Türkiye'de aşılamanın oldukça düşük olduğunu söyleyen Sözen, bu sayının erkeklerde yok denecek kadar az olduğunu belirtti. 'Bu konuda kamuoyu oluşturmak ve doğru bilgilendirme rahim ağzı kanserini engelleyici bir rol oynamaktadır' diyen Sözen, "Rahim ağzı kanseri artık önlenebilir bir kanserdir" dedi.
HPV aşısının rahim ağzı kanserine bariyer oluşturduğunu, bu aşının yalnızca kadınlarda değil erkeklerde de yapılması gerektiğini ve çocuk yaşlardan itibaren uygulanmasını vurgulayan Op. Dr. İbrahim Sözen, HPV aşısının ne olduğunu, aşının önemini, aşının ücretli olup olmadığı sorularını yanıtladı. Biz sorduk, Sözen cevapladı.
"HPV aşısını 45 yaşına kadar tüm kadınlar yaptırmalıdır"
HPV aşısı nedir? Neden bu kadar önemli?
HPV bir virüs aslında. Human Papilloma Virüs’ün açılımıdır. Bu virüs rahim ağzı kanserlerinin büyük çoğunluğunun hatta hemen hemen hepsinin altında yatan nedendir. Dolayısıyla 2006 yılından itibaren dünyada, bizim ülkemizde de 2008 yılı civarında HPV aşısı başladı. Önemli olan cinsel yolla bulaşan bu virüse maruz kalmadan aşının yapılması. Aşı olunduğu takdirde maruz kalındığında koruyucu antikorlar nedeniyle rahim ağzı kanserine yakalanma şansı hemen hemen yok olacaktır. Normalde 11-12 yaş grubuna yapılan bir aşıdır. 6 ay ara ile iki doz uygulanması yeterli oluyor. 15 yaş ve üzeri için 3 doz yapılıyor ve 6 ay içerisinde bitiyor. İleriki yaşlarda HPV aşısı hiç olmamış kadınlar için de 20 yaşından 45 yaşına kadar yapılıyor. Ben 45 yaşına kadar tüm kadınlara öneriyorum. Çünkü aşılanmadan önce bu virüse maruz kalındığında bile çalışmalar gösteriyor ki HPV aşısını olduktan sonra kanser öncesi lezyonlar geliştirme riski aşılı hanımlarda azalıyor. Rakamsal olarak vermek gerekirse 10’lu yaşlarda aşılanan kız çocuklarında yüzde 88 oranında HPV kanseri görülmüyor. Bu çok yüksek bir rakam, keşke tüm kanserler için böyle koruyucu bir aşımız olsa ama maalesef her kanserin altında yatan neden bir virüs değil.
Bu aşıyı erkeklere de tavsiye ediyorum. Erkeklerde tabi tüm riskler daha az ancak erkekler taşıyıcı durumda. Aşılı erkekler bu virüsu taşıyamaz. Dolayısıyla toplumsal görülme sıklığı iyice sıfırlanır. Erkeklerdeki asıl neden taşıyıcı olmaları ancak penis başında oluşan genital siğillerin yok olmasında da etkili bir aşı. Bu siğiller kanser değildir ancak estetik açıdan özellikle kadınlar tarafından son derece rahatsız edici olabiliyor.
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. İbrahim Sözen
"Günümüzde rahim ağzı kanserinden ölmek kader değildir"
Türkiye’de HPV aşısı süreci sağlıklı bir şekilde yürütülüyor mu?
Türkiye’de yaşamadığını uzun yıllardır Amerika’da özel bir klinikte çalıştığını belirten Sözen, “Ben 10 yıl önce Türkiye’de çalışıyordum. Hastalarımıza kız çocuklarını muhakkak yaptırmaları konusunda uyarıyorduk ancak yüzde 50’si bu duruma sıcak bakıyorsa yüzde 50’si çok umursamıyordu. Türkiye’deki aşılama oranı ne yazık ki çok düşük, hele erkeklerde yok denecek kadar az. Bu konuda kamuoyu oluşturmak ve doğru bilgilendirme rahim ağzı kanserini engelleyici bir rol oynayacaktır. Günümüzde rahim ağzı kanserinden ölmek kader değildir. Artık rahim ağzı kanseri tamamen önlenebilir bir kanser haline geldi.
"Hükümet, HPV aşısına tıbbi değil dini yönden bakıyor"
HPV aşısı devlet tarafından yapılıyor mu? Ücretli bir aşı mı?
Ankara 62. Mahkeme tarafından verilen bir kararda SGK tarafından karşılanması açıkca belirtilmiştir ancak bu durum uygulamada yok. 2022 Kasım ayında Sağlık Bakanlığı tarafından verilen bir söz vardı ücretsiz olacağı konusunda ama gördüğümüz kadarıyla hala ücretsiz değil. Tek dozu 3 bin 200 TL. Cinsel yolla bulaşan bir hastalık olduğu için, hükümetin bu olaya tıbbi yönlerden değil de dini açıdan baktıklarını düşünüyorum. Tabi bu da yanlış. HPV cinsel yolla bulaşan hastalıklardan bir tanesi. Toplumu doğru yönlendirmek gerekir. Bel soğukluğu gibi cinsel yolla bulaşan hastalıklar da var. Bu kadar bilimsel gerçekliği ortada olan bir şeyi uzatmanın başka bir açıklaması olduğunu göremiyorum.
Muhabir Şevval Dalgıç