Yakın zamanda yapılan bir araştırma, özellikle bekar ve yaşlı insanlar arasında bir evcil hayvanla birlikte yaşamanın bilişsel gerileme oranlarını yavaşlatmaya ve zihni aktif tutmaya yardımcı olabileceğini buldu.
Köpekler, insanlarda kondisyon düzeylerini iyileştirme yetenekleriyle biliniyor, ancak şimdi Birleşik Krallık’ta yapılan araştırmaya göre, evcil hayvanların, hayvanlarla birlikte yaşamayanlara göre on yıl içinde hafıza zayıflamasını azaltabildiğini ortaya çıkardı.
JAMA Nöroloji dergisinde yayımlanan bulgular evcil hayvan sahipliğinin yalnızca yalnız yaşayan yaşlı yetişkinlerde bilişsel becerilerdeki daha yavaş düşüş oranlarıyla ilişkili olduğunu, buna karşın genç ve orta yaşlı insanlarla ilgili anlamlı bir bulguya ulaşılamadığını gösteriyor.
Araştırmayı yapan bilim insanları, evcil hayvan sahibi olmanın başkalarıyla sık etkileşimi olmayan insanlar için iyi bir alternatif olduğunu belirtiyor. Buna eşini veya diğer aile üyelerini kaybeden kişiler de dahil.
Dokuz yıllık araştırma
Euronews‘in aktardığı raporun yazarları, Birleşik Krallık’ta yaşayan 50 yaş ve üzeri 7.945 yetişkinin verilerini kullandı. Dokuz yıl boyunca evcil hayvan sahipleri ile bir hayvanla yaşamayanlar arasındaki bilişsel becerilerde düşüş oranlarını karşılaştırıldı.
Her yıl katılımcılardan birkaç farklı test yapmaları istendi. Bunlar, bir dakika içinde mümkün olduğu kadar çok hayvanın adının söylenmesini ve verildikten hemen sonra ve bir süre sonra tekrar 10 ilgisiz kelimenin okunmasını içeriyordu.
Testlerde sözel hafıza ve akıcılığı ölçüldü. Bunların her ikisi de günlük görevleri yerine getirmek ve yaşlılıkta bağımsız kalmak için hayati önem taşıyan beceriler.
Çalışma, en belirgin zihinsel gerileme gösteren kişilerin kendi başına yaşayan insanlar olduğunu gösterdi. Ancak evlerinde bir hayvan yaşayan kişilerde bu durumun büyük ölçüde dengelendiği görüldü.
Araştırmanın baş yazarı Dr Yanzhi Li, yalnızlığın demans için bilinen bir risk faktörü olduğunu ve evcil hayvanların sosyal izolasyon ve bilişsel gerileme sorununa yardımcı olduğunu saptadıklarını söyledi:
“Başkalarıyla birlikte yaşayan evcil hayvan sahipleriyle karşılaştırıldığında, yalnız yaşayan evcil hayvan sahiplerinin sözel hafıza veya sözel akıcılıkta daha hızlı bir düşüş göstermediğini belirtmekte fayda var. Bu bulgular, ilk etapta evcil hayvan sahipliğinin, yalnız yaşamanın yaşlı yetişkinlerde sözel hafıza ve sözel akıcılıktaki daha hızlı düşüş oranlarıyla olan ilişkisini tamamen dengeleyebileceğini gösteriyor.”
‘Demansın tek nedeni genetik değil”
Araştırmanın sonuçları, katılımcıların sahip olduğu evcil hayvanların türünü belirtmedi ancak evcil hayvanların, insanlarını fiziksel olarak formda tutmanın dışında yararları olduğunu belirtiyor.
Bulgular, Exeter ve Maastricht üniversitelerinin sosyal izolasyonun erken başlangıçlı demans için çeşitli risk faktörlerinden biri olduğunu ortaya koyan ayrı bir çalışmanın yayınlanmasından sadece birkaç gün sonra yayımlandı.
Bilim insanları daha önce demansın, özellikle de erken başlangıçlı hastalarda, tek nedeninin genetik olduğunu düşünüyordu. İki üniversitenin ortaklaşa çalışmasını yürüten ekip ise sağlık sorunları, yoksulluk ve eğitim eksikliğinin yanı sıra yalnızlık ve depresyonun da önemli bir rol oynadığını keşfetti.
Her iki rapordaki bulgular hakkında yorum yapan alzheimer araştırmaları kliniğinin araştırma başkanı Dr. Leah Mursaleen, hastalığın geleceğine dair umutların arttığını açıkladı: “Demans riskinin anlaşılmasında ve potansiyel olarak bunun hem bireysel hem de toplumsal düzeyde nasıl azaltılabileceği konusunda bir dönüşüme tanık oluyoruz.
