Haber: Selim Ercan
Ticaret Bakanlığının ikinci ela araç satışlarında aşırı fiyat artışını önlemeye yönelik düzenlemesi 15 Temmuz'da yürürlüğe girecek. Tüm gerçek ve tüzel kişiler, ilan verilmesi aşamasında düzenlemeye aykırılık teşkil edebilecek ilanlar hakkında “ilan platformları” tarafından uyarılacak. Bu düzenlemeye aykırı her ilan, ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti kabul edilecek ve ilan verenler hakkında ilan başına 300 bin liraya kadar ceza uygulanabilecek.
Araba satış sitelerinde ilanları bulunan araç satıcıları, ilanlardan üç sıfır atmaya başladı. Ticaret Bakanlığı, söz konusu kurnazlıkla sahte fiyat gösterenlere de aynı cezaların uygulanacağını duyurdu.
Ankara Oto Galericileri Derneği (ANODER) Başkanı İlkay Kalkan, ‘Ticaret Bakanlığı'nın otomobil satışına ilişkin yönetmelikte yaptığı değişikliğe’ yönelik Elips Haber’e açıklamalarda bulundu. Kalkan, şunları söyledi:
“Bakan düzeyinde görüşme ilk defa oldu”
“Ticaret Bakanımız Ömer Bolat göreve gelir gelmez Kurban Bayramından önce Türkiye genelindeki dernek, federasyon ve odalardan görüş istedi. Bizlerde Ticaret Bakanlığına üç sayfalık bir yazı gönderdik. Gönderdiğimiz yazılarda ikinci el piyasasının karşılaştığı sorunları ve görüşlerimizi paylaştık. Daha önce Ticaret Bakanı yardımcısı, genel müdür veya genel müdür yardımcısı görüşürdü. Bu sefer Bakan düzeyinde görüşme ilk defa oldu. Yeni Bakanımız Sayın Ömer Bolat, göreve gelir gelmez bizlerden isteklerimizi istedi. Daha sonra bütün muhataplarıyla görüştüler. Ortak istişare yaparak bu kararlar alındı. Ondan sonra da bu kararlar çıktı. 6 ay ve 6 bin kilometre devam edilsin denildi. İkinci el piyasasında yaşanan sorunları anlattık. ‘Esnaf olarak küçülüyoruz, bu dalgalı piyasada yetişemiyoruz, enflasyon ortamında gün geçtikçe hem vatandaşımızın hem de bizlerin alım gücü düşüyor’ dedik. Dalgalı piyasadan bizde mustaribiz bunun önüne geçilmesi gerektiğini söyledik.
“Para cezaları caydırmak için”
Onlar bayilerin fahiş fiyata araba sattıklarını, araç stoku yaptıkları ile ilgili çalışmalarını oluşturmuşlar. Bayileri de caydırmak için ceza oranları yüzde 15 olarak belirlendi. Çok ağır ceza yoluna gidilecekse yetki belgelerini iptal ediyorlar. Bayiler, distribütörler, galeriler de uyarıldı. İnternet siteleri ile ilgili sorunlarımızı da ilettik. Bu işi herkesin yaptığını bunun önüne geçemediğimizi normalde yetki belgesi olan kişilerin araba alım satım yapacağını söyledik ama şuanda her önüne gelen araç alıp satıyor. Kişilerde üç araba alım satım hakkı devam ediyor. Üç arabayı geçerse artık noterler satış yapamayacak. Para cezaları da caydırmak için. İnternet sitelerine de bir uygulama getirilmesi gerekiyor.
“Yönetmeliğin yanındayız, yeter ki dalgalı piyasa durulsun”
Araba artık bir yatırım aracı oldu. Nakitte duran insanlar altın, döviz ya da araba alıyor. Bu işi yapanlardan dolayı arabayı pahalı almak zorunda kalıyorsunuz. Ticaret Bakanlığı’nın yayınladığı yönetmeliğin yanındayız. Yeter ki dalgalı piyasa durulsun, piyasa otursun ki bizlere dönüşler olsun.
“Araba matrahına göre cezalar verilecek”
Araba matrahına göre cezalar verilecek. Mesela 1 milyonluk arabada 100 bin lira, 2 milyonluk arabada 200 bin lira, 3 milyonluk arabada 300 bin lira oranına göre cezalar değişebiliyor. Bu işi tamamen ticarete döken insanlar var.
“Araca olan talep biraz azalacak”
Vatandaşlara şunu söylüyoruz, araba almadan araba satma. Bu uygulama inşallah başarılı olur. Faizin ve döviz kurunun yükselmesiyle araca olan talebin biraz azalacağını düşünüyorum.
“Yasanın tamamıyla caydırıcı olup olmadığını zaman belirleyecek”
Yasanın tamamıyla caydırıcı olup olmadığını zaman belirleyecek. Yarın tekrar aksayan tarafları söyleriz. Tabii ki yüzde yüz başarılı olacak diye bir şey yok. Ancak mutlaka bir etkisi olacak. Araç alıp satanlar yarın vergi mükellefi olacaklar ya da aradaki al-satçılar çıktığı zaman fiyata ister istemez denge gelecek.
“Bu işin ticaretini yetkisiz yapanlar cezalandırılsın”
Aradaki insanlar aradan çıksın herkes kendi mesleğini yapsın sorun orada. Herkes araba alım satımı yapıyor, herkes galerici oldu. Biz istiyoruz ki bizim vergimiz varsa, bu işin ticaretini yetkisiz yapanlar cezalandırılsın hem de vergi mükellefi yapılsın. Herkes işine gücüne baksın.
“6 ay ve 6 bin km uygulamasının kesinlikle uzatılmaması gerekiyor”
6 ay ve 6 bin km uygulamasının kesinlikle uzatılmaması gerekiyor. İş yerinde konsinye bulanan sıfır km araçlar hakkında işlem yapılmaması. Meslektaşlarımıza Türk ticaret kanununa aykırı olarak yazılmış olan cezaların silinmesi gerekmektedir. Vatandaşların aldığı sıfır araçları ikinci el olarak bizlerin alıp satmasının önündeki engellerin kaldırılması gerekiyor.
“İlan verme ile ilgili daha katı kurallar getirilmeli”
İnternet aracı firmaları, üyelik yenileme ücretlerinde çok ciddi oranlarda keyfi artışlar yapmakta, galerici esnafını son derce zor durumlarda bırakmaktadır. Bu alın teri ile vergi vererek kazanç elde etmeye çalışan esnafın emeğinin internet aracı firmalarını haksız bir şekilde aktarılması olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu firmalarda elbetteki emekleri karşılığı bir ücret almalıdır. Lakin bu ücretin belirlenmesi ve artışları belirli bir sistem ve düzen içerisinde olmalı ve devlet tarafından belirlenip denetlenmelidir. İnternet aracı firmaları ile ilgili ciddi bir düzenlemenin yapılması yadsınamaz bir zorunluluktur. Bu noktada ilan sitelerine ilan verme ile ilgili daha katı kurallar getirilmeli. Örnek olarak, sıfır araç fiyatlarının üzerinde ilan girilmesinin engellenmesi, sıfır araç ilanlarının yetkili bayi harici girilememesi gibi.
“İnternet satışları kayıt altına alınmalı”
İkinci el araç alıp satma işi maalesef herkes herhangi bir vergi kaydı olmadan, bir işyeri olmaksızın rahatlıkla yapabilmektedir. Bu durum devletimize vergi kaybı, sektörel dağınıklık, haksız rekabet, istihdamda sıkıntılar, sahtekarlık ve dolandırıcılık gibi sıkıntılar yaşanmasına sebep olmaktadır. İnternet satışlarının tamamen kayıt altına alınması ve noterlerde ikinci el araç satışı ile ilgili yetkilendirme bu haksız rekabete son verme açısından faydalı olabilecektir. Kişinin kendi ile ilgili yıllık sınırlandırmasının yanı sıra birinci derece akrabalar ile ilgili alım satım süreci de noter bilgi sistemleri üzerinden takip edilerek şüpheli durumlar vergi daireleri tarafından denetlenmelidir. Kira vergilerinde olduğu gibi banka hesapları üzerinden de araç satışı ile ilgili yapılan havale ve EFT işlemlerinin fazlalığı yine vergi dairelerine iletilerek ilgili kayıt dışılığın önlenmesi için çalışmalar yapılmalıdır.”
6 ay ve 6 bin kilometre şartı nedir?
İkinci el kara taşıtı ticaretiyle uğraşanlar, otomobil ve arazi taşıtlarının pazarlanmasını veya satışını ilk tescil tarihinden itibaren 6 ay ve 6 bin kilometre geçmedikçe 1 Temmuz 2023'ten önce doğrudan veya dolaylı olarak yapamayacak.
