Döviz kurunda kaydedilen hızlı yükselişlerin ardından farklı sektörler kur zamlarını vatandaşa yansıtmaya başlarken, pek çok ürüne zam beraberinde geldi. Satıcılar, vatandaşın internetten verdiği siparişleri zam beklentisinden dolayı hiçbir neden göstermeden iptal etmeye başladı. Gerekçe gösterilmeden akıllı saat, otobüs bileti gibi ürünler iptal ediliyor.
5 günde 12 bin lira zam geldi: Sipariş iptal edildi
İstanbul’da yaşayan Emin Özkan, çok bilindik bir e-ticaret sitesinden aldığı ürünün kargoya verildikten sonra kendisine hiçbir gerekçe gösterilmeden iptal edilmesini şu sözlerle anlattı:
"Pazartesi sabah bu e-ticaret sitesinin 0850’li numarasından arandım: ‘Beyefendi, akıllı saat almışsınız, ben fiyatı yanlış girmişim ürüne de zam geldi, lütfen siparişinizi iptal eder misiniz’ dendi. Ben de edemeyeceğimi belirttim. Ürün pazartesi günü kargoya verildi. Kargo takibi yaptığımda hep transferde görünüyor ve ürün bir türlü gelmiyordu. Daha sonra bir mesaj geldi, siparişiniz iptal edildi, paranız iade edildi diye. İade edilen para taksitli çekildiği için 6 ayda iade edilecek. Bu ürün dövize zam geldiği için şimdi 36 bin 500 lira. Açıkçası ürüne zam geldiği için müşteriyi mağdur ederek ürünümüzü vermediler. Ben 5 gün içinde 12 bin lira zarardayım. Ben birçok vatandaşın da döviz artışından dolayı e ticaret sitelerinde çok mağdur olduğunu düşünüyorum. Ya ürünümün bana gönderilmesini ya da ürünü satın aldığım tarihteki fiyatla bugünkü fiyat arasındaki farkın ödenmesini bekliyorum.”
Özkan’ın mağduriyeti sorulan e-ticaret sitesi ise konuyla ilgilendiklerini, satıcı firma kaynaklı bir sorun yaşandığını ve Özkan’a fiyat farkının iade edileceğini açıkladı.
"Yer olmadığı gerekçesiyle otobüs bileti iptal edildi"
Otobüs bileti iptal edilen Yağız Kalemci ise, “Daha önce biletimin iptal edildiği oldu. Yer olmadığına dair bir gerekçe sundular. Bileti almamıza rağmen sıkıntı yaşadık, bizi aradılar ve yer yok demişlerdi. Parasını geri iade ettiler. Mağdur olduk, zamanında gidemedik. 2 gün sonra gitmiş olduk. Daha sonra o internet sitesinden de bilet almadık” dedi.
"Satıcılar, 'Caydım, satmıyorum' diyemez"
Konuya ilişkin açıklamada bulunan Tüketici Konfederasyonu Başkanı Aydın Ağaoğlu, şunları dile getirdi:
“Tüketicinin sözleşmesini iptal etmek için haklı gerekçe ancak mücbir sebeplerle olur. Tüketici Kanunun 6’ncı maddesi satıştan kaçınmayı da yasaklamıştır. Ben satmıyorum, caydım, sen paranı geri al denilemez” ifadelerini kullandı. Ağaoğlu, bahanelerle fiyat artışına gidilemeyeceğini belirterek, “Siparişi haklı bir gerekçe olmadan iptal ettiği takdirde, internet satış portalı aradaki fiyat farkını tüketiciye ödemek zorunda.
"Tüketici maddi ve manevi tazminat davası açabilir"
O seyahati gerçekleştirmek için fark ödemek durumunda kalırsa mutlaka tüketici hakem heyetine başvurarak o bedelin ticari avans faiziyle kendisine iadesine karar verilmesini isteyebilir. Tüketici Kanunu’nda açık hüküm var. Tüketici sözleşmeleri, tüketici aleyhine değiştirilemez. Ayrıca satıştan kaçınmak da yasaktır. Fiyat etiketiyle ilgili 54’üncü maddemizde de der ki; ilan edilen fiyatla istenilen, kasadaki fiyat farklıysa tüketici lehine olan uygulanır. Kanun çok açık ve net, tüketicinin eli çok güçlü. Tüketicinin satın aldığı bileti iptal eden şehirlerarası seyahat firmalarını mutlaka ulaştırma bakanlığına şikayet etmesi lazım. Tüketici o seyahate gidemezse, maddi manevi tazminat hakkı doğar."
"Aradaki fiyat farkı tüketiciye ödenmek zorunda"
Gerek internetten, gerek terminalden satın alınan şehirlerarası otobüs biletleri nasıl satıcı tarafından iptal edilemezse, dolar yükseldi, benzer bir sorunu da elektronik ürünlerle ilgili sipariş veren tüketicilerin de siparişlerini bazı firmalar iptal ediyor. Bu tamamen hukuka aykırı. Stokta bulunmayan mal satılamaz, mesafeli sözleşmeler yönetmeliğinde açık hüküm var. İnternetten alışverişlerde de çok görüyoruz.
Dolar yükseldi ya, hemen fiyatları artırdılar. Verilen siparişi iptal hakkın yok senin. Siparişi haklı bir gerekçe olmadan iptal ettiği takdirde, internet satış portalı aradaki fiyat farkını tüketiciye ödemek zorunda. Tüketicilerin muhatabı mesafeli sözleşme yaparak bedel ödediği internet satış portallarıdır. Tüketici Kanunu’nun 6’ncı maddesi, satıştan kaçınmayı yasaklamıştır. Tüketiciye ben satmıyorum, caydım, sen paranı geri al, otur oturduğun yerde denilemez. Tüketicinin sözleşmesini iptal etmek için haklı gerekçe ancak mücbir sebeplerde olur. Keyfi olarak iptal edip fiyat etiketi değişip satışa sunulması tüketici kanununa tamamen aykırıdır. Tüketiciler seyahat firmalarıyla ilgili iptalle karşılaşıyorlarsa, kendi iradeleri dışında Ulaştırma Bakanlığı’na, internet üzerinden yaptıkları alışverişle ilgili bir iptal ve haksız uygulama görürlerse, Ticaret Bakanlığı bünyesindeki reklam kuruluna şikayet edebilirler.
"Zam için seferlerini iptal eden firmalara ağır yaptırımlar uygulanacak"
Tüm Otobüsçüler Federasyonu (TOF) Başkanı Mustafa Yıldırım ise konuya ilişkin, “Firmaların böyle bir hakkı yok eğer zorunlu nedenlerle otobüs seferleri iptal ediliyorsa, o vatandaşın seyahatini bir şekilde temin etmek durumundadır, fiyat farkı da alamaz” dedi. "İnternet sitesiyle firma müşteriye karşı bu konuda müteselsil sorumludur" ifadelerini kullanan Yıldırım, zam yapmak için seferi iptal eden firmalara bakanlığın ağır bir yaptırımı olduğunu, internet sitesinin de buna ortak olacağını söyledi.
