Grip, solunum yollarını etkileyen ve influenza virüsü nedeniyle ortaya çıkan bulaşıcı bir hastalıktır. Genellikle sonbahar ve kış aylarında yaygın olarak görülür ve hava yoluyla kolayca kişiden kişiye geçebilir. Peki kimler grip aşısı olmalı? Riskli gruplar kimler? Tüm merak edilenleri enfeksiyon hastalıkları Mehmet Ceyhan yanıtladı.
“Grip hastalığı nedeniyle dünyada her yıl 500 bin insan hayatını kaybediyor”
Dünya tarihinde en çok insan öldürmüş bir neden söyleyin deseler? Cevabı grip olacaktır. Bunun nedeni; çok büyük salgınlar yaşandı. Bunlardan biri İspanyol gribi. Bu gripte 50 ila 150 milyon arasında insan ölmüş. Bunun arkasından her on yılda bir yeni bir virüs gelişip bir salgın oluşturuyor. İnsanlar gribi yanlış bildiği için küçümsüyor. Grip ve nezle sıklıkla karıştırılıyor. İnsanların “Grip olmuşum çok önemli bir şey değil” dedikleri hastalık aslında nezle.
Grip hemen hemen hastalığı yatağa düşüren bir hastalıktır ve gripten ölümleri tahmin bile edemiyoruz. Grip; kalp krizini tetikliyor, şeker hastalarında şekeri tetikliyor, böbrek yetmezliği olanlarda böbrek yetmezliğini tetikliyor. Dolayısıyla vücudun bütün dengesini bozan bir hastalıktır. Bu yüzden de grip aşılaması uzun zamandan beri değiştirilen, geliştirilen, uygulanan bir aşı oldu.
Sakatlığı ve ölümü önlediği insan sayısı açısından grip aşısı, mevcut bütün aşılardan daha yararlı bir aşıdır.
Grip hastalığı nedeniyle dünyada her yıl 500 bin insan hayatını kaybediyor. Aşı sayesinde ölümlerin yarısı önlense, şu anda kullandığımız difteri ve tetanozdan çok daha fazla insanı kurtarmış oluruz.
Grip aşısında iki farklı uygulama var. Bir tanesi yalnızca ABD’de uygulanıyor. Grip aşısı orada zorunlu olan bir aşı ve grip aşısı olmayan kişiler okullara, toplumsal diğer alanlara kabul edilmiyor. İkinci uygulama ise; bizim de dahil olduğumuz risk grubu aşılaması. Bu da gribe yakalanan kişilerde ölüm riski olan ya da ağır geçiren kişilerin aşılanması anlamına geliyor.
Ancak biz bunu bütçe nedeniyle tam olarak gerçekleştiremiyoruz.
“Risk grubu günümüzde 50 yaşında başlıyor”
Kimler grip aşısı olmalı?
Önceden 65 yaş bireyler grip risk grubunu oluşturuyordu ancak bu risk günümüzde 50’li yaş grubuna kadar inmiş durumda. DSÖ artık 50 yaş grubunu kabul ediyor. 50’li yaşlara düşmesinin sebebi ise; aşı konusunda yapılan çalışmalar, artık yalnızca 65 yaşındaki bireylerin değil, 50 yaşındaki bireylerin de ağır geçirdiğini ortaya koymuş durumda.
Geri ödemesiz ilaç yönetmeliğinde grip aşısını 65 yaşın üzerini devlet ödüyoruz. 50’ye indirildiği zaman devletin daha fazla bireye ücretsiz aşı yapması gerekecek, bu da bütçeyi zorlayacak bir durum olduğu için 65 yaşında tutuluyor.
“Gebeler için ayrı bir grip aşı planlaması yapılmalı”
Riskli gruplar kimler?
Riskli iki grup var. Bunlardan biri 5 yaşın altındaki çocuklar, diğeri ise gebeler. 5 yaşında gribe yakalanıp hayatını kaybeden çocuk sayısı son derece fazla. Bu nedenle geri ödeme kapsamına alınması gerekir grip aşısının. Gebelerde ise eğer anne hamileyken grip geçirirse düşük yapma ve anne ölümleri görülebiliyor. Gebeler için ayrı bir grip aşı planlaması yapılmalı.
“Grip aşısı 6 ila 8 ay arasında koruma sağlar”
Grip aşısı ne zaman yaptırılmalı?
Grip aşısı 6 ila 8 ay arasında koruma sağlar. Türkiye’de grip dönemi bu sene son yıllara göre biraz erken başladı. Eylül ayının ilk iki haftasında görüldü. “Ben aşı yaptırmaya geciktim” diye bir şey söz konusu değil. Türkiye’de mayıs ayının ortalarına kadar grip sezonu görülmeye devam eder o yüzden eğer Şubat ayında bile yapılırsa aşı 3 ay süre korunmuş olursunuz.
