Özel Haber: Deniz Dalgıç
Resmi Gazete'de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı kararına göre, bazı mücevher ve kuyum ürünlerinin ithalatına yüzde 20 oranında ek mali yükümlülük getirildi. Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın yayımladığı genelgeye göre ise rafineriler artık en az 1 gram, en fazla 100 gram altın üretimi yapabilecek. Konuya ilişkin açıklamalarda bulunan TÜMAD Madencilik Genel Müdürü Hasan Yücel, Türkiye’de cari açığın son birkaç yıldır enerji ve ham madde ihtiyacına paralel olarak ‘olağanüstü’ artış gösterdiğine dikkat çekerek “Madencilikten kaynaklı cari açık artıyor. Altın bunun başını çekiyor. Altında 2023’ün ilk yarısında yaklaşık 16 milyar dolarlık ithalat oluştu. İthal edilen altınların bir bölümü burada kuyumculuk şeklinde değerlendirip tekrar ihraç ediliyor. Ama son yıllarda altına olan yatırım, altın ithalatının maalesef daha çok cazip olmasının önünü açıyor” dedi. Türkiye’nin altın üretimini artırması gerektiğini vurgulayan Yücel, “Altın fiyatları yükselirken biz üretimimizi arttırmadığımız sürece ithalatımız daha çok artacaktır. Bu yüzde 20’lik vergi bile bir süre sonra etki etmeyecektir. Dolaylı yollardan altın ithalatı yine artacaktır” diye konuştu. Altın fiyatların etkileyen 2 unsur olduğunu belirten Yücel, “Dövizin artması altın fiyatlarını arttırıyor. Altın fiyatları dünyaya da ONS olarak belirleniyor. Amerika'da FED'in faiz artırım kararından etkileniyor. FED’in faiz artırımı nedeniyle altın fiyatları bir stabil olarak durdu. Eğer FED faiz artırımını durdurup tekrar düşüşe başlarsa biz altın fiyatlarının daha da çok yukarı çıkacağını öngörüyoruz” ifadelerini kullandı.
TÜMAD Madencilik Genel Müdürü Hasan Yücel, altın ihracatına getirilen ek mali yükümlülük kararını ve altın fiyatlarının gidişatını ELİPS HABER’e değerlendirdi.
“Cari açık olağanüstü arttı”
Yücel, Türkiye’de cari açığın son birkaç yıldır enerji ve ham madde ihtiyacına paralel olarak olağanüstü artış gösterdiğine dikkat çekerek, “Ham madde ve madenler açısından da en çok madencilikten kaynaklı cari açık artıyor. Altın bunun başını çekiyor. Altında 2023’ün ilk yarısında yaklaşık 16 milyar dolarlık ithalat oluştu. İthal edilen altınların bir bölümü burada kuyumculuk şeklinde değerlendirip tekrar ihracat yapılıyor ama altın son yıllarda altına olan yatırım, altın ithalatının maalesef daha çok cazip olmasının önünü açıyor. Krizler, savaşlar bunu çok tetikliyor” dedi. Şu an bunu vergisel olarak yüzde 20 oranında arttırdıklarını belirten Yücel, “Bir yandan bu konuda çelişmemek için ithalatı planlamaya çalışıyor. Sonuçta Türkiye'nin de güçlü bir altın potansiyeli var. Rafinerileri ve kuyumculuk sektörü var. Altın tüketicisi halktan da ciddi talep var. Bu nedenle bunu dengelemek için üretimi çok desteklemek lazım. Bizim altın üretimimiz ithalatımızın 5’te 1’i oranında. Son 15 yılın ortalaması 10 milyar dolar civarında. 2,5 milyar dolarlık altın üretiyoruz. Bu üretim miktarını arttırmaya daha çok yoğunlaşmamız lazım” diye konuştu.
“Türkiye’de üretilen tüm altın Merkez Bankası alıyor”
Türkiye’de üretilen tüm altınları Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) satın aldığını anlatan Yücel, “Üretimle ilgili bu kararı alırken çelişkiye düşmemek için bir yandan da altın üretimini destekleyici kararlar almak ve bunu hızlı uygulamak gerekiyor. Çünkü altının aranması, bulunması fizibilitesine yapılması çok ciddi zaman alıyor. Hem hükümetin hem bürokrasinin altın üretimini arttıracak teşviklere, bürokratik engellerin kaldırılmasına daha çok yoğunlaşmasının daha faydalı olacağını düşünüyorum” dedi.
“FED faiz artırımını durdurursa altın fiyatları artacak”
Yücel, altın fiyatların etkileyen 2 unsurun olduğunu ifade ederek, “Ülkede dövizin artması altın fiyatlarını, gram altını arttırıyor. Ama altın fiyatları dünyaya da ONS olarak belirleniyor. Amerika'da FED'in faiz artırım kararından etkileniyor. FED’in faiz artırımı nedeniyle altın fiyatları bir stabil olarak durdu. Eğer FED faiz artırımını durdurup tekrar düşüşe başlarsa biz altın fiyatlarının daha da çok yukarı çıkacağını öngörüyoruz” dedi. Dünyada yatırımcılar tarafından altının daha güvenli bir liman olduğu algısı olduğunu söyleyen Yücel, “Bu böyle olunca hem ülkede döviz kurlarının, doların artması bir yandan da ONS altın fiyatlarının yükselmesi Türkiye'de de gram altının TL olarak daha çok yükselmesini tetikliyor. Bu açıdan önümüzdeki süreçte genel beklenti altın fiyatlarının daha çok yukarı çıkacağı yönünde” açıklamasında bulundu.
“Cari açıkta alarm verdik”
Türkiye’nin cari açık konusunda alarm verdiğine dikkat çeken Yücel, “Hakikaten hükümetin bu altın üretimini çok sıkı sıkı denetlemesi gerekiyor. Ülkede altın kaynağı var. Bu da Türkiye için bir şans. Türkiye'de altının olması fırsatını kaçırmamak lazım. Çünkü altın fiyatları yükselirken biz üretimimizi arttırmadığımız sürece ithalatımız daha çok artacaktır. Bu yüzde 20’lik vergi bile bir süre sonra etki etmeyecektir. Dolaylı yollardan altın ithalatı yine artacaktır” ifadelerini kullandı.
“Altın artık finansal yatırım aracı”
Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın yayımladığı altın üretimine ilişkin genelgenin çok etkisinin olmayacağını söyleyen Yücel, sözlerini şöyle tamamladı:
“Altını sadece takı, düğünler pazarı olarak düşünmemek lazım. Altın artık finans aracı olarak da ciddi bir yatırım aracı. Bankalar fonlar çok ciddi altın alıyor. Kuyumculuk sektörü de öyle. Ben o kararı açıkçası biraz doğru buluyorum. Çok çünkü gram altındaki işçilikler devreye giriyor. Çok yanlış bir karar değil, doğru bir karar diye değerlendiriyorum.”
