Avrupa Birliği (AB) üyesi 6 ülkeden gelen çiftçiler, Belçika’nın başkenti Brüksel’de birliğin tarım politikaları ve Ukrayna tahılına karşı çıkarak gösteri yaptı. Çiftçi derneklerinin duyurusuyla Polonya, Romanya, Macaristan, Çekya, Slovakya ve Bulgaristan’dan 200 civarında çiftçi Brüksel’deki AB kurumları karşısındaki Schuman Meydanı’nda buluştu. Çiftçiler, “Çiftçi yoksa gıda da yok”, “Ukrayna tahılına hayır” gibi çeşitli sloganlar attı. Göstericiler, “Çiftçilere saygı duyulmalı”, “Bütün çiftçilere adil koşullar sağlanmalı”, “Ukrayna tahılı Afrika’ya aittir”, “Ukrayna tarım ve gıda ürünlerine vergi ve kota gelmeli”, “Ukrayna’ya yardım edin ama çiftçileri iflas ettirmeyin” ve “Çiftçileri koruyun” yazan afişler açtı.
Politikaların yetersiz olduğunu savundular
Ukrayna çevresindeki ülkelerden gelen çiftçiler, AB Komisyonu’nun tarım ve gıda sektörünün karşılaştığı sorunlara ve piyasa bozulmalarına karşı uyguladığı politikaların yetersizliğine vurgu yaptı. AB’nin Ukrayna ile uluslararası tarım ürünleri ticaretini 1 yıl daha serbestleştirdiğini hatırlatan çiftçiler, bazı ülkelerde çiftçilere ödenen tazminatın yetersiz kaldığını savundu. Çiftçiler, tarımsal ürün fiyatlarında hızlı bir gerileme yaşandığını, arzın talebin üstünde olduğunu ve ciddi sorun yaşadıklarını söyledi.
Orta ve Doğu Avrupa ülkelerinin Ukrayna tarım ürünleri ile dolduğunu belirten çiftçiler, bu noktada farklı depolama ve ticaret seçeneklerinin getirilmesi gerektiğini ifade ettiler. Çiftçiler, Ukrayna tarım ve gıda ürünlerine gümrük vergileri ve kotaların getirilmesini, Ukrayna’dan yapılan ithalata geçici sınırlayıcı tedbirlere yönelik düzenleme bünyesinin genişletilmesini belirtti.
Süreç savaştan sonra başlamıştı
Rusya-Ukrayna Savaşı’nın başlaması ve Karadeniz limanlarından sevkiyat yapılamamasından sonra, Ukrayna’ya ait tahıl ve gıda ürünü kara yoluyla Doğu ve Orta Avrupa ülkelerine gönderiliyordu. Ukrayna’dan çok sayıda tarım ürünü sınır ülkeleri olan Polonya, Macaristan, Romanya, Slovakya ile yakındaki Çekya ve Bulgaristan piyasalarına verildi. Görece ucuz Ukrayna tahıl ve gıda ürünleri, bu ülkelerdeki üreticilerin rahatsız olmasına neden oldu. Bölge ülkelerdeki çiftçiler bir süredir Ukrayna’dan ucuz tarım ürünleri ithalatına son verilmesini istiyordu. Bu ülkeler, önceki ay Ukrayna’dan gelen tahıl ve gıdalara geçici yasak kararı vermişti.
AB Komisyonu ise Ukrayna’dan tahıl ithalatını yasaklayan ülkelerin endişelerini yok etmek amacıyla ürünlerin transit geçişine izin verilmesi durumunda çiftçilere ek destek sağlanmasını ve bazı Ukrayna ürünlerine kısıtlama getirilmesini içinde barındıran planlama yapmıştı. AB, önceki ay Ukrayna’ya ekonomik destek olmak amacıyla ülkeden ithal edilen bütün ürünlerdeki gümrük vergileri ve kotaları kaldıran uygulamayı 1 yıl uzatmayı bekleten düzenlemeyi kabul etmişti.
AB’nin Ukrayna tahılına ilişkin uygulamaları, 6 ülkedeki çiftçileri memnun etmedi.
