Beşşar Esad kimdir? Beşşar Esad nereli ve kaç yaşındadır? Sorularının cevabı merak ediliyor. Beşşar Esad kim olduğu merak ediliyor. Arama motorlarında Beşşar Esad kimdir? Beşşar Esad kaç yaşında, nereli, mesleği ne? Beşşar Esad kimdir?
Beşşar Esad kimdir?
Beşşaru Hafızı'l-Esed[a] veya kısaca Beşşaru'l-Esed (Arapça: بَشَّارُ ٱلْأَسَدِ; d. 11 Eylül 1965), Temmuz 2000'den Aralık 2024'te devrilene kadar Suriye'nin 19. devlet başkanı olarak görev yapan Suriyeli siyasetçi ve eski ordu mensubudur. Devlet başkanı olarak Esad, Suriye Silahlı Kuvvetleri'nin başkomutanlığını ve Arap Sosyalist Baas Partisi'nin Merkez Komutanlığı'nın genel sekreterliğini yapmıştır. Esad, 1971'den 2000'deki ölümüne kadar devlet başkanlığı yapan Hafız Esad'ın oğluydu.
İsminin Beşar Esad Beşşar Esed gibi formları Türk basın-yayın araçlarıyla meşhur hâle getirilmiştir. 1965'te Şam'da Arap Alevi inancına mensup bir ailede dünyaya gelen Esad, Şam Üniversitesi'nde tıp eğitimi aldı. 1988'de tıp fakültesinden mezun olmasının ardından askerî tabip olarak Suriye ordusunda görev yaptı. Daha sonra İngiltere'ye gitti ve Londra'da oftalmoloji ihtisasını tamamladı. Abisinin 1994'te yaşamını yitirmesinin sonrasında Esad ailesinin en büyük oğlu olarak Suriye'ye döndü. Bu dönemde eğitimle ilgili çeşitli toplumsal sorumluluk projelerini örgütledi. 2000 yılında üst düzey bankacı Esma Ahras'la evlendi. Aynı yıl babasının ölümüyle boşalan cumhurbaşkanlığı makamına seçildi. Asıl mesleği ve uzmanlık alanı göz doktorluğudur.
Akademisyenler ve analistler, Esad'ın başkanlığını, Suriye'yi totaliter bir polis devleti[b] olarak yöneten ve çok sayıda insan hakları ihlali ve şiddetli baskı ile karakterize edilen son derece şahsileştirilmiş bir diktatörlük olarak nitelendirmiştir.[c][11][12] Esad hükümeti kendisini seküler olarak tanımlasa da, çeşitli siyaset bilimciler ve gözlemciler Esad rejiminin ülkedeki mezhepsel gerilimleri istismar ettiğini belirtmektedir. İktidardaki ilk on yılına yoğun sansür, yargısız infazlar, zorla kaybetmeler, etnik azınlıklara karşı ayrımcılık ve Baasçı gizli polisin kitleleri kapsamlı gözetimi damgasını vurmuştur.
2011 yılında Suriye iç savaşına yol açan Suriye devrimi olayları sırasında Arap Baharı protestocularına yönelik baskıların ardından Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa Birliği ve Arap Birliği'nin çoğunluğu Esad'a istifa çağrısında bulunmuştur. Suriye İnsan Hakları Ağı'na göre, Esad yanlısı güçler bu sivil ölümlerin %90'ından fazlasına neden olmuştur; iç savaş, en az 580.000 kişinin ölümüne neden olmuştur.[13] Esad hükümeti Suriye iç savaşı boyunca çok sayıda savaş suçu işlemiş[d] ve Esad'ın ordusu Suriye Silahlı Kuvvetleri de kimyasal silahlarla birçok saldırı gerçekleştirmiştir.[19] En ölümcül kimyasal saldırı 21 Ağustos 2013 tarihinde Guta'da gerçekleştirilen ve 281 ila 1.729 kişinin ölümüne yol açan sarin gazı saldırısıdır.
Aralık 2013'te BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Navi Pillay, BM tarafından yürütülen bir soruşturmadan elde edilen bulguların Esad'ın savaş suçlarıyla ilişkisini açığa çıkardığını ifade etmiştir. OPCW-BM Ortak Soruşturma Mekanizması ve OPCW-BM IIT tarafından yürütülen soruşturmalar, sırasıyla, Esad hükümetinin 2017 Han Şeyhun sarin saldırısı ve 2018 Duma kimyasal saldırısından sorumlu olduğu sonucuna varmıştır.[e] Haziran 2014'te Amerika'daki Suriye Sorumluluk Projesi, Esad'ı hükümet yetkililerinin savaş suçları iddianamesi listesine dahil etti ve listeyi Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne gönderdi. 2023 yılında Kanada ve Hollanda, Esad hükümetini BM İşkenceye Karşı Sözleşmeyi ihlal etmekle suçlayarak Uluslararası Adalet Divanı'nda ortak bir dava açmıştır.[f] 15 Kasım 2023 tarihinde Fransa, Suriye'de sivillere karşı yasaklı kimyasal silahların kullanılması nedeniyle Esad hakkında tutuklama emri çıkarmıştır.[20] Ancak, Esad bu suçlamaları reddetmiş ve başta ABD olmak üzere yabancı ülkeleri rejim değişikliği girişiminde bulunmakla suçlamıştır.
