Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, 2024 yılı için asgari ücret talep rakamı açıklamayacaklarını söyleyerek “Biz, zamlı asgari ücreti 1 Şubat’ta alacağız. Bugün söylediğimiz rakamın dahi, bu yüksek enflasyon koşullarında iki ay sonra 1 Şubat’ta bile uçup gideceğini hepimiz biliyoruz. O nedenle asgari ücret konusunda artık rakamların peşinde koşmak istemiyoruz” ifadelerine yer verdi.
DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, 2024 yılının asgari ücretinin belirlenmesine kısa bir süre kala bugün basın toplantısı düzenledi. DİSK Araştırma Merkezi’nin hazırladığı “Asgari Ücret Araştırması 2024” raporu hakkında bilgi veren Çerkezoğlu, şunları söyledi:
“İnsanca yaşayacak ücret için mücadeleyi sürdürüyoruz”
DİSK olarak Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nda yer almıyoruz. Yani müzakere masasında yer almıyoruz ancak her yıl bir ortalama ücret hâline gelmiş olan ve Türkiye’de çalışan herkesin çalışma koşullarını belirleyen asgari ücretin belirlenmesi sürecinde iş yerlerinden alanlara kadar insanca yaşayacak bir asgari ücret için, insanca yaşayacak bir ücret için bu mücadeleyi sürdürüyoruz. Bu yıl da yine hem taleplerimizi paylaşacağız ve ardından da iş yerlerinden alanlara, meydanlara kadar bir mücadeleyi hep birlikte başlatacağız. Özellikle Türkiye’nin daha da yüksek enflasyonlu bir sürece girdiği son iki yıldır, yani alım gücümüzün giderek gerilediği, ücretlerimizin giderek düştüğü, bütün çalışanların, işçilerin, emekçilerin, emeklilerin her gün daha fazla yoksullaştığı bu süreçte iki yıldır DİSK olarak ‘gelirde adalet, vergili adalet’ diyerek bir mücadele süreci yürütüyoruz. İşçi sınıfının bir yandan yüksek enflasyon, diğer yandan da ağır ve adaletsiz vergi yükü altında ezilmemesi için bu mücadeleyi yürütüyoruz.
Yoksulluk sınırı 45 bin liraya dayandı
Adaletli bir vergi sistemi için de bir kanun teklifi hazırladık. Kanun teklifimiz şu an Meclis’e sunulmuş durumda. Buradan bir kez daha Meclis’teki bütün siyasi partileri, Meclis’teki 600 milletvekilini vergide adalet için hazırlamış olduğumuz 5 maddelik kanun teklifini oy birliğiyle Meclis’ten geçirmeye çağırıyoruz. Biz DİSK olarak bu sürecin takipçisi olacağız. Gelirde adalet, vergide adalet mücadelemizi, 2024 yılı asgari ücretinin belirleneceği aralık ayında insanca yaşanabilir bir ücret talebiyle sürdürüyoruz. Türkiye’de ücretler değil insanca yaşamaya, hayatta kalmaya bile yetecek düzeyde değil. İşsizlik, açlık ve yoksulluk sınırıyla ilgili yapılan bütün araştırmalar, en son Birleşik Metal-İş Sendikamızın araştırma dairesinin yaptığı araştırma verileri ve farklı araştırmaların hepsi de gösteriyor ki, bugün Türkiye’de dört kişilik bir ailenin sadece gıda harcaması, sağlıklı beslenmesi için gerekli olan tutarı ifade eden açlık sınırı 13 bin lirayı geçti. Yoksulluk sınırıysa 45 bin liraya dayandı. Bu süreçte, şu anda temmuz ayında belirlenmiş olan ve yıl sonuna kadar geçerli olan 11 bin 402 lira olan asgari ücret, açlık sınırının bile çok gerisine düşmüş durumda.
Bu halk bu tabloyu hak etmiyor
Bu ülke, bu halk, Türkiye işçi sınıfı bu tabloyu hak etmemektedir. DİSK-AR’ın araştırmasından özet olarak sunmaya çalıştığımız bu veriler, Türkiye’deki asgari ücret gerçeğini gözler önüne seriyor. Bu çerçevede DİSK olarak 2024 yılı asgari ücretine dair görüşlerimizi gelirde adalet, vergide adalet, insanca yaşanabilir ücret için atılması gereken adımları DİSK olarak şu şekilde özetliyoruz. Asgari ücret değil, toplu pazarlık kapsamı genişletilmelidir. Asıl meselemiz Türkiye’nin bir asgari ücretliler toplumu olmaktan kurtarılmasıdır. Asıl mesele, asgari ücretle çalışanların kapsamını daraltmak ve ücret düzeylerini toplu pazarlıkla belirlemektir. Milyonların asgari ücrete mahkûm edilmemesi için, sendikal hakların kullanımının önündeki engellerin kaldırılması, barajların kaldırılması, toplu pazarlık kapsamının genişletilmesi gerekmektedir. 6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nda yer alan mekanizmasının derhal yürürlüğe sokulması ve toplu iş sözleşmelerinin, yani bir iş kolunda imzalanan toplu iş sözleşmelerinin sendikasız iş yerlerinde de uygulanması sağlanarak toplu sözleşme kapsamı genişletilmeli. Böylelikle de asgari ücretle çalışanların oranı düşürülmelidir.
Asgari ücret yılda 4 kez güncellenmeli
Asgari ücret yüksek enflasyon koşullarında, enflasyon tek haneli rakamlara düşene kadar yılda 4 kez güncellenmelidir. Yüksek enflasyonlu sürece girdiğimiz iki yıldır asgari ücret, yıl ortasında, temmuz ayında yeniden güncellenmek zorunda kalındı. Özellikle 2022 yılı başlarında DİSK olarak çağrı yaptığımızda, ‘Masayı yeniden kurun ve güncelleyelim asgari ücreti’ dediğimizde önce masadaki herkes ‘Hayır, olmaz’ demişti ama temmuzda masa kuruldu ve iki yıldır asgari ücret, yıl ortasında revize ediliyor. Şimdi hükümet sözcüleri 2024 yılında belirlenecek olan asgari ücretin yıl sonuna kadar geçerli olacağını söylüyorlar.
Bu süreçte, yani enflasyonun bu kadar yüksek olduğu bir süreçte, hele hele gıda enflasyonunun gelir gruplarına göre asgari ücretlilerin, dar gelirlilerin, gıda enflasyonunun yüzde 100’lerin üzerine çıktığı bu süreçte asgari ücretin bir kez belirlenmesi demek, yine milyonları açlığa ve yoksulluğa mahkûm etmek demektir. O nedenle buradan DİSK olarak bir kez daha söylüyoruz. Enflasyon tek haneli rakamlara düşene kadar asgari ücret yılda 4 kez gözden geçirilmeli ve güncellenmelidir.
