ABD’de süren güçlü ekonomik faaliyetin dolara olan talebi yükseltmesi ve ABD Merkez Bankası’nın (FED) faiz artırımlarına devam edebileceğine ilişkin beklentilerle birlikte emtia piyasasındaki satış baskısı sürüyor. Emtia piyasasındaki gerileme eğilimi önceki hafta da devam etti.
Önceki hafta, ABD’de borç limitinin artırılabileceğine ilişkin beklentiler, haftalık işsizlik maaşı başvurularının beklenenin üzerinde azalması, Philadelphia FED İmalat Endeksi’nin öngörülenin üzerinde seyretmesi ve tahvil faizlerindeki artış dolara değer kazandırdı.
FED’in faiz artırımlarının devam edeceği endişesi hakim
ABD’de süren güçlü ekonomik faaliyetin dolara olan talebi yükseltmesi ve FED’in faiz artırımlarını sürdürebileceğine ilişkin beklentilerle emtia piyasasındaki satış baskısı sürüyor.
ABD’de iş gücü piyasası ve enflasyonda yavaşlama eğilimi ortaya çıkmasına karşın bunun istenilen seviyede olmaması, FED’in sonraki dönem para politikalarına yönelik belirsizlikleri artırırken, uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, FED’in yıl sonuna kadar kısıtlayıcı para politikası duruşuna devam etmesini beklendiğini, faiz oranını sonraki yılın başlarına kadar düşürmesinin mümkün olmadığını aktardı.
FED’in sözle yönlendirmeleri etkili olmaya devam ediyor. Atlanta FED Başkanı Raphael Bostic, enflasyon hususunda iyi bir ilerleme kaydettiklerini ifade ederek, yıl sonuna kadar enflasyonun yüzde 3’lerde olacağına ilişkin öngörülerini aktardı. Bostic, haziran ayında faiz artışlarını duraklatma eğiliminde olduğunu belirterek, FED’in, şu anda enflasyonu azaltmanın en zor aşamasında olduğunu vurguladı.
Richmond FED Başkanı Thomas Barkin ise enflasyonun sürmesi durumunda daha yüksek faiz oranları için bir engel olmadığını ifade etti.
New York FED Başkanı John Williams, enflasyonun kabul edilemez derecede yüksek olduğunu vurgularken, Chicago FED Başkanı Austan Goolsbee, haziran ayı toplantısı için herhangi bir karar almadığını, faiz indirimlerini tartışmak için uygun zaman olmadığını belirtti.
Bahsedilen gelişmelerden sonra para piyasalarındaki fiyatlamalarda FED’in sonraki ay politika faizini değiştirmeyeceğine ilişkin öngörüler güçlü kalmayı sürdürdü.
ABD’de borç limiti krizinin çözülmesi durumunda hükümetin nakit ihtiyacını karşılamak için tahvil satışlarını yükselteceği beklentisi, tahvil piyasalarında satış baskısını yükseltirken, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi, haftayı 21 baz puanlık yükselişle 3,6830’dan tamamladı.
Altında dikkat çeken gerileme görüldü
Önceki hafta bin 952 dolarla son 1,5 ayın en alt seviyesini gören ONS altın, haftayı önceki kapanışının yüzde 1,6 aşağısında bin 978 dolardan noktaladı. Analistler, para politikasına yönelik belirsizlikler ile artan tahvil faizlerinin Ons altın fiyatını baskıladığını açıkladı. Önceki hafta gümüş yüzde 0,5 gerileme, platin ise yüzde 1,1 yükseliş yaşadı.
Dünya Platin Yatırım Konseyi, küresel platin talebinin bu yıl yüzde 38 artacağı beklentisini paylaştı.
Önceki hafta baz metallere gerileme eğilimi kaydedildi. Bakır haftayı yatay seyirde kapatırken, kurşun yüzde 1,4, nikel yüzde 5,7 ve çinko yüzde 1,8 değer kaybına uğradı. Alüminyum ise yüzde 2,9 arttı.
Londra Metal Borsası’nda baz metal endeksi, 2022 yılında gördüğü zirveye göre yüzde 30 gerileme kaydederken, önde gelen faktörün Çin ekonomisine ilişkin belirsizlik olduğu kaydedildi.
Çinko, 2022 yılında uzun süreli izabe dar boğazı sonrasında bu yıl arzda güçlü bir toparlanma beklentisiyle baskılanıyor. Uluslararası Kurşun ve Çinko Çalışma Grubu (ILZSG), küresel çinko piyasasının yılın ilk 3 ayında 44 kiloton arz fazlası verdiğini açıkladı.
Brent petrol ve doğal gaz fiyatları arttı
Kanada’da yaşanan orman yangınları, Brent petrol ve doğal gaz fiyatlarını yükseltti. Önceki hafta Brent petrol yüzde 2,3, New York Ticaret Borsası’nda işlem gören doğal gaz yüzde 14,1 yükseldi.
Brent petrol fiyatlarındaki artışta, ABD’nin Stratejik Petrol Rezervi (SPR) için petrol satın alma planları ve Kanada’da yaşanan orman yangınlarının arz endişelerini artırması etkisini gösterdi.
ABD yönetimi, stratejik petrol rezervi için ağustos ayında teslim edilmek üzere 3 milyon varil ham petrol alımı yapacağını, yeni alımların Teksas’taki Big Hill Stratejik Petrol Rezervi için yapılacağını açıkladı.
180 milyon varil piyasaya sürülmüştü
ABD Başkanı Joe Biden, Rusya’nın Ukrayna’da başlattığı savaş sonrası ABD’de hızla yükselen benzin fiyatları karşısında önceki yıl mart ayında, ABD’nin stratejik petrol rezervinden 180 milyon varilin üzerinde petrolün piyasaya sürülmesine izin çıkmıştı.
Kanada’nın batısında bulunan Alberta eyaletinde 6 Mayıs’ta başlayan, sonra British Columbia bölgesine sıçrayan orman yangınlarının ulusal üretimin yüzde 3,7’sine denk gelen günde minimum 319 bin varil petrol eş değeri üretimin kesilmesine yol açtığına ilişkin durum arz endişelerini yükselterek Brent petrol fiyatlarının artmasına yol açtı. Kanada’daki yangının doğal gaz arzını etkilediğine ilişkin haberlerle doğal gaz fiyatları arttı.
Tarım emtiaları karışık seyrediyor
Tarım emtialarında önceki hafta karışık seyir takip edildi. Chicago Ticaret Borsası’nda işlem gören buğday yüzde 4,7, mısır yüzde 5,1, soya fasulyesi yüzde 6,1 ve pirinç yüzde 7,7 düştü. Buğday 6,02 dolarla 2021’in nisan ayından bu güne, mısır 5,47 dolarla 2021 yılının ekim ayından bu güne en alt seviyeyi gördü.
Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması’nın uzatılmasının arza ilişkin endişeleri azaltması buğday, mısır ve pirinç fiyatlarının azalmasına yol açtı.
Intercontinental Exchange’de (ICE) pamuk yüzde 7,6, kahve yüzde 4,3 ve kakao yüzde 2,9 değerlenirken, şeker yüzde 1,7 geriledi. Dünya pamuk üretim tahminlerinin azalış kaydetmesi, pamuk fiyatlarında artışa yol açtı.
Uganda Kahve Geliştirme Kurumu, ülkede kahve sevkiyatının “erken kuraklığın” verimi vurması gerekçesiyle nisan ayında aylık yüzde 23 ve yıllık yüzde 8 gerilemeyle 373 bin 610 torba kahveye gerilediğini açıkladı. Yoğun yağışlar da Endonezya’da kahve verimini düşürdü. Uluslararası Kahve Organizasyonu, küresel kahve ihracatının ocak-mart döneminde yüzde 6,4 azalarak 62,3 milyon torbaya gerilediğini açıkladı.
Fildişi Sahili’nde kakao verimine ilişkin endişelerle kakao fiyatları önceki hafta arttı. Analistler, Çin’in devlet rezervlerinden 1 milyon ton şeker çıkarmayı planladığına ilişkin haberler olduğunu ifade ederek, bunun şeker talebini olumsuz yönde etkilediğini belirtti.
