Hıdırellez ya da Hıdrellez, Orta Asya, Ortadoğu, Anadolu ve Balkanlar'da kutlanan mevsimlik bayramlardan biridir. Ruz-ı Hızır (Hızır günü) olarak adlandırılan Hıdırellez günü, dünyada darda kalanların yardımcısı olduğu düşünülen Hızır ile denizlerin hakimi olduğuna inanılan İlyas'ın yeryüzünde buluştukları gün olarak düşünülür ve kutlanır.
Hıdrellez bahar bayramı niteliğinde kutlanan mevsimlik bayramlardandır. Hıdrellez Hızır ile İlyas adlarının birleştirilmesinden meydana gelip, yazın başlangıcı sayılan 6 Mayıs (Rumi 23 Nisan) gününe verilen addır.
Her yıl 5-6 Mayıs’ta kutlanan Hıdırellez, 2017 yılında UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi’ne alınmıştı. Baharın gelişi, doğanın canlanması ile hayatlarına bereket dolmasını uman insanlar, 5 Mayıs akşamından 6 Mayıs sabahına kadar süren Hıdırellez’i çeşitli etkinliklerle geçirirler.
Hıdırellez ritüelleri ve gelenekleri:
Hıdırellez kutlamalarında, kültürel zenginliğimizi yansıtan pek çok farklı ritüel ve gelenek yaşatılır. İşte Hıdırellez'de yapılanlardan bazıları:
Gül ağacının dallarına bez parçaları ve dilek kağıtları bağlanır. Dileklerin kabul olması için ağaç etrafında dönülür ve mumlar yakılır.
Bereket ve şans için tepsiye tahıllar, ekmek ve su bırakılır. Karınca yuvasından alınan toprakla "toprak kesesi" yapılır ve mutfağa konur.
Evlilik çağına gelen genç kızların başlarında kilit açılır, evdeki sandıklar ve kapılar açık bırakılır. Kızların başörtülerine gül yağı dökülür, tuzlu ekmek pişirilip bacaya bırakılır.
Kötü enerjiden arınmak için ev ve ahır kapılarına ısırgan otu asılır. Eski eşyalardan ateş yakılıp üzerinden atlanır.
Sabah erkenden dereye gidilip yıkanılır. Hastalar yeşil alanlarda çimenlerin üzerinde yuvarlanır. Sağlık ve güzellik için gül dalına eşyalar asılıp sabah giyilir.
