1997 yılında henüz Facebook, Instagram, Tinder ya da MySpace henüz yokken, 20'li yaşlarında bir kadın, kendisi gibi toplumda önyargılarla karşılanan yalnız insanları bir araya getirecek çevrimiçi bir topluluk kurdu. Kanada'nın Toronto kentinde yaşayan kadın, 2018 yılında BBC'ye verdiği demeçte, Involuntary Celibacy Project (İstemsiz Bekarlık Projesi) adını verdiği bu topluluğu, kadın ve erkeklerin sorunlarını konuştuğu "arkadaşça bir yer" olarak tanımlıyordu.
Kadına nefretle özdeşleşen bir topluluğa evrildi
Incel kısaltmasıyla anılan toplulukla tanışan ve evlenen bir çift bile vardı. Incel kavramı o dönemde, "kadın ya da erkek, yalnız ve hiç cinsel ilişkiye girmemiş veya uzun süredir ilişkisi olmayanları" tarif ediyordu. Geçen 30 yıla yakın sürede incel kültürü, bugün kadına nefretle özdeşleşen bir topluluğa evrildi. Inceller, 2014 ve ardından 2018 yıllarında Kuzey Amerika'da incel kültürüyle bağlantılı olduğu tespit edilen iki genç erkeğin toplu katliamlarıyla popüler kültürde mercek atına alınmaya başlandı.
Avrupa Birliği'nin (AB) 2017-2020 verilerini kullanan 2021 tarihli raporunda kıtada, çevrimiçi incel topluluklarının en fazla üyeye sahip olduğu ülke Almanya, İngiltere, İsveç ve İtalya olarak sıralanıyordu. İngiltere'de 2021'de beş kişinin cinayetiyle gündeme gelen Jake Davison adlı genç adam da yine çevrimiçi incel topluluklarıyla bağlantılı bir isimdi. Ülkenin Dijital Nefretle Mücadele Merkezi (CCDH) 2022'de incel forumlarında her 29 dakikada bir tecavüzle ilgili paylaşım yapıldığı uyarısında bulunmuştu. İngiltere'deki Swansea Üniversitesi araştırmacıları tarafından geçen ocak ayında yayımlanan bir çalışma, incellerin kadınlarla ilgili "temel düşünce hataları" olduğunu buldu. Buna göre incellerin "şeytanlaştırılmaktan" ziyade akıl sağlığı desteğine ihtiyaçları var.
Türkiye’de yeniden gündeme geldi
Semih Çelik'in 4 Ekim'de İstanbul'un Fatih ilçesinde iki kadını canice öldürdükten sonra kendi hayatına son vermesinin ardından incel kültürü de Türkiye'de yeniden gündeme geldi. Sosyal medyada ve basında konuyla ilgili birçok paylaşım yapıldı.
Incel nedir, kadınlar hakkında ne düşünüyorlar?
Bugün incel, kadınlara karşı düşmanca inanışlar besleyen ve bazı canice saldırılarla ilişkilendirilen bir ideoloji. Inceller son 10 yılda çoğu kadın en az 100 kişinin öldürülmesi ya da yaralanmasıyla ilişkilendirildiler.
Incellerin Reddit, Facebook ve kendi kurdukları sitelerde toplulukları var. Teknoloji şirketlerinin bu toplulukları kapatmak gibi önlemleri tam olarak sonuç vermiyor. İngiltere'de Dijital Nefretle Mücadele Merkezi (CCDH) 2022'de 17 bin üyesi ve aylık 2,6 milyon kez ziyaret edilen bir incel forumundaki bir milyondan fazla paylaşımı yapay zeka kullanarak taradı.
Çalışma, paylaşımlarda her 29 dakikada bir tecavüzden bahsedildiğini buldu. Bunun yanında incellerin toplu katliamlardan bahseden paylaşımlarının sayısının bir yılda yüzde 59 arttığı tespit edildi. Çevrimiçi incel topluluklarının üyelerinin tavırları kişiden kişiye değişiyor ancak tüm kadınların "para peşinde, cinsellik konusunda seçici olmayan ve manipülatif" olduğu yorumları yaygınlıkla yapılıyor.
Forumlarda çekici kadınlar "Stacyler" diye adlandırılıyor ve