İsrail ordusu yetkilileri, saldırının sona ermiş gibi göründüğünü söylüyor ve “şimdilik” İran’dan yönelen başka bir tehdit bulunmadığını belirtiyor. Ancak saldırının ne ölçüde bir hasara yol açtığı belirsiz.
BBC Türkçe saldırı hakkında bilinenleri derledi. İşte detaylar..
İran saldırısının boyutları neydi?
İsrail ordusu İran’ın 180 dolayında füze fırlattığını açıkladı. Nisan’daki saldırıda İsrail’e 110 balistik füze ve 30 güdümlü füze fırlatılmıştı.
İsrail televizyonunun yayımladığı görüntülerde, Salı günü yerel saatle 19:45 civarında Tel Aviv üzerinde uçan füzeler görülüyor.
Askeri yetkililer, saldırıda bazı yerlerin isabet aldığını teyit etti. Bir İsrail ordusu sözcüsü ülkenin orta kesimlerinde ve güneydeki diğer yerlerde birkaç isabetin kayıtlara geçtiğini söyledi.
İran Devrim Muhafızları (IRGC) ise ilk kez sesten hızlı füzelerin fırlatıldığını ve % 90 oranında isabet sağlandığını iddia etti. IRGC kaynakları resmi medyaya yaptıkları açıklamada, saldırıda İsrail’e ait üç askeri üssün hedeflendiğini belirtti.
Ancak İsrail ordusu, İran’ın fırlattığı “çok sayıda” füzenin engellendiğini vurguladı.
Tel Aviv semalarındaki bazı patlamalar da hava savunma sistemlerinin bazı füzeleri vurduğunu gösteriyor gibiydi.
Kudüs’teki BBC ekibi, en az iki füzenin engellendiğini duyduklarını bildirdi.
İsrailli acil yardım ekipleri henüz bir ağır yaralanma ihbarı almadıklarını, iki kişinin şarapnelle hafif yaralandığını bildirdi.
İsrail ordusu da benzer açıklamalar yaptı.
İran neden İsrail’e saldırdı?
IRGC’nin yazılı açıklamasında, saldırının İsrail’in üst düzey bir komutanlarını ve bölgedeki İran destekli milis liderlerinin öldürülmesine misilleme olduğu belirtildi.
Açıklamada, Hizbullah lideri Hasan Nasrallah ve geçen hafta sonu Beyrut’ta IRGC komutanı Abbas Nilforoşan’ın öldürülmesinden bahsedildi.
IRGC, Hamas’ın siyasi lideri İsmail Haniye’nin Temmuz’da Tahran’da öldürülmesine de değindi.
Haniye suikastında rol oynayıp oynamadığına dair bir açıklama yapmasa da, saldırının arkasında İsrail’in olduğuna inanılıyor.
Üst düzey bir İranlı yetkili Reuters’a yaptığı açıklamada, saldırı emrini Dini Lider Ayetullah Ali Hamaney’in bizzat verdiğini söyledi.
Saldırılar ne anlama geliyor?
Saldırılar, bölgedeki iki güç arasında uzun süredir devam eden gölge savaşta tansiyonun yeniden yükselmesi anlamına geliyor.
İran, İsrail’in var olma hakkını tanımıyor ve yok edilmesini istiyor. Tahran yıllardır, “Direniş Ekseni” kapsamında İsrail’e karşı çıkan milis güçlere destek veriyor.
İsrail ise İran’ın varoluşsal bir tehdit oluşturduğuna inanıyor ve yıllardır Tahran’a karşı gizli operasyonlara girişiyor.
Füzeleri Demir Kubbe sistemi mi durdurdu?
İsrail’in ileri hava savunma sistemleri var ve bunlardan en çok bilineni Demir Kubbe. Hamas ve Hizbullah’ın attığı kısa menzilli roketleri durdurmak için tasarlandı.
Demir Kubbe Nisan’daki İran saldırısının bazı unsurlarını püskürtmekte kullanılırken, büyük ihtimalle son saldırıda işin büyük kısmı ülkenin “katmanlı” hava savunma sistemlerine düştü.
ABD’yle ortaklaşa geliştirilen Davut’un Sapanı sistemi orta ve uzun menzilli roketleri engellemek için kullanılıyor.
Atmosfer dışında yol alan uzun menzilli, balistik füzelere karşıysa Arrow 2 ve Arrow 3 sistemleri devreye giriyor.
İsrailliler ne tepki verdi?
Beyaz Saray, ABD Başkanı Joe Biden’ın bölgedeki Amerikan güçlerine “İsrail’in savunmasına yardım etme” ve İran füzelerini vurma emri verdiğini açıkladı.
Bir Savunma Bakanlığı sözcüsü de iki Amerikan destroyerinin İsrail’e giden İran füzelerine onlarca füze attığını açıkladı.
BBC ayrıca, Ürdün’ün başkenti Amman semalarında İran füzelerinin engellendiğini gösteren, teyit edilmiş görüntülere ulaştı.
Şimdi ne olabilir?
Saldırının ardından, İsrail ağır sonuçları olacağı uyarısında bulunurken, Başbakan Benyamin Netanyahu, “İran bu gece büyük bir hata yaptı ve bedelini ödeyecek” dedi.
İsrail Ordusu Sözcüsü Daniel Haggari de saldırının “ciddi” olduğunu ve ülkenin yüksek alarm düzeyinde kalmaya devam edeceğini vurguladı.
Haggari, “Bu saldırının sonuçları olacak. Planlarımız var ve karar verdiğimiz yer ve zamanda uygulayacağız” diye konuştu.
ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin de İsrailli mevkidaşı Yoav Gallant ile yaptığı görüşmeden sonra, “İsrail’e saldırması halinde İran’ın ciddi sonuçlarla karşılaşacağını” söylemişti.
IRGC ise İsrail’in misillemede bulunması halinde Tahran’ın karşılığının “daha yıkıcı ve harap edici” olacağını belirtti.
