Türkiye İstatistik Kurumu ile Ticaret Bakanlığı iş birliğiyle genel ticaret sistemi bünyesinde üretilen geçici dış ticaret verilerine göre; ihracat 2023 yılı eylül ayında, bir önceki yılın aynı ayına kıyasla yüzde 0,5 gerileyerek 22 milyar 490 milyon dolar, ithalat yüzde 14,6 gerileyerek 27 milyar 501 milyon dolar olarak kaydedildi.

Genel ticaret sistemine göre; ihracat 2023 yılı Ocak-Eylül döneminde bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 0,5 gerileyerek 187 milyar 204 milyon dolar, ithalat yüzde 1,2 yükselerek 274 milyar 432 milyon dolar olarak kaydedildi.

Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ihracat, 2023 Eylül ayında yüzde 2,3 gerileyerek 20 milyar 746 milyon dolardan, 20 milyar 260 milyon dolara düştü.

Eylül'de enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ithalat yüzde 1,5 azalış göstererek 20 milyar 598 milyon dolardan, 20 milyar 280 milyon dolara düştü.

Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç dış ticaret açığı Eylül'de 19 milyon dolar olarak kaydedildi. Dış ticaret hacmi yüzde 1,9 gerileyerek 40 milyar 540 milyon dolar olarak kaydedildi. Bahsedilen ayda enerji ve altın hariç ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 99,9 oldu.

Dış ticaret açığı geriledi

Eylül ayında dış ticaret açığı bir önceki yılın aynı ayına kıyasla yüzde 47,8 gerileyerek 9 milyar 607 milyon dolardan, 5 milyar 12 milyon dolara düştü. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2022 Eylül'de yüzde 70,2 iken, 2023 Eylül ayında yüzde 81,8’e çıktı.

Ocak-eylül döneminde dış ticaret açığı yüzde 4,9 yükselerek 83 milyar 142 milyon dolardan, 87 milyar 228 milyon dolara çıktı. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2022 Ocak-Eylül döneminde yüzde 69,3 iken, 2023 yılının aynı döneminde yüzde 68,2’ye indi.

İhracatta sanayinin payı yüzde 94,1 oldu

Ekonomik faaliyetlere göre ihracatta, 2023 Eylül ayında imalat sanayinin payı yüzde 94,1, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı yüzde 4,0, madencilik ve taşocakçılığı sektörünün payı yüzde 1,4 oldu.

Ocak-eylül döneminde ekonomik faaliyetlere göre ihracatta imalat sanayinin payı yüzde 94,5, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı yüzde 3,5, madencilik ve taşocakçılığı sektörünün payı yüzde 1,5 olarak kaydedildi.

Geniş ekonomik gruplar sınıflamasına göre ithalatta, 2023 Eylül ayında ara mallarının payı yüzde 71,3, sermaye mallarının payı yüzde 14,9 ve tüketim mallarının payı yüzde 13,7 oldu.

İthalatta, 2023 Ocak-Eylül döneminde ara mallarının payı yüzde 73,5, sermaye mallarının payı yüzde 13,9 ve tüketim mallarının payı yüzde 12,5 olarak gerçekleşti.

İhracatta birinci Almanya oldu

Eylül'de ihracatta ilk sırayı Almanya aldı. Almanya’ya yapılan ihracat 1 milyar 746 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 1 milyar 201 milyon dolar ile ABD, 1 milyar 196 milyon dolar ile Irak, 1 milyar 96 milyon dolar ile İtalya,1 milyar 69 milyon dolar ile Birleşik Krallık takip etti. İlk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın yüzde 28,1’ini oluşturdu.

Ocak-eylül döneminde ihracatta ilk sırayı Almanya aldı. Almanya’ya yapılan ihracat 15 milyar 904 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 11 milyar 7 milyon dolar ile ABD, 9 milyar 156 milyon dolar ile İtalya, 9 milyar 87 milyon dolar ile Birleşik Krallık ve 8 milyar 933 milyon dolar ile Irak takip etti. İlk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın yüzde 28,9’unu oluşturdu.

İthalatta Çin birinci oldu

İthalatta Çin ilk sırayı aldı. Eylül ayında Çin’den yapılan ithalat 3 milyar 728 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 3 milyar 134 milyon dolar ile Rusya Federasyonu, 2 milyar 357 milyon dolar ile Almanya, 1 milyar 249 milyon dolar ile ABD, 1 milyar 175 milyon dolar ile BAE izledi. İlk 5 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın yüzde 42,3’ünü oluşturdu.

Ocak-eylül döneminde ithalatta ilk sırayı Rusya Federasyonu aldı. Rusya Federasyonu’ndan yapılan ithalat 34 milyar 705 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 34 milyar 397 milyon dolar ile Çin, 21 milyar 190 milyon dolar ile Almanya, 16 milyar 563 milyon dolar ile İsviçre, 11 milyar 840 milyon dolar ile ABD izledi. İlk 5 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın yüzde 43,3’ünü oluşturdu.

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2023 Eylül ayında bir önceki aya göre ihracat yüzde 1,7 artarken, ithalat yüzde 6,5 azaldı. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise; 2023 yılı Eylül ayında bir önceki yılın aynı ayına göre ihracat yüzde 2,0 artarken, ithalat yüzde 12,7 azaldı.

Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı eylülde yüzde 4,1, ocak-eylül döneminde yüzde 3,6 olarak kaydedildi.

Editör: Deniz Dalgıç