Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nde (IKBY) iki yıldır ertelenen genel seçimlerin tarihi belli oldu. IKBY Başkanı Neçirvan Barzani, parlamento seçimlerinin 20 Ekim 2024'te yapılması yönündeki kararnameyi imzaladı. IKBY Başkanlığı Sözcüsü Dilşad Şehab, yeni tarihin, seçim koşullarının tam olarak değerlendirilmesi, ilgili taraflarla görüşmeler ve görüşlerin dinlenmesi sonrasında belirlendiğini söyledi.
KDP ile KYB arasında azınlık kotaları anlaşmazlığı
IKBY'de milletvekili seçimlerinin ilk olarak 1 Ekim 2022'de yapılacağı açıklanmış, ancak Barzanilerin Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) ile Talabanilerin Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) arasında azınlık kotaları başta olmak üzere seçim yasası ve Yüksek Seçim Komisyonu'nun aktifleştirilmesi konularında yaşanan anlaşmazlık nedeniyle seçimlerin bir yıl ertelenerek 18 Kasım 2023'de yapılması kararlaştırılmıştı.
Irak Federal Mahkemesi’nden kotaların kaldırılması kararı
Bu tarihte de yapılamayan seçimler önce 25 Şubat 2024, sonra 10 Haziran 2024 tarihlerine ertelenmişti. Bu sefer de KYB'nin şikayetini değerlendiren Irak Federal Mahkemesi, 21 Şubat'ta IKBY parlamentosundaki bileşenlere ait kotaların kaldırılması yönündeki karar vermişti. Bunun üzerine KDP, seçime katılmayacağını açıklamıştı.
Irak yargısı, anlaşmazlığın çözümüne dek kararı askıya aldı
6 Mayıs'ta Neçirvan Barzani'nin Tahran'ı ziyaret edip İran dini lideri Ayetullah Ali Hamaney'le görüşmesinin ertesi günü, Irak Federal Mahkemesi, IKBY parlamentosundaki sandalye sayısını azaltan önceki kararını bozup krizi sona erdirdi. Mahkeme, IKBY Başbakanı Mesrur Barzani'nin talebi üzerine parlamento koltuklarının dağıtım mekanizmasını askıya almak için ‘devlet emri’ yayımladı. Irak yasalarına göre 'devlet emri' terimi, mahkemenin önceki bir kararını, anlaşmazlığın nihai çözümüne kadar geçici olarak saklı tuttuğu anlamına geliyor. Mahkeme, yeni kararını, "önceki kararının uygulanmasının gelecekte geri dönüşü olmayan etkilerinden kaçınmakla" gerekçelendirdi.
KDP 'seçime katılacak'
Bu gelişmeye koşut, yürütülen müzakerelerin ardından, KDP, seçime katılma kararı aldı.
IKBY'de normalde her 4 yılda bir yapılması gereken milletvekili seçimleri, son olarak 30 Eylül 2018'de gerçekleştirilmişti.
