Özel Haber: Deniz Dalgıç
İşitme engelli bireylerin kullanmak zorunda olduğu işitme cihazı fiyatları yaşanan ekonomik krizden payını aldı. İşitme cihazı fiyatları 10 bin liradan başlayarak 80 bin liraya kadar çıkıyor. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) desteği ise söz konusu cihazlar için 2 ila 5 bin lira arasında değişiyor. İşitme Engelliler ve Aileleri Derneği (İED) Yönetim Kurulu Başkanı Pelin Atik, işitme cihazı fiyatlarının ekonomik krizin etkisiyle arttığını belirterek, “İşitme cihazı ücretleri 10 bin liradan başlıyor. Üst sınırı yok, 60-70 hatta 80 bin liraya kadar işitme cihazı var” dedi. Söz konusu tutara devlet katkısının 2 bin lira ile 5 bin lira arasında değiştiğini söyleyen Atik, “Cihaz alamayan, cihazını yenileyemeyen çok insan var. İşitme cihazını yenileyemediği için sessiz kalan insanlar var. İşitme cihazı arızalanan, bunları tamir ettiremeyen ya da cihazları tamir olamayacak durumda olan çok sayıda insan var. Bu cihazların yenilenmesi gerekiyor. Çok sıkıntılı bir durum. Devletin karşıladığı pay devede kulak kalıyor” diye konuştu.
“İşitme cihazı ücretleri 10 bin liradan başlayıp 80 bin liraya kadar çıkıyor”
Engelliler ve Aileleri Derneği (İED) Yönetim Kurulu Başkanı Pelin Atik, ELİPS HABER’e yüksek fiyatlardan dolayı işitme cihazına erişemeyen engelli bireylerin yaşadığı zorlukları anlattı. İşitme cihazı fiyatlarının Türkiye’de yaşanan yüksek enflasyon ve ekonomik krizden etkilendiğini belirten Atik, “Şu anda işitme cihazı ücretleri ortalama fiyatı en az 10 bin liradan başlıyor. Üst sınırı yok 60-70 hatta 80 bin liraya kadar işitme cihazı var. Ayrıca gözlüğün çift camı olduğu gibi işitme cihazları da çift taraflı kullanılmalıdır. Ancak daha dün öğrendiğim bir durum var. Afyonkarahisar’da bir KBB doktoru teyzemize tek bir tane cihaz yazmış. Böyle bir şey kabul edilemez. Bu yanlış bir yöntem. İşitme kaybı yaşayanlar mutlaka çift taraflı cihaz kullanmalıdır” açıklamasında bulundu.
“Devlet desteği devede kulak kalıyor”
Söz konusu cihazlara devlet desteğinin çok yetersiz olduğunu vurgulayan Atik, şunları söyledi:
“SGK’nin 1 cihaz için katkı payı 18 yaş ve üzeri çalışan için 2 bin 422 lira 40 kuruş, emeklide ise 3 bin 28 lira. SGK 13-18 yaş arası çalışanların çocuklarına 3 bin 633 lira, emekliye 4 bin 242 lira ödüyor. 5-12 yaş çalışana ise 3 bin 875 lira 84 kuruş. Emekliye 4 bin 844 lira 80 kuruş. 0-4 yaş çalışana 4 bin 360 lira 32 kuruş, emekliye 5 bin 450 lira 40 kuruş geri ödeme yapılıyor. SGK bir cihazın çalışana 2 bin 422 lira, emekliye ise 3 bin 28 lirasını karşılıyor. Ortalama bir cihazın fiyatının ise en az 10 bin lira olduğunu düşününce bu katkı payı çok çok aşağıda kalıyor.”
“Cihazını yenileyemediği için sessiz kalan insanlar var”
Engelli bireylerin ve ailelerinin çok “mağdur” olduğunu anlatan Atik, “Cihaz alamayan, cihazını yenileyemeyen çok insan var. İşitme cihazını yenileyemediği için sessiz kalan insanlar var. İşitme cihazı arızalanan, bunları tamir ettiremeyen ya da cihazları tamir olamayacak durumda olan çok sayıda insan var. Bu cihazların yenilenmesi gerekiyor. Çok sıkıntılı bir durum. Devletin karşıladığı pay devede kulak kalıyor. Minimum asgari ücret tutarında bir fiyat olması lazım. Yani 1 kulak için cihaz ücretini karşılaması lazım” dedi.
“İşitme kaybı dışarıdan fark edilmiyor: Erken cihazlanma önemli”
Atik, kendisinin de bir biyonik kulak kullanıcısı olduğunu söyleyerek, “Ben koklear implant kullanıyorum. İki kulağımda da biyonik kulak var. 120 desibel total kayıplıyım. Cihazlarımla duyuyorum. Cihazlarımı çıkardığım zaman 120 desibel total kayıplı bir işitme engelliyim. Ben işitmemi sonradan kaybettiğim için konuşmam düzgün ve biyonik kulaklı olduğum için iyi duyuyorum. İşitme kaybı dışarıdan fark edilmediği için çok sıkıntılı bir engel grubu. Zeka engeliyle, zihinsel engelle karıştırılıyor. O nedenle işitme cihazı kullanmak çok önemli. Erken teşhis, erken cihazlanma, erken kabullenme ve erken eğitim işitme kaybında çok önemlidir” diye konuştu.
“Biyonik kulak bedeli 8 bin 500 euro: Bu rakamları insanların karşılaması mümkün değil”
Biyonik kulağa ilişkin bilgi veren Atik, “Devlet, son çıkan biyonik kulağı 2017-2018 yılına kadar devlet hastanelerinde, üniversite hastanelerinde bize takıyordu. Fakat şimdi artık son çıkan cihazı karşılamıyor. Şimdi eski cihazı devlet hastanelerinde, üniversite hastanelerinde takıyor. Diğer üst modelleri özel hastanelerde ara fark ücreti vererek taktırıyorsunuz. Bir cihazın bedeli yaklaşık 8 bin 500 euro” dedi.
Bahsedilen fiyatların çok büyük rakamlar olduğunu ve bu rakamları insanların karşılamasının mümkün olmadığına dikkat çeken Atik, “2-3 çocuğu işitme kayıplı olan, implant kullanan aileler var. Devletin ödediği ara farklar çok cüzi. Herkes çıkan son cihazlardan eşit bir şekilde faydalanabilmeli. Bakın ben en son çıkan cihazı kullanıyorum. Kulağımda iç parça biyonik kulak ameliyatında kulağın arkasından bir kese açılarak iç parça konuluyor, elektrotlar yerleştiriliyor. Ameliyat yeri iyileştirildikten üç hafta sonra dış parça takılıyor. Benim cihaz MR uyumlu son model bir cihaz ama devlet hastanesinde ameliyat olanlar MR uyumsuz ya da telefonla bağlanmayan cihazlar kullanmak durumunda kalıyorlar” ifadelerini kullandı.
