Netanyahu'nun Washington'a gitmesine saatler kala ABD Başkanı Biden, 5 Kasım'da düzenlenecek seçimler için adaylıktan çekildiğini duyurdu.
Bu durum, kamuoyunda gerçekleşip gerçekleşmeyeceği merak edilen Biden-Netanyahu görüşmesini nasıl etkileyeceği, esir takası anlaşması ve Gazze'de ateşkes konusunda soruları gündeme getirdi.
Açıklamada bulunan ABD'li bir yetkili, Kovid-19'a yakalandığı günden bu yana Delaware eyaletinde dinlenen ABD Başkanı Biden'ın, Kongre'de konuşma yapmak üzere Washington'a gelen İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile 25 Temmuz Perşembe günü görüşmesinin beklendiğini aktardı.
"Anlaşma olmadan gitti, anlaşma olmadan dönecek"
İsrailli esirlerin yakınları, aylardır Netanyahu'ya, Washington'a gitmeden önce esir takası anlaşmasını onaylaması çağrısında bulundu, gösteriler düzenledi.
İsrail eski Başbakanı ve ana muhalefet lideri Yair Lapid, son günlerde yaptığı açıklamalarda, Netanyahu'ya anlaşmayı onayladığını Washington'dan duyurması çağrısında bulundu.
İsrail basınının ise yetkililere dayandırdığı haberlerde genellikle Netanyahu'nun anlaşma imkanlarının önüne engeller koyduğu aktarılıyor.
Yetkililer, Netanyahu'nun "silahlı kişilerin Gazze Şeridi'nin güneyinden kuzeyine hareketini engelleyecek mekanizma kurulmasını; Gazze ile Mısır sınırındaki Philadelphia Koridoru ile Gazze'yi ikiye ayıran Netzarim Koridoru'nun kontrol altına alınmasını" talep ettiğine dikkati çekiyor.
Netanyahu'nun müzakere heyetini Doha'ya perşembe günü göndereceğini duyurması da bu konudaki şüpheleri artırdı.
İsrailli esir yakınlarından konuya ilişkin yapılan yazılı açıklamada, "Müzakere heyetinin yalnızca perşembe günü gönderilmesi talimatının açıklanamaz bir gecikme olduğu" vurgulandı.
Açıklamada, "Maalesef Başbakan Netanyahu Washington'a herhangi bir anlaşma olmaksızın gidiyor, şimdi de anlaşma olmaksızın döneceği anlaşıldı." ifadesine yer verildi.
"ABD büyük bir siyasi belirsizlik aşamasında"
İsrail Başbakanı, Washington'da ABD başkanlık seçiminin cumhuriyetçi adayı ve eski Başkan Donald Trump ile görüşmeyi de kapsayabilecek ziyareti öncesi Ben Gurion Havalimanı'nda gazetecilere açıklamada bulundu.
Netanyahu, Washington ziyaretine ilişkin beklentileri azaltmak amacıyla "ABD'nin büyük bir siyasi belirsizlik aşamasında" olduğunu ifade etti.
"Bu sabah ABD'ye çok önemli bir gezi için yola çıktığını, İsrail'in 7 cephede savaştığı bir zamanda ve Washington'daki büyük siyasi belirsizliğin gölgesinde İsrail Başbakanı olarak dördüncü kez Kongre'nin her iki kanadında da konuşma yapacağını" belirten Netanyahu, "Bu savaş ve belirsizlik döneminde, İsrail'in düşmanlarının ABD ve İsrail'in bugün, yarın ve her zaman ittifak halinde olduğunu bilmesi önemli." dedi.
"Kısıtlı bir görüşme"
Uzmanlara göre Biden'ın görev süresi ocak ayına kadar devam etse bile başkanlık yarışından çekilmesi, Netanyahu'ya anlaşmayı kabul etmesi konusunda baskı yapma şansını yok edebilir.
Yediot Ahronot gazetesinin önde gelen yazarlarından Nahum Barnea, "Eğer Netanyahu ile Biden arasında görüşme gerçekleşirse görüşmenin önemi sınırlı olacaktır." dedi.
Biden döneminin ve kararlarının önemini yitirdiğine işaret eden Barnea, Biden'ın Netanyahu yerine kendisini bekleyen acil siyasi kararları önceleyeceğini; Netanyahu'nun da Biden yerine bir sonraki ABD başkanını önceleyeceğini aktardı.
"Biden görüşmesi Gazze, Hizbullah meselelerini içermeyecek"
Barnea, Netanyahu'nun, Washington'a ne esirler ne de saldırılar sonrasındaki duruma ilişkin herhangi bir haberle gittiğini ifade ederek bu meseleler olmaksızın İran karşısında geniş bir bölgesel cephe kurulamayacağını savundu.
Biden'ın ziyaretten hemen önceki akşam başkanlık yarışından çekilmesinin, anlaşma sürecinde ilerleme kaydedilmesi şansını zayıflattığını ifade eden Barnea, Washington'daki görüşmesinden ayrıldığında pek çok kişinin Netanyahu'ya Biden'ın halini, sağlık durumunu soracağını, çok az kişinin Gazze, Hizbullah, İran, Yemen ve İsrailli esirler konularıyla ilgileneceğini ifade etti.
Farklı bir "Biden"
"Maariv" gazetesi analisti Anna Barsky ise Netanyahu'nun artık farklı, hayal kırıklığına uğramış, tüm amacı kariyerini temiz bir şekilde nihayete erdirmek olan bir "Biden" ile görüşeceğini savundu.
Bu yeni durumla birlikte İsrail, Orta Doğu ve tüm dış ilişkilerin artık önemini kaybetmiş olduğuna işaret eden Barsky, bu meselelerin Biden dahil hiç kimseyi ilgilendirmeyen bir konuma gerilediğini aktardı.
Barsky, Biden'ın görevi teslim edeceği süreye kadar öncelikli belki de tek meselesinin başkanlık seçiminde kim aday gösterilirse gösterilsin seçim kampanyasını demokratlar için en iyi sonuca götürmek olacağını vurguladı.
