Özel Haber: Deniz Dalgıç
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Kur Korumalı Mevduat’ta (KKM) değişikliğe giderek, sadeleşme süreci kapsamında yabancı para mevduattan KKM’ye dönüşüm hedefi uygulamasına ve TL payına göre ilave/indirimli menkul kıymet tesis uygulamasına son verdi. Ekonomist Nesrin Nas, Merkez Bankası’nın KKM’yi azaltma kararının ‘doğru fakat geç kalınmış’ bir karar olduğuna dikkat çekerek, “Hiç kullanılmaması gereken bir araç kullanıldı. Çünkü tüm karar alıcılar ne yazık ki Merkez Bankası kaynaklarını kendi siyasi idealleri uğruna tükettiler. O güveni yok ettikleri için insanların dövize girmesini önlemek için döviz benzeri bir ürün çıkardılar. Hem hazineye hem Merkez Bankası'na maliyeti hızla yükseldi. Tahminen 700 milyar lira üzerinde bir maliyetle karşı karşıyayız. Merkez Bankası son yayınladığı tebliğ ile bu ölçüsüz negatif reel faizin verdiği zarardan kademeli olarak bir dönüş niyeti ortaya koydu” dedi. Nas, yeni düzenlemenin doğuracağına sonuca ilişkin, “Türk lirasından KKM'ye dönen mudilerin dövize geçmesi, piyasadan döviz talep etmesi ve bu dövizdeki krizi nedeniyle bankacılık sisteminin dışına çıkma ihtimali yüksek. Burada havuzun dibindeki deliği kapatmadan aldıkları bir kararın beklenenin tam aksi bir sonuç doğurma ihtimali yüksek” diye konuştu.
“Karar alıcılar, MB kaynaklarını kendi siyasi idealleri uğruna tükettiler”
Ekonomist Nesrin Nas, Merkez Bankası’nın KKM’yi azaltma düzenlemesini ELİPS HABER’e değerlendirdi. Merkez Bankası’nın KKM ile hiç kullanılmaması gereken bir araç kullanıldığını belirten Nas, “Çünkü tüm karar alıcılar ne yazık ki Merkez Bankası kaynaklarını bir şekilde kendi siyasi idealleri uğruna tükettiler. O güveni yok ettikleri için insanların dövize girmesini önlemek için döviz benzeri bir ürün çıkardılar. Hem hazineye hem Merkez Bankası'na maliyeti hızla yükseldi. Tahminen 700 milyar lira üzerinde bir maliyetle karşı karşıyayız. Merkez Bankası son yayınladığı tebliğ ile bu ölçüsüz negatif reel faizin verdiği zarardan kademeli olarak bir dönüş niyeti ortaya koydu. Bu doğru bir karar. Fakat çok geç kalınmış” ifadelerini kullandı. Nas, söz konusu düzenlemenin piyasalarda güven oluşmadan atılmış bir adım olduğunu söyleyerek, “Burada bankalar müşterilerini, mudilerini ikna edemediklerinde, ki ikna etmeleri için yüksek faiz vermeleri ya da başka bir takım ürünler sunmaları gerekiyor, Türk lirasından KKM'ye dönen mudilerin dövize geçmesi, piyasadan döviz talep etmesi ve bu dövizdeki krizi nedeniyle bankacılık sisteminin dışına çıkma ihtimali yüksek. Burada havuzun dibindeki deliği kapatmadan aldıkları bir kararın beklenenin tam aksi bir sonuç doğurma ihtimali yüksek” diye konuştu.
“Bankalar hazine finansmanına katkıda bulunmuş olacaklar”
Ekonomist Nas, KKM’yi azaltma düzenlemesinin bankaları nasıl etkileyeceğini şu sözlerle anlattı:
“Bu kararı yayınlayan Merkez Bankası Para Politikası Kurulu üyeleri, ki içlerinde Cevdet Akçay gibi bankacılar da var, bankaların durumunu biliyorlar. Bankaların müşterilerini bu koşullarda yüksek mevduat faizleri vermeden ikna edemeyeceğini biliyorlar. Bu nedenle bankaların ceza olarak uzun vadeli hazine bonosu tahvili almak zorunda kalacağını da biliyorlar. Aslında bankalara şunu söylemiş oluyorlar: ‘Şimdiye kadar epey bir para kazandınız. Şimdi bu kazandığınız paraları hazine bonosuna yatırmak suretiyle bir şekilde hazinenin finansmanına katkıda bulunun.’ Nihai olarak doğuracağı tek sonuç bu olacak. Bankalar müşterilerini ikna edemeyecekler. Bu nedenle öngörülen cezayı karşılamak zorunda kalacaklar. 10 yıl vadeli düşük faizli hazine bonosu almak durumunda kalacaklar. Bir anlamda hazineye finansmanına katkıda bulunmuş olacaklar.”
“Borsada herkes önünü görmek için şöyle bir duruyor”
Nas, Borsa’da yaşanan gerilemenin Merkez Bankası’nın yeni kararıyla bağlantısı olduğunu ifade ederek, “Bu bir kere güveni yok ediyor. İkincisi borsa yatırımcıları şunu biliyorlar ki KKM dönüşleri olan mudilerin önemli bir kısmı dövize gidecektir. Bu nedenle dövizin tekrar yönünü yukarı doğru olacağını, bunun da işte yeni bir fiyat artışı dalgası yaratacağı öngörülüyor. Bu zincirleme etkiler ve tabii ki temelde güven krizi nedeniyle ister istemez borsada da herkes bir önünü görmek için şöyle bir duruyor” dedi.
