İsrail'de Başbakan Binyamin Netanyahu önderliğindeki koalisyon, tartışmalı yargı düzenlemesinde Yüksek Mahkeme'nin hükümet üzerindeki denetimini azaltacak yasa tasarısını ikinci oylama için bu hafta Meclis Genel Kurulu'na getirmeye hazırlanırken İsrail genelinde gün boyu devam etmesi planlanan protestolar ve sivil itaatsizlik eylemleri başladı.
Göstericiler, ellerinde İsrail bayraklarıyla sabahın ilk saatleri itibarıyla başkent Tel Aviv'in sembolik noktalarından Habima Meydanı'nda toplandı.
Bir grup gösterici, Ramat Gan'daki Tel Aviv Borsa binasına girerek "Ekonomiyi kurtarın" yazılı pankart açtı, aynı mesajın yazılı olduğu yüzlerce sahte banknotu yere attı.
Tel Aviv'de Savunma Bakanlığı ofislerinin bulunduğu askeri kompleks "Kiryat" önünde toplanan 1000 kişilik grup ise insan zinciri oluşturdu. Bazı göstericiler kendilerini kapıya kelepçeledi. İsrail polisi çevrede geniş güvenlik önlemleri aldı.
Pek çok otoyolda ve ülkenin kuzeyinde göstericilerin trafiği iki yönlü şekilde kapattığı yollarda uzun araç kuyrukları oluştu.
Ülkenin en büyük işçi sendikası önünde gösteri
Yargı düzenlemesi karşıtı gruplar, ülkenin en büyük genel işçi sendikası Histadrut Genel Merkezi önünde toplanılacağını açıkladı.
Protesto hareketi, Netanyahu'nun yargı düzenlemesini askıya aldığı marttaki gibi işçi sendikasından grev ilan etmesini istiyor.
Netanyahu karşıtı protesto hareketi çatısı altındaki yüksek teknoloji ekibi, yasal bünyede "her İsraillinin kullandığı ünlü telefon aplikasyonları ve internet sitelerini gün içinde yavaşlatacaklarını" açıkladı.
İsrail İş Forumu yaptığı açıklamada "yargı düzenlemesinde geri dönülemez adımlar atılması halinde ekonomiyi durdurmak için tüm yasal tedbirleri uygulayacaklarını" ifade etti.
Netanyahu karşıtı protesto hareketi, gün boyunca İsrail genelinde birçok gösteri düzenleneceğini ifade ederek ikindi saatlerinde tren istasyonlarında toplanıp tren seferlerinin aksatılacağını açıkladı.
Hükümet yanlısı aşırı sağcı bazı gruplar sokağa indi
Hükümet yanlısı aşırı sağcı bazı gruplar sokağa indi. Bir grup aşırı sağcı gösterici, İsrail Başsavcısı Gali Baharav-Miara'nın Tel Aviv'deki evi önünde toplandı.
İsrail polisi, kamu düzenini bozduğu nedeniyle şu ana kadar minimum 2 kişinin gözaltına alındığını açıkladı.
Ertelenen yargı düzenlemesi
İsrail Adalet Bakanı Yariv Levin'in 5 Ocak'ta açıkladığı "yargı reformu", Yüksek Mahkeme'nin yetkilerini sınırlandırma ve iktidarın yargı atamalarında söz sahibi olması gibi değişiklikler barındırıyor.
Netanyahu, İsrail genelinde giderek yükselen kitlesel protestolara ve grevlere neden olan yargı düzenlemesini 27 Mart tarihine ertelediğini açıklamış ama 2023-2024 bütçesinin mayıs sonunda Meclis'ten geçmesinden sonra yargı düzenlemesini yeniden gündeme getireceklerini açıklamıştı.
Netanyahu koalisyonu ve muhalefet arasındaki yargı düzenlemesi müzakerelerinin tıkanmasından sonra hükümet, yakın zamanda yargı düzenlemesi bünyesinde tekrar düğmeye basmıştı.
İktidar, Yüksek Mahkeme'nin hükümet üzerindeki denetimini kaldıracak "akla yatkınlık" diye isimlendirilen yasa tasarısını Mecliste birinci oylamada 10 Temmuz'da kabul etmişti. Yasanın yürürlüğe girebilmesi için Meclis'te yapılacak üç oylamadan geçmesi gerekiyor.
İsrail basınındaki haberlere göre, Yüksek Mahkeme'nin hükümetin aldığı kararları "kamu çıkarına hizmet etmediği, çıkar çatışması doğurduğu" gibi gerekçelerle "mantık dışı olduğunu" ifade ederek bozma yetkisini ortadan kaldırmayı öngören "akla yatkınlık" yasa tasarısının ikinci oylama için bu hafta Meclise getirilmesi planlanıyor. Netanyahu hükümeti karşıtı protesto hareketi, iktidarın bu adımına karşı 18 Temmuz Salı günü İsrail genelinde sivil itaatsizlik eylemleri yapılacağını açıklamıştı.
İsrail'de Netanyahu hükümetinin yargı düzenlemesi ve diğer sağ politikalarına karşı çıkan protesto hareketi, 6 aydır ülke genelinde gösterileri sürüyor.
İsrail ordusunda aralarında savaş pilotları, denizaltı subayları, elit komando birliklerinin yer aldığı yüzlerce yedek asker de Netanyahu hükümetinin tartışmalı yargı düzenlemesine devam etmesi durumunda görevlerini sürdürmeyeceklerini açıklamıştı.
