Haber: Deniz Dalgıç
Döviz kurlarındaki yukarı yönlü artış mobilya sektörüne yansıdı. Ankara Siteler’de 30 yıldır mobilyacılık yapan esnaf Göksel Durak, döviz kurundaki artışa işaret ederek, “Önceki yıllar çok daha iyiydi. Özellikle son 3-4 yıldır dövizdeki iniş çıkışlar, pandemi dönemi yaşadığımız ham madde sıkıntısı bizim sektörü bayağı etkiledi. ‘3-5 aydır birazcık fiyatlar oturdu’ diyorduk. Geçtiğimiz 10 gün içindeki döviz kurundaki, dolar ve eurodaki artışlarla birlikte bir haftada neredeyse bir mobilya takımının üzerine yüzde 20 oranında bir fiyat artışı oldu” dedi. Düğün sezonunun açıldığını ancak insanların alım gücünün düştüğünü söyleyen Durak, “Ekonomik gelgitler dövizin ve ham madde fiyatlarının artması insanları geriletiyor. Bizim işimizi de sekteye uğratıyor. Her sezon olumsuz bir şeyler yaşıyoruz. Bundan 20 yıl önce bizim sezonumuz 8-9 aydı ama son birkaç yıldır işler tersine döndü. Şimdi iş yapacağımız sezon 3-4 aya düştü” diye konuştu.
Siteler esnafı Göksel Durak hızla artan dolar kurundan mobilya sektörünün nasıl etkilendiğini ve Siteler esnafının yaşadığı sıkıntıları ELİPS HABER’e anlattı.
“1 haftada bir mobilya takımının fiyatı yüzde 20 oranında arttı”
Ankara Siteler’de 30 yıldır mobilyacılık yaptığını belirten Durak, döviz kurundaki fiyat artışlarına işaret ederek, “Önceki yıllar çok daha iyiydi. Özellikle son 3-4 yıldır dövizdeki iniş çıkışlar, pandemi dönemi yaşadığımız ham madde sıkıntısı bizim sektörü bayağı etkiledi. ‘3-5 aydır birazcık fiyatlar oturdu’ diyorduk. Geçtiğimiz 10 gün içindeki döviz kurundaki, dolar ve eurodaki artışlarla birlikte bir haftada neredeyse bir mobilya takımının üzerine yüzde 20 oranında bir fiyat artışı oldu” dedi.
“Ekonomik gelgitler işimizi sekteye uğratıyor: Sezon 3-4 aya düştü”
Düğün sezonunun açılmasıyla birlikte bu durumun yeni evlenecek çiftleri fazlasıyla zorladığına dikkat çeken Durak, “Yaz başlarken nisan gibi bahar aylarında düğünlerin başlamasıyla sektörümüz hem imalat hem de satış aşamasında hızlanır. Böyle ekonomik gelgitler dövizin ve ham madde fiyatlarının artması insanları geriletiyor. Bizim işimizi de sekteye uğratıyor. Her sezon olumsuz bir şeyler yaşıyoruz. Bundan 20 yıl önce bizim sezonumuz 8-9 aydı ama son birkaç yıldır işler tersine döndü. Şimdi iş yapacağımız sezon 3-4 aya düştü” şeklinde konuştu.
“Fiyat artışları sürecek”
Durak, fiyat artışlarının süreceğini belirterek, “Fiyatların durulacağına dair bir umudumuz yok. Son 3-4 ay durulur gibi oldu. Şimdi aldı götürdü yeniden. Ben hem ülke ekonomisinin hem de bizim sektörün kısa sürede düzeleceğini tahmin etmiyorum” dedi. İnsanların alım gücünün düştüğüne dikkat çeken Durak, “Mesela bizim sattığımız ürünler bir zamanların ‘orta direği’ dediğimiz kesime hitap eden ürünlerdi. Normalin biraz üzeri MDF ürünler, lake boyalı ürünler satıyorduk. Bizden o ürünleri orta direk dediğimiz kesim alıyordu. Son birkaç yıldır bu ekonomik dengesizlikler ve insanların fakirleşmesiyle orta direk yani bize gelen müşteri kısmı yok oldu. Öyle olunca her sektörde olduğu gibi her şeyin en altı ve en üstü kaldı. Mobilyada en dip, en ucuz, kalitesiz mobilyalar satılıyor ya da en üst çok yüksek fiyatlı belli kesime hitap eden mobilyalar satılıyor. Artık ortası kalmadı” diye konuştu.
“Siteler esnafının sorunları arasında yer alan park sorunu artarak devam ediyor”
Siteler esnafının yaşadığı sorunları anlatan Durak, şunları söyledi:
“Sitelerin her zamanki kronik sorunu, park. Dükkanların önünde kendi araçlarımızı park ettiğimiz için müşterilerimize park edecek alan kalmıyor. Hatta kaldırımlarda yürüyecek alan yok. Buraya gelen bir aile ‘Burayı yürüyerek dolaşayım’ dese yolun ortasından yürümek zorunda kalıyor. Çünkü kaldırımlara dahi araçlar park edilmiş. Park sorunu yıllardır var ve artarak devam ediyor. Gelen müşteri yer bulamadığı için bizden alışveriş yapacaksa bile bu sokakta yer bulamadığı için devam edip gidiyor. Onun dışında bir cazibe merkezi yok. Bir aile çoluğuyla çocuğuyla gelse ‘Biraz dolaşıp nefes alayım. Çay kahve içeyim” dese öyle bir yer yok.
“Metro talep ediyoruz”
Diğer semtlerden, ilçelerden yani Ankara içinden ulaşım sorun. Mesela müşteri Keçiören'den gelecekse ve aracı yoksa dolmuşla ya da otobüsle Ulus’a gidecek. Oradan bir daha binip Siteler’e gelecek. Gidişi aynı şekilde iki araçla olacak. Siteler esnafı olarak metro talep ediyoruz. Kendi ekonomik sıkıntılarımızın dışında en büyük sorunlar bunlar.
“Mobilya sektöründe çırak yetişmiyor”
Mobilyacılık sektöründe artık çırak yetişmediğini söyleyen Durak, “O ayrıca bir yaramız. Son yıllarda çırak yetişmiyor. Zorunlu eğitimden dolayı insanlar çocuklarını atölyelere veremiyor veya çıraklık okuluna gönderemiyor. Maliyetler çok yükseldi. Sigorta primleri şu anda 3 bin 200 lira. Bir atölye ya da işletme sahibi bir tek işçisine 3 bin 200 lira kira öder gibi SSK primi ödemek zorunda kalıyor. 10 işçisi olan işletmeyi düşünün. Dolayısıyla Suriyeliye ya da dışarıdan sığınmacı birilerini çalıştırmak zorunda kalıyor. Çıraklık konusu da büyük sorun ve aynen devam ediyor. Yetişmiyor. Her şeyi makineleşti. Onun da payı var yani. Eskiden elle yapılan şeyler artık CNC makinaları ve tornalar ile yapılıyor. El işçiliği yok denecek kadar azaldı. Siteler’de 10-15 yıldır çırak yetişmiyor” ifadelerini kullandı.
“Dolar çıktığında yükselen fiyatlar dolar düştüğünde nedense düşmüyor”
Durak, sektör olarak taleplerini şöyle sıraladı:
“En başta ülke ekonomisinin bir rayına oturmasını istiyoruz. Bununla bağlantılı olarak her şey rayına oturur. Ham madde fiyatlarının artışı dövizle direkt bağlantılı ama bazen fırsatçılıklar da oluyor. Burada ham madde satan firmalar var. Aralarında anlaşıyorlar. Dolar çıkmadığı zaman da fiyat yükseliyor ya da dolar çıktığında yükselen fiyat dolar düştüğünde nedense düşmüyor. Bunlara bir düzenleme getirilmesini isteriz.