli bir sosyal yapıya ulaşmıştır. Bu zengin kültür mozaiğinin giyim kuşamdan yiyeceklere, inanç ve günlük hayattan, toplumsal yaşam biçimine kadar her alanda ayırım ve kayırımdan uzak karma bir bütünlük sergilemiştir. Karamürsel 17 Ağustos 1999'da meydana gelen Mw 7,6 büyüklüğündeki depremde hasara uğramış 164 can kaybı olmuştur. İlçe, depremden sonra hızla önemli bir yapılanmaya girmiştir. Yüzölçümü 262 km², nüfusu 2021 yılına göre 58.936'dır. Belediye başkanı, 2019 yerel seçimlerinde, %50,09 oy oranıyla AKP'nin adayı İsmail Yıldırım olmuştur.
Kartepe
93 Harbi'nden sonra Kartepe ilçesinin birçok mahallesine Laz nüfus gelmiştir. 2004 yılından Kartepe'nin Sarımeşe semtinde Hergeleci İbrahim Yağlı Güreşleri düzenlenmektedir. İlçede Kartepe Kayak Merkezi bulunur ve Kartepe Dağı vardır. Bu dağ Marmara'nın en büyük 3. dağıdır. Kartepe'nin Sarımeşe semtinde 2015 yılında tam donanımlı kapalı spor salonun yapımına başlanmıştır. Kartepe'nin Uzuntarla semtinde bulunan Sukaypark'da su sporları yapılmaktadır. Kartepe Kayak Merkezi Türkiye'nin yeni kayak merkezlerindendir. Avrupa'nın en büyük doğal yaşam parkı olduğu ve ayda yaklaşık olarak 1 milyon ziyaretçi ağırladığı belirtilen Ormanya da Kartepe sınırları içerisinde yer almaktadır. Yüzölçümü 301 km², nüfusu 2021 yılına göre 131.416'dır. Belediye başkanı, 2019 yerel seçimlerinde, %56,89 oy oranıyla AKP'nin adayı M. Mustafa Kocaman olmuştur.
Körfez
Körfez ilçesinde Tüpraş, Petkim, İGSAŞ gibi büyük sanayi kuruluşları bulunmaktadır. İlçede eskiden içme suyu ihtiyacının karşılandığı bir gölet bulunmaktadır. Gölet, 1951'den 1989 yılına kadar ilçeye su vermiştir. Günümüzde ise hizmet dışıdır. İlçenin merkezi olan kasabanın eski adı Yarımca olup, 26 Eylül 1934 tarihine kadar Gebze'ye bağlı bir köydü. Bu tarihte İzmit merkez ilçesine bağlanan Yarımca, 3 Mayıs 1964'te belde olmuştur. 1987'de Çerkeşli köyü hariç Gebze'nin Hereke bucağı, merkez ilçenin batısındaki bazı köylerin ve Gebze'nin Mollafenari bucağına bağlı Duraklı ve Hatipler köyünün katılımıyla ilçe olmuştur. İlçe bugünkü sınırlarına 1989'da Duraklı ve Hatipler köyünün Gebze'nin Mollafenari bucağına dönüşüyle ulaşmıştır. Yüzölçümü 301 km², nüfusu 2021 yılına göre 174.632'dir. Belediye başkanı, 2019 yerel seçimlerinde, %48,53 oy oranıyla AKP'nin adayı Şener Söğüt olmuştur.
