İran Emniyet Teşkilatı Genel Komutanı Tuğgeneral Ahmed Rıza Radan, yaptığı açıklamada Mart 2025’e kadar ülkedeki düzensiz göçmenlerden yaklaşık 2 milyonunu sınır dışı etmeyi planlandıklarını söyledi.
Türkiye’nin yeni bir göç dalgasıyla karşı karşıya olduğu konusunda uyaran ve konuyu Meclis gündemine taşıyan CHP’li Murat Bakan, İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler ve Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın yanıtlaması istemiyle yazılı soru önergesi verdi.
"Yeni bir göç dalgasını Türkiye Cumhuriyeti kaldıramaz!"
Bakan, yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“Türkiye yeni bir Afgan göçü ile karşı karşıya... İran, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin rakamlarına göre 4 - 4,5 milyon; gayrı resmi İran haber ajanslarının rakamlarına göre 6 ile 8 milyon arasındaki Afgan’ın 2 milyonunu çok kısa bir süre içerisinde sınır dışı edecek. Düzensiz göçe karşı, İran’daki toplumsal gerilimler ve ekonomik kriz sebebiyle ciddi bir tedbir alacağını açıkladı. Bu Türkiye’nin yeni bir toplu göçle karşı karşıya kalması demek! 2021 yılında olduğu gibi Türkiye’ye yüz binlerce Afgan İran sınırından geçebilir çünkü İran, Türkiye ile olan sınırını korumuyor. Bir sınır iki tarafından korunmalı. Bununla ilgili üç tane soru önergesi verdik. Birinci önergemiz; Ali Yerlikaya'ya göç politikaları ona bağlı olduğu için... Bununla ilgili, Afgan göçmenler geldiğinde, yasadışı göçmenler geldiğinde kolluk kuvvetleriyle ilgili ne gibi tedbir alacaksın ve kolluk kuvvetlerini teyakkuza geçirdin mi? Dışişleri Bakanı’na kaynağında bu göçü durdurmak için İran Dışişleri Bakanı ile gerekli diplomatik temasları yaptın mı? Hakan Fidan’a soruyoruz. Üçüncü sorumuz Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler’e. Yaşar Güler’in de sınır güvenliği noktasında en üst derecede alarma geçirmesi lazım Türk Silahlı Kuvvetleri’ni. Türkiye yeni bir göç dalgasını daha kaldıramaz. Zaten ülkemizdeki yani 3 milyonu resmi rakamlara gayri resmi rakamlara göre ne kadar olduğunu bilmiyoruz. Geçici koruma altında olanlar, ikamet izniyle oturanlar, yasa dışı düzensiz göçmenler... Yeni bir göç dalgasını Türkiye Cumhuriyeti kaldıramaz. Buradan yetkilileri uyarıyoruz; gerekli adımları atın, Türkiye’yi bu risklerle karşı karşıya bırakmayın!”
"Göçmenlerin durdurulması için alınan sınır güvenliği tedbirleri nelerdir?"
CHP’li Bakan'ın İçişleri Bakanı’na yanıtlaması istemiyle verdiği yazılı soru önergesi şu şekilde:
"1. Söz konusu gelişme titizlikle takip edilmekte midir? İran'dan gelebilecek göç dalgasına karşı nasıl bir önlem alınması planlanmaktadır?
2. İran'dan sınır dışı edilmesi beklenen 2 milyon düzensiz göçmen içinde Türkiye'ye yönelebilecek grupların takibi nasıl yapılacaktır?
3. Söz konusu göçmenlerin Türkiye sınırına ulaşmadan durdurulması için alınan sınır güvenliği tedbirleri nelerdir?
4. Sınır bölgelerinde yer alan valilikler, güvenlik güçleri ve göç idaresi birimlerinin koordinasyonu nasıl sağlanacaktır?
5. Türkiye'nin üzerinde her geçen gün artan göç baskısının iç güvenlik açısından risk analizi yapılmış mıdır? Yapıldıysa hangi sonuçlara ulaşılmıştır?
6. İran ile sınır güvenliği ve göç krizi konularında işbirliği veya bilgi paylaşımı yapılmış mıdır? Yapılmadıysa yapılacak mıdır?"
CHP’li Bakan'ın Milli Savunma Bakanı’na yanıtlaması istemiyle verdiği yazılı soru önergesi şu şekilde:
"1. Söz konusu gelişme titizlikle takip edilmekte midir? Türkiye-İran sınırında askerî güvenlik açısından alınan tedbirler nelerdir? Sınır güvenliği artırılacak mıdır?
2. Türkiye-İran sınırında muhtemel bir göçmen akını karşısında önleyici müdahale planı mevcut mudur?
3. İran'dan ülkemize yönelebilecek göç dalgasına karşı nasıl bir önlem alınması planlanmaktadır?
4. Türkiye-İran sınırındaki gözetleme sistemleri, drone ve diğer güvenlik teknolojilerinin yeterliliği konusunda bir değerlendirme yapılmış mıdır?
5. Sınıra yığılması muhtemel olan göçmenlerin engellenmesi için, askerî birlikler ne gibi eğitim ve hazırlık süreçlerinden geçmektedir?
6. Olası göç dalgası karşısında sınır karakolları ve askeri birliklerin desteklenmesi ve ikmal kapasitelerin artırılması düşünülmekte midir?"
"İran'dan ülkemize yönelebilecek göç dalgasına karşı nasıl bir önlem alınması planlanmaktadır?"
CHP’li Bakan'ın Dışişleri Bakanı’na yanıtlaması istemiyle verdiği yazılı soru önergesi şu şekilde:
"1. İran'ın düzensiz göçmenleri sınır dışı etme kararına ilişkin diplomatik iletişim kurulmuş mudur? Kurulmuş ise hangi sonuçlara ulaşılmıştır? Diplomatik iletişim kurulmadıysa kurulacak mıdır?
2. İran'dan ülkemize yönelebilecek göç dalgasına karşı nasıl bir önlem alınması planlanmaktadır?
3. İran'dan sınır dışı edilmesi beklenen 2 milyon düzensiz göçmen içinde Türkiye'ye yönelebilecek kişi ve grupların takibi nasıl yapılacaktır?
4. Türkiye, İran ile göç krizi ve yönetimi konusunda ortak politika geliştirme sürecine dahil olacak mıdır?
5. İran'ın söz konusu kararının yaratacağı göç hareketinin Türkiye'ye etkilerini azaltmak amacıyla uluslararası düzeyde hangi girişimlerde bulunmayı planlıyorsunuz?
6. Türkiye-İran sınırındaki göçmen krizini önlemek için komşu ülkeler ve uluslararası kuruluşlarla işbirliği mekanizmaları devreye alınacak mıdır?
7. İran ile göçmen sorunları üzerine bir diplomatik müzakere veya ikili anlaşma yapılması düşünülmekte midir?"