İzmir Barosu, yeni bir eğitim ve öğretim döneminin başlamasının ardından Mesleki Eğitim Merkezi (MESEM) uygulamasına ilişkin açıklama yaptı.
Alsancak’ta bulunan İzmir Barosu binası önünde yapılan açıklamada konuşan avukat Zöhre Dalkıran, 15 yaşındaki bir çocuğun yüksekten düşmesi ve 16 yaşındaki bir çocuğun akıma kapılması ile birlikte 2023-2024 eğitim ve öğretim döneminde MESEM kapsamında çalıştırılırken ölen çocuk sayısının 10'a çıktığını hatırlattı.
MESEM uygulamasının, çocukların yaşam hakkı başta olmak üzere pek çok hakkını ihlal etmeye devam ettiğini söyleyen Dalkıran, "Haftanın 4 günü iş yerinde 1 günü okulda verildiği söylenen 'mesleki eğitim', tamamen içi boşaltılmış müfredat ve güvencesiz koşullarda çocukların çalıştırılması ile karşımıza çıkıyor. Yeri okul olan çocuklar geleceksiz kılınırken bir yandan da kontrolsüz olarak yetişkinlerle aynı ortamda uzun süre bulunmak zorunda bırakılıyor. Bu durum onları istismara karşı korunmasız kılıyor. Aynı zamanda haftanın sadece 1 günü okula giden öğrencilerin, okulla ve rehber öğretmenlerle olan bağlarının zayıflığı ise korunmasız kılınan çocukların yardım isteyeceği yerlerin ellerinden alınması anlamına geliyor" dedi.
'MESEM’ler ile sömürü kurumsal hale getirildi'
Zöhre Dalkıran, mevzuata göre çocukların ve gençlerin staj görmekte oldukları işletmelerde sağlıklarının ve güvenliklerinin denetim sorumluluğunun Milli Eğitim Bakanlığı’nda (MEB) olduğunu fakat MEB’in, bu denetimi öğretmenler aracılığı ile yaptığını dile getirdi.
Dalkıran, "Bu da denetimlerin oldukça seyrek yapılmasına ve kâğıt üzerinde kalmasına neden oluyor. Çünkü sorumluluğun gereği gibi yerine getirilmesi için gereken istihdam ve çalışma planı oluşturulmuş değil. Bu durum, aynı zamanda çocukların ve gençlerin eğitimlerinin çok ötesinde, normalde yasak olan ağır çalışma koşullarında çalışmalarına ve bu nedenle yaşam haklarının dahi tehlikede bulunmasına neden oluyor. Çoğu kez de çocukları, çocukluklarını yaşamaktan alıkoyuyor, potansiyellerini eksiltiyor, fiziksel ve zihinsel gelişimlerine zarar veriyor" ifadelerini kullandı.
Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi'nin 32’nci maddesinin, devletlere çocukların ekonomik sömürüsüne karşı önlem alma yükümlülüğünü yüklediğini belirten Dalkıran, MESEM’ler aracılığıyla çocuk emeği sömürüsünün kurumsal hale getirildiğini söyledi.
Dalkıran, "MESEM uygulamasına tüm bu nedenlerle derhal son verilmelidir. Fakat uygulama devam ettiği süre boyunca da çocuğun üstün yararı gereğince okulda geçirilen sürenin artması, okul müfredatının zenginleştirilmesi, denetim mekanizmasının işlevsel kılınması, staj amacı taşımayan çalıştırma halleri için işletmelere yaptırım uygulanması, sadece çocukların güvenliklerini ve sağlıklarını tam olarak korumaya yetkin şirketlerin uygulama kapsamına alınması ve bu koşulların denetime elverişli olacak şekilde açıkça düzenlenmesi gerekmektedir" diye konuştu.
