Anayasa Mahkemesi (AYM), İzmir 2 No.lu T Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda tutuklu bulunan Nihat Ekmez'in aylık açık görüş sırasında yapmış olduğu zafer işareti nedeniyle disiplin cezasıyla cezalandırılmasını 'ifade özgürlüğünün ihlali' olarak değerlendirdi.
Ekmez hakkında, aylık açık görüş gününde kendilerine ayrılan saat ve yerde açık görüşü tamamlamasından sonra zafer işareti yaptığı, görüşmeye gelen ziyaretçilerin de zılgıt atıp zafer işareti yaptıkları gerekçesiyle disiplin soruşturması başlatıldı.
11 gün hücre cezası verildi
Ceza İnfaz Kurumu Disiplin Kurulu, disiplin soruşturması sonucunda 'suç örgütlerine ait her türlü yayın, bez afiş, pankart, resim, sembol, işaret ve benzeri eşyayı kurumların herhangi bir yerine asma veya teşhir etme eylemini gerçekleştirdiği' gerekçesiyle Ekmez hakkında 11 gün hücreye koyma cezası verdi. Disiplin Kurulu kararında, Ekmez ve ziyaretçilerinin 'PKK'ye desteklerini göstermek ve örgütün propagandasını yapmak amacıyla zafer işareti yaptıklarını' ileri sürdü.
AYM'ye bireysel başvuru
Bunun üzerine Ekmez, Disiplin Kurulunun kararına karşı Karşıyaka İnfaz Hâkimliğine (İnfaz Hâkimliği) şikâyette bulundu. İnfaz Hâkimliği Disiplin Kurulu kararının yasa ve yönetmeliklere uygun olduğunu ifade ederek şikâyetin reddine karar verdi.
Ekmez, İnfaz Hâkimliği kararına karşı itiraz yoluna başvurdu. Karşıyaka 1. Ağır Ceza Mahkemesi İnfaz Hâkimliği kararının mevcut durum, usul ve yasaya uygun olduğundan bahisle anılan itirazı reddetti. Ekmez bunun üzerine AYM'ye bireysel başvuruda bulundu.
AYM'den 'Hak İhlali' Kararı
AYM, yaptığı değerlendirmede, her ne kadar Ekmez cezaevinde olsa da "ifade özgürlüğüne" sahip olduğunu vurguladı. AYM, cezaevlerinde ifade özgürlüğünün ancak "güvenlik ve disiplinin korunması gibi zorunlu durumlar" söz konusu olduğunda sınırlandırılabileceğine dikkat çekti.
AYM, Ekmez'e verilen disiplin cezasının orantısız olduğunu ve Ekmez'in davranışının "cezaevi güvenliğini bozduğu yönünde somut bir kanıt sunulmadığını" belirtti. Ayrıca, AYM Disiplin Kurulu'nun kararında, Ekmez'in yaptığı zafer işaretinin "hangi bağlamda suç örgütlerine ait sembol kullanımı" kapsamına girdiğinin açıklanmadığını ve alt mahkemelerin de bu konuyu yeterince incelemediğini ifade etti.
Tazminat ödenmesine hükmetti
AYM, nihai kararında Ekmez'in ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine hükmetti. Ekmez'e 30 bin TL manevi tazminat ödenmesine karar verildi ve dosya yeniden yargılama yapılmak üzere Karşıyaka 1. İnfaz Hâkimliği'ne gönderildi.
Bir üye karşı oy kullandı
Öte yandan Yıldız Seferinoğlu hak ihlali kararına "Kişi hürriyetinin kanundan kaynaklanan yetkiye dayanılarak kısıtlanması söz konusudur" diyerek karşı oy kullandı. İfade özgürlüğü mutlak bir hak niteliğinde olmayıp sınırlanabilir nitelikte olduğunu söyleyen Seferinoğlu, karşı oy gerekçesinde şunları belirtti:
"Başvurucunun eliyle zafer işareti yapması ve ziyaretçilerinin toplu bir şekilde zılgıt atmaları eylemleri birlikte değerlendirildiğinde, Ceza İnfaz Kurumlarında güvenliği ve disiplini bozacak nitelikte olduğu aşikârdır. Bunun neticesi olarak da Ceza İnfaz Kurumlarında güvenliği ve disiplini bozacak eylemlerin müeyyideye bağlanması tek başına ifade özgürlüğünün ihlali sonucunu doğurmayacaktır."
