Seçim gününe yaklaşırken kamuoyu yoklamaları çılgınca dalgalandı; en iyi dört adaydan herhangi biri AB'nin beşinci büyük ekonomisinin başına geçme şansına sahip.
Riskler yüksek
Hollanda, Avrupa Birliği'nde ve dünya sahnesinde ağırlığının üzerinde bir performans göstererek Ukrayna'nın kararlı bir destekçisi ve avro bölgesinde sıkı mali disipline sahip.
Hollanda ilk kadın başbakanını seçebilecek mi?
Merkez sağ VVD partisinin lideri ve Rutte'nin halefi Dilan Yeşilgöz, en üst göreve gelerek parlak bir kariyere imza atmayı umuyor.
Türkiye'de doğan 46 yaşındaki karizmatik, göçmenlik konusunda sert bir tavır aldı ve mülteci sayısını azaltma sözü verdi; bu, sığınmacı babasının peşinden genç bir kız olarak geldiği için pek çok kişi için bir paradoks.
Çalışkan ve medyayı yakından takip eden ve Instagram'da güçlü bir varlığa sahip olan Yeşilgöz, ilk kadın Başbakan olarak tarih yazacağı gerçeğini umursamadı ancak yakın zamanda düzenlenen bir mitingde AFP'ye şunları söyledi: "Artık zamanı geldi."
Yeşilgöz, İslam karşıtı ateşli Geert Wilders'i VVD liderliğindeki koalisyona davet etme isteğini ilan ederek hemen kaşlarını kaldırdı; bu, Rutte'nin politikasından radikal bir sapmaydı.
Wilders, bazı katı görüşlerini yumuşatmaya çalıştı, hatta sığınmacı sayısını azaltmaktan "daha büyük sorunlar" olduğunu ve İslam karşıtı tutumlarından bazılarını "dondurucuya" koyabileceğini söyledi.
PVV partisi kampanyanın son günlerinde bir miktar ivme kazanmış gibi görünüyor, anketlerde büyük bir yükseliş yaşıyor ve kendisi de seçim sonrası yarışlarda bir miktar rol oynayacak gibi görünüyor.
Wilders'ın kazanması, Hollanda'nın ötesinde de hissedilecek siyasi bir deprem olacak ancak PVV liderliğindeki koalisyona kimin katılmayı kabul edeceği belli değil, bu da hükümet kurmayı zorlaştırıyor.
'Aziz Pieter'
Başına buyruk bir milletvekili ve ihbarcı olan Pieter Omtzigt, tamamen yeni bir parti olan Yeni Sosyal Sözleşme'nin (NSC) kurulması çalışmalarına büyük bir darbe vurdu.
"Aziz Pieter" lakaplı ve pek çok kişi tarafından Hollanda siyasetini temizlemeye yönelik haçlı seferi nedeniyle siyasi bir Mesih olarak kabul edilen o, bir noktada açık favori olarak görünüyordu.
Ancak kampanyanın son günlerinde desteğinin azaldığı görülüyor ve bu durum, üst düzey işi gerçekten isteyip istemediğine dair belirsizlik nedeniyle engelleniyor.
AFP'ye, PM olan "ikincil" olduğunu söyledi ve sonunda politikacılar değil, uzmanlardan oluşan bir kabine liderlik edeceğini söyleyerek günlük sorgulamaya devam etti.
Yeşilgöz, Omtzigt ve Wilders siyasi yelpazenin sağında yer alıyorsa, eski Avrupa Komiseri Frans Timmermans onları uzakta tutmak için soldan bir duvar inşa etmeyi umuyor.
AB'nin Yeşil Anlaşması'nın mimarı olan 62 yaşındaki oyuncu, kampanyaya deneyim, iklim bilgisi ve güvenli bir çift el katıyor.
Analistler, sol seçmenlerin sağcı bir koalisyonu önlemek için Yeşiller/İşçi Partisi ile bir araya geldiğini söylerken, kendisi de son günlerde destekte bir sıçrama gördü.
Göç, yaşam pahalılığı ve özellikle genç Hollandalı seçmenleri etkileyen felç edici konut krizi ana seçim konuları oldu.
Uzmanlar, Rutte'nin (pek çok skandalla lekelenen ve her şeye rağmen hayatta kalma yeteneği nedeniyle "Teflon İşareti" olarak anılan) başbakanlığının ardından Hollandalıların da yönetim tarzında bir değişiklik aradığını söylüyor.
Hollanda'nın parçalanmış "Polder" siyasi sisteminde hiçbir partinin yüzde 20'den fazla oy alması pek olası değil, bu da koalisyonun pazarlıklarının sonuçlardan hemen sonra başlayacağı anlamına geliyor.
Son hükümetin kurulması 271 gün sürdü.
Şimdilik belirsizlik tam. Siyasi analist Julia Wouters, AFP'ye "Bu seçimi kimin kazanacağını bilen herkes dişlerinin arasından yalan söylüyor" dedi.
"Her şey ve her şey hâlâ olabilir."
Kaynak: AFP