Haber: Selim Ercan
Filistinli direniş örgütü Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin Kassam Tugayları, abluka altındaki Gazze Şeridi'nden İsrail'e yönelik ‘Aksa Tufanı’ isimli kapsamlı bir operasyon başlattı. Operasyon kapsamında abluka altındaki Gazze Şeridinden 5 bin füze İsrail yönüne fırlatıldı. İsrail Savunma Sistemi Demir Kubbe, fırlatılan füzeler karşısında yetersiz kaldı.
Hava’dan, karadan ve denizden de asker gönderen Hamas, rehineler ile saldırıda ölenlerin cesetlerini Gazze Şeridine taşıdı. Yaşananların ardından İsrail ordusu, savaş uçaklarıyla abluka altındaki Gazze Şeridi’ne saldırı başlattı.
İsrail'in abluka altındaki Gazze'ye saldırılarında hayatını kaybedenlerin sayısının 256'ya ulaştı. İsrail Gazze Şeridi sınırındaki İsraillileri tahliye ederken, İsrail savaş uçakları, basın ofislerinin de bulunduğu 14 katlı binayı vurdu. Yaşanan çatışmalarda iki Filistinli foto muhabiri öldürüldü. İsrail ordusu, Gazze Şeridi'ndeki Filistinlilere bazı bölgeleri boşaltmaları çağrısı yaparken, şehrin elektriğinin kesilmesinden sonra Gazze’ye akaryakıt ve mal tedariki de durdu.
Hamas'ın İsrail’e karşı başlattığı ‘Aksa Tufanı’ operasyonu ne anlama geliyor? İsrail Ordu İstihbaratı ve Mossad saldırıyı fark edemedi mi? İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, kendi içince ve uluslararası arenada sorgulanacak mı? İsrail Savunma Sistemi Demir Kubbe, 5 bin füzeyi neden etkisiz hale getiremedi? Bahçeşehir Üniversitesi Öğretim Görevlisi Stratejist Abdullah Ağar, Filistin-İsrail arasında yaşananları Elips Haber’e değerlendirdi.
Stratejist Abdullah Ağar’ın açıklamaları şöyle:
“Hamas’ın stratejisi var”
Çok ilginç bir tevafuk var. Yom Kippur Savaşı’nın tam 50 yıldönümü. Yine bir Şabat günü yani bir dini din günü, bayram günü. Saldırılar böylesine anlamlı bir günde ve bu denli büyüklükte başladı. Hamas sadece havadan füzeler göndermedi,havadan insan da gönderdi.Paramotorlarla karadan insan gönderdi. Hatta denizden de insan gönderdi. Hamas, son derece önemli birtakım Askeri Tesisleri ele geçirdiğini, alanları ele geçirdiğini ve İsrail ordusuna ait pek çok silahı, teçhizatı ele geçirdiğini görüyoruz.
“Rehineler ve ölen insanların cesetleri bir şekilde İsrail’e karşı kullanılacak”
İşin içerisinde bir strateji var. İsrail’in son derece hassas olduğu bir konu da rehineler ve ölen insanların cesetleri. Hamas, rehineleri ve ölen insanların cesetlerini de alıp götürüyor. Hamas, belli ki olası karşı saldırılarda bunları bir şekilde İsrail'e karşı kullanacak. Bunların sayısı az değil. Rakam telaffuz etmek için son derece erken ama açıkçası sadece gelen görüntülere bakarak bu görüntülerde bile yüzlerce insanın hayatını kaybettiğini veya rehin alındığını görüyoruz. Bunların içerisinde istihbaratın veya ordunun önemli isimleri de var. Tümgeneral seviyesinde bile bir figürün öldüğü gözüküyor.
“Bu her iki tarafın da çok uzun zamandan beri hazırlandığı ya hep ya hiç fotoğrafı”
En önemli soru şu; İsrail gafil mi yakalandı? İsrail ordu istihbaratı uyudu mu? Mossad uyudu mu yoksa işin içerisinde başka bir şey mi var? İsrail aslında bir tepkinin oluşmasını istiyordu yapacaklarına gerekçe olmak için. Ama bu kadar büyük bir tepki bu kadar büyük bir etki alanı bu kadar büyük bir rehine krizi düşünüyor muydu?
Geçen yaşanan bir kriz sırasında Mescid-i Aksa yanarken ne olmuştu? Hamas'ın saldırılarını konuşmaya başlamıştık. Örtmüştü yani Hamas'ın saldırıların ortaya koymuş olduğu dehşet ve vahşet görüntüleri. Şimdi burada da benzer bir durum kullanılabilir mi? İsrail tarafından işin en vahim tarafı şu; rehineleri var ölen insanların cesetlerini Filistinliler alıp Gazze Şeridine götürüyorlar. Gazze Şeridi bir etki ortaya koyacak, yıkıcı bir etki ortaya koyacak. Bu her iki tarafın da çok uzun zamandan beri hazırlandığı ya hep ya hiç fotoğrafı olarak görünüyor.
“Hamaney’nin cümleleri şimdi çok anlam kazanıyor”
Geçen Hamaney’nin açıklamalarına dikkat edin lütfen. Hamaney, Suudi Arabistan'ı kastederek ‘Bu doğru bir şey değil, sürdürülebilir bir şey değil, büyük bir hataya sebebiyet veriyor. Avrupalıların dediği gibi yanlış atı oynuyorlar. İsrail yok olacak’ dedi. Hep genel geçer bir takım tehditler olarak algıladık meseleyi. Bununla beraber o cümlelerde çok anlam kazanıyor şimdi.
Oyunun sadece Filistinlilerle İsrail arasında yaşanan bir fotoğrafın çok daha ötesinde çok daha büyük bir askeri etki var. Geçmişte İsrail'e karşı attıkları roketleri gördük değil mi? Bu roketlerin meğer İsrail'in hava savunma ağını ve tepkilerini test etmek için atmışlar. Tecrübeler çıkartmışlar burada sadece o değil sınır güvenliği ve bunlara dair de tedbirler geliştirmişler. Paramotorlarla sızıyorlar işin etkili olduğu gözüküyor.
“İsrail Ordu İstihbaratı ve Mossad gerçekten uyudu mu? Yoksa sağ kulaklarının üzerine mi yattılar?”
İsrail istihbaratının, güvenlik tedbirlerinin, Iron Dom’ın bir şekilde sorgulanmak zorunda kalacağı bir fotoğrafla karşı karşıyayız. Yani en önemli soru şu; Aman (İsrail Ordu İstihbaratı) ve Mossad gerçekten uyudu mu? Yoksa sağ kulaklarının üzerine mi yattılar? Bu kadar büyük bir hazırlığı görmemeleri mümkün mü? Belki de bu kadar büyük bir etki olabileceğini öngöremediler. Ortadoğu’da yarın artık hiç düne benzemeyecek.
“50 yıl önce yaşanan savaşın bir benzerinin öncesindeyiz, iş çığırından çıktı”
Burada ilginç şekilde geçmişte 50 yıl önce yaşanan ve bütün coğrafyanın şekillenmesine sebebiyet veren savaşın bir benzerinin öncesindeyiz. Mahmut Abbas nasıl ayakta duracak bu saatten sonra? Filistin direnişine laf mı edecek? Kendisiyle bir şekilde denge unsuru olarak orada oturduğu, oturmasını sağlayan diğer küresel aktörlere bir şey mi diyebilecek bu noktada? İş tamamıyla çığırından çıktı.
“Saldırılar; Batı Şeria, Golan Tepeleri, Suriye ve İran’a sıçrayacak mı”
İşin bir diğer tarafı bu şimdi nereye sıçrayacak? Gazze Şeridinde mi kalacak? Batı Şeria, Golan tepelerine, Suriye'ye ve İran'a sıçrayacak mı? İşin böyle bir boyutu var. Bir diğer tarafıyla bizim buradaki her iki tarafla da görüşme kabiliyeti olan Türkiye nerede, hangi noktada devreye girecek ve ne kadar etkili olacak? İsrail bunu sineye çekemez ok yaydan çıkmış durumda.
“Saldırılar, bu kadar kısa sürede yapılabilecek bir hazırlık değil”
Burada açıkçası çok büyük çok kanlı ve bütün bölgeyi etkileyecek bölgedeki kurguları etkileyecek İsrail iç siyasetini Filistin iç siyasetini etkileyecek son derece önemli fotoğraflarla karşı karşıyayız.
Filistinlilere bakarsanız en son Ortodoks Yahudiler polis eşliğinde İsrail polisi asker eşliğinde Mescid-i Aksa'ya girmişlerdi. Şimdi bunu gerekçe gösteriyorlar. Ama bunun hazırlığı bu kadar kısa sürede yapılabilecek bir hazırlık değil bu.
Bütün bölgedeki jeopolitik kurguları, denklemleri etkileyecek bir saldırı başlattı. Çok büyük kapsamı. İsrail buna karşılık verecek.
“Netanyahu kendi içinde sorgulanacak”
İşin bir diğer tarafı Netanyahu da kendi içinde sorgulanacak. ‘Sen içeride kanunlarla uğraşırken, toplumu kendi içinde bölerken bunu görmedin mi’ diyecekler. Böyle bir suçlamayla da karşı karşıya kalacak.
“Bu olay Netanyahu'nun çatısı altında husumetleşen tarafların birleşmesine sebebiyet verecek”
Bu olay Netanyahu'nun çatısı altında husumetleşen tarafların birleşmesine sebebiyet verecek. Çünkü İsrail'in temel refleksi bu tür olaylar karşısında bir araya gelmek. Bir araya gelmek Netanyahu'nun elini güçlendirecektir.
“Netanyahu, uluslararası arenada sorgulanacak”
Ama bir diğer tarafıyla da sorgulanacaktır. Nerede sorgulanacak? Uluslararası arenada sorgulanacak Amerika Birleşik Devletleri tarafından sorgulanacak. Amerika Birleşik Devletleri ‘Bunları yaptın sonuçları da bu oldu şimdi iş kontrol edilemez bir noktaya geldi’ diyecek.
Demir kubbe birtakım eleştirilere maruz kalsa bile dünyadaki en etkili hava savunma ağlarından bir tanesidir. Şöyle bir şey var dünyada 5 bin roketi göğüsleyecek bir hava savunma sistemi benim bildiğim kadarıyla yok. Hamas İsrail'in güvenliğini sınır güvenliğini çok iyi çalışmış."
